İlköğretim Okul Yöneticilerinin Teknoloji Liderliği Rollerine İlişkin Yeterlilikleri

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 2, 74 - 92, 01.08.2012

Barış Sezer Deniz Deryakulu

Öz

The purpose of this study was to determine the competencies of elementary school administrators regarding their technology leadership roles. The sample of the study consisted of 950 teachers and 879 schools administrators. The data were collected via internet by using "Elementary School Administrators' Competencies regarding their Technology Leadership Roles Scale". Results showed that according to the views of the school administrators and teachers, fulfillment levels of roles in "Development and Evaluation", "Support", "Planning and Inspection" and "Ethics and Security" which were sub-dimensions of the above mentioned scale were high. In terms of professional seniority, there were significant differences in fulfillment of roles in sub-dimensions of "Development and Evaluation", "Support" and "Planning and Inspection" among the views of school administrators, there was no significant difference regarding their roles in "Ethics and Security" sub-dimension. In terms of educational background, no significant difference was found regarding the technology leadership roles of school administrators.

Anahtar Kelimeler

-

İLKÖĞRETİM OKUL YÖNETİCİLERİNİN TEKNOLOJİ LİDERLİĞİ ROLLERİNE İLİŞKİN YETERLİKLERİ

Öz

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim okul yöneticilerinin teknoloji liderliği rollerine ilişkin yeterliklerini belirlemektir. Tarama modelinde olan araştırmanın evrenini Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinde yer alan il merkezi, ilçe, belde ve köylerde bulunan devlet ilköğretim okullarında görev yapan okul yöneticileri ve öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi, yapılan "çok aşamalı örnekleme" sonucu, 21 ildeki (merkez, ilçe, belde ve köy) devlet ilköğretim okullarında görev yapan 950 öğretmen ile 879 okul yöneticisinden oluşmuştur. Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen "İlköğretim Okul Yöneticilerinin Teknoloji Liderliği Rollerine İlişkin Yeterlikleri Ölçeği" ile internet ortamında toplanmıştır. Araştırmada okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşlerine göre, okul yöneticilerinin teknoloji liderliği rollerinin alt boyutları olan "Gelişim ve Değerlendirme", "Destek", "Planlama ve Denetim" ve "Etik ve Güvenlik" rollerini yerine getirme düzeylerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Meslekî kıdem değişkeni açısından okul yöneticilerinin görüşleri arasında "Gelişim ve Değerlendirme", "Destek" ve "Planlama ve Denetim" alt boyutlarındaki rollerini yerine getirmelerine ilişkin anlamlı farklılaşmalar bulunurken, "Etik ve Güvenlik" alt boyutundaki rollerine ilişkin anlamlı bir farklılaşma bulunmamıştır. Eğitim durumu değişkeni açısından ise okul yöneticilerinin teknoloji liderliği rollerine ilişkin görüşleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Teknoloji Liderliği, Yeterlik, İlköğretim Okulları, Okul Yöneticileri, Öğretmenler

Kaynakça

• Akbaba-Altun, S. (2002). Okul yöneticilerinin teknolojiye karşı tutumlarının incelenmesi. Çağdaş Eğitim, 286, 8-14.
• Akbaba-Altun, S. (2004). Okul müdürlerinin bilgi teknolojisi sınıflarına ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 10(37), 46-71.
• Anderson, R.E. & Dexter, S. (2005). School technology leadership: An empirical investigation to prevalence and effect. Educational Administration Quarterly, 41(1), 49-82.
• Ayşin-Altun, N. (2009). İlköğretim Okul Yöneticilerinin Bilişim Teknolojilerinin Eğitim Amaçlı Kullanımına Etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bailey, G.D. & Lumley, D. (1997). Technology Planning: A toolkit for administrators and school board members. http://netc.org/cdrom/toolkit /html/toolkit.htm adresinden 2 Haziran 2009 tarihinde alınmıştır.
• Can, T. (2008). İlköğretim okulları yöneticilerinin teknolojik liderlik yeterlilikleri. http://ietc2008.home.anadolu.edu.tr/ietc2008/206.doc adresinden 10 Mart 2009 tarihinde alınmıştır.
• Chang, H., Chin, J.M. & Hsu, C.M. (2008). Teachers’ perceptions of the dimensions and implementation of technology leadership of principals in Taiwanese elementary schools. Educational Technology & Society, 11(4), 229–245.
• Cüre F. ve Özdener, N. (2008). Öğretmenlerin bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) uygulama başarıları ve BİT’e yönelik tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 41-53.
• Dawson, C. & Rakes, G.C. (2003). The influence of principals' technology training on the integration of technology into schools. Journal of Research on Technology in Education, 36(1), 29-45.
• Devlet Planlama Teşkilatı (2003). İllerin ve bölgelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması araştırması, 2671.
• Göktaş, Y., Yıldırım, Z. ve Yıldırım, S. (2008). The Keys for ICT integration in K-12 education: teachers’ perceptions and usage. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 127-139.
• Hallinger, P. & Heck, R.H. (1998). Exploring the principal’s contribution to school effectiveness. School Effectiveness and School Improvement, 92, 157-191.
• International Society for Technology in Education. (2009). National Educational Technology Standards for Administrators. http://www.iste.org/standards/nets-foradministrators/nets-for-administrators-sandards.aspx adresinden 2 Eylül 2009 tarihinde alınmıştır.
• Keleş, T. ve Türedi, N. (2011). Bilişim Teknolojileri Formatör Öğretmenlerinin Bakış Açısı ile Okullardaki Bilgi Teknolojisi Sınıfları. http://www.et-ad.net/dergi/index.php? journal=etad&page=article&op=view &path%5B%5D=40 adresinden 2 Şubat 2011 tarihinde alınmıştır.
• Kozloski, K.C. (2007). Principal Leadership for Technology Integration: A Study of Principal Technology Leadership. (Unpublished doctoral dissertation). Drexel University, the United States.
• Leithwood, K.A. & Riehl, C. (2003). What We Know about Successful School Leadership. http://cepm.uoregon.edu/pdf/whatweknow103.pdf adresinden 11 Mayıs 2010 tarihinde alınmıştır.
• Macaulay, L.S. (2009). Elementary Principals As Technology Instructional Leaders. (Unpublished doctoral dissertation). University of Towson, the United States.
• Marulcu, İ. (2010). Eğitimsel Liderlik ve Teknoloji Kullanımı. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Millî Eğitim Bakanlığı (2001). Bilgi teknolojilerinin kullanımına illişkin 53 sayılı genelge.
• Millî Eğitim Bakanlığı (2003). Bilgi ve iletişim teknolojisi araçları ve ortamlarının eğitim etkinliklerinde kullanımı hakkında yönerge. Tebliğler Dergisi, 11837
• Millî Eğitim Bakanlığı (2004). BT entegrasyonu temel araştırması. Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü’nden elden alınmıştır.
• Petük, E. (2005). Bilgi Teknolojisi Sınıflarının Bilgisayar Destekli Eğitimdeki Rolüne İlişkin Yönetici ve Öğretmen Görüşleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Scott, G. (2005). Educator Perceptions of Principal Technology Leadership Competencies. (Unpublished doctoral dissertation). University of Oklahoma/the United States.
• Sincar, M. (2009). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Teknoloji Liderliği Rollerine İlişkin Bir İnceleme (Gaziantep İli Örneği). (Yayımlanmamış doktora tezi). İnönü Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Şimşek, Ö.F. (2007). Yapısal eşitlik modeli. Ankara: Ekinoks.
• Şişman-Eren, E. (2010). İlköğretim Okul Müdürlerinin Eğitim Teknolojilerini Sağlama Ve Kullanmada Gösterdikleri Liderlik Davranışları. (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Uçkan, S. (2010). İlköğretim ve Ortaöğretim Okullarında Teknoloji Liderlerinin Belirlenmesi (Sakarya Örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Usluel, Y., Mumcu, F. ve Demiraslan, Y. (2007). Öğrenme-öğretme sürecinde bilgi ve iletişim teknolojileri: öğretmenlerin entegrasyon süreci ve engelleriyle ilgili görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 164-178.