SINIF VE İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ ÖĞRENCİLERİNİN UZAKTAN EĞİTİME HAZIR BULUNUŞLUKLARI

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 1, 195 - 220, 14.01.2022

İpek Saralar-aras Habibe Güneş

https://doi.org/10.17943/etku.992514

Cited By: 1

Öz

Dünya Sağlık Örgütü (WHO, 2020) tarafından Mart 2020 tarihi itibariyle Covid-19 virüsünün neden olduğu pandemi dünya geneline ilan edilmiş ve pek çok ülkede yüz yüze eğitim faaliyetleri durdurularak acil uzaktan eğitim sürecine geçilmiştir. Öğretmenler bu süreçte eşzamanlı canlı derslerle veya asenkron derslerle Öğrenme Yönetim sistemleri (ÖYS) üzerinden tüm öğrenme faaliyetlerini gerçekleştirmişlerdir. Bu süreçte öğretmenlerin uzaktan eğitimin doğası gereği bazı yeterlilikler ve becerilere sahip olmaları gerekmiştir. Bu çalışmada, öğretmen adaylarının uzaktan eğitimde öğretmen (öğretici) rollerinin hangilerine ne düzeyde sahip olduklarının, ayrıca, kendilerini hazır hissettikleri veya geliştirmeye ihtiyaç duydukları becerilerin anlaşılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırmada karma yöntem araştırmalarından paralel desen kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2020-2021 eğitim-öğretim yılı güz döneminde bir devlet üniversitesinde öğrenim gören 47 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel verileri Kavrat ve Türel’in (2013) geliştirdiği Çevrimiçi Uzaktan Eğitimde Öğretmen Rollerini ve Yeterliliklerini Belirleme Ölçeği kullanılarak, nitel boyutu ise Aydın’ın (2017) geliştirmiş olduğu yedi başlıktan oluşan Uzaktan Öğretici Yeterlik Boyutları Modeli referans alınarak hazırlanan görüşme sorularıyla elde edilmiştir. Elde edilen nicel veriler frekans ve yüzdeyle ifade edilmiş, nitel veriler ise Nvivo 12 programında içerik analiziyle kodlanarak temalaştırılmıştır. Bulgular nitel ve nicel verilerin birlikte değerlendirilerek analizi sonucunda raporlanmış ve yorumlanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular incelendiğinde; öğretmen adaylarının teknolojik, değerlendirici ve yönetsel rollerde kendilerini yetkin görseler de bu rollerde halen geliştirmeye ihtiyaç duydukları becerilerinin olduğu görülmüştür. Sosyal, pedagojik, kolaylaştırıcı ve öğretim tasarlayıcı rollerde ise öğretmen adaylarının kendilerini yetkin buldukları sonucuna ulaşılmıştır. Etkili bir uzaktan öğretimde öğrenme süreci sürdürebilmeleri için öğretmen adaylarının eksik kaldıkları rollerde lisans dersleriyle veya mezuniyet sonrası hizmet içi eğitimlerle kendilerini geliştirmeleri önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

durum çalışması, uzaktan eğitim, öğretmen adayları, öğretmen rolleri, öğretmen yeterlikleri

PRE-SERVICE PRIMARY AND MATHS TEACHERS' READINESS FOR DISTANCE EDUCATION

Öz

Covid-19 pandemic was declared worldwide by the World Health Organization (WHO, 2020) as of March 2020; then, face-to-face education activities were stopped in many countries and an emergency distance education process was started. Hence, many teachers continued teaching with simultaneous and/or asynchronous lessons through Learning Management systems (LMS). When teaching through LMS, teachers had to have some competencies and skills due to the nature of distance education. This study aimed at understanding which of the online instructor roles the teacher candidates have in distance education and at what level, as well as the skills that they feel competent or need to develop. For this purpose, parallel design from mixed-method research was used. The sample consisted of 47 teacher candidates studying at a state university. Quantitative data of the study were obtained by using the Scale for Determining Teacher Roles and Competencies in Online Distance Education developed by Kavrat and Türel (2013), and the qualitative data was obtained by interview questions prepared according to the Distance Teacher Competency Dimensions Model of Aydın (2017). Quantitative data were expressed with frequency and percentage, and qualitative data were coded and themed by content analysis. Findings showed that although pre-service teachers considered themselves competent in technological expertise, and evaluative and managerial roles, it has been observed that they still have skills that they need to develop in these roles. Hence, it is recommended to design undergraduate courses for the roles participants need improvement to maintain an effective teaching-learning process in distance education provided by them.

Anahtar Kelimeler

case study, distance education, pre-service teachers, teacher competencies, instructor roles

Kaynakça

• Akkoyunlu, B. Bardakçı, S. ve Dağhan, G. (2020). Pandemi dönemi uygulamalarından kalıcı uzaktan eğitime dönüşümün gerekleri. Editör F. Odabaşı, B. Akkoyunlu ve A. İşman, eğitim teknolojileri okumaları 2020 (pp. 555-575). İstanbul: Pegem Akademi.
• Avcı, F. ve Akdeniz, E. (2021). Koronavirüs (Covid-19) salgını ve uzaktan eğitim sürecinde karşılaşılan sorunlar konusunda öğretmenlerin değerlendirmeleri. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi, 3(4) , 117-154. https://dergipark.org.tr/tr/pub/usbed/issue/61198/910183
• Aydın, M. (2017). Uzaktan öğretici yeterliliklerinin & yeterlilik boyutlarının belirlenmesi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Aydın, M. Atabay, M. ve Aydın, M. (2021). Covid-19 pandemi sürecindeki uzaktan öğreticilerin yeterlilik durumlarının belirlenmesi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 7(3), 94-126. https://doi.org/10.51948/auad.910592
• Bakker, A., & Van Eerde, H. A. A. (2014). An introduction to design-based research with an example from statistics education. In A. Bikner-Ahsbahs, C. Knipping, & N. Presmeg (Eds.), Doing qualitative research: methodology and methods in mathematics education. New York: Springer. https://doi.org/10.1007/978-94-017-9181-6_16
• Balaman, F. ve Hanbay Tiryaki, S. (2021). Corona Virüs (Covid-19) Nedeniyle Mecburi Yürütülen Uzaktan Eğitim Hakkında Öğretmen Görüşleri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10(1) , 52-84. http://www.itobiad.com/tr/pub/issue/60435/769798
• Baran, E., Correia, A., & Thompson, A. (2011). Transforming online teaching practice: critical analysis of the literature on the roles and competencies of online teachers. Distance Education, 32(1), 421-439. https://doi.org/10.1080/01587919.2011.610293
• Baturay, M. H. ve Türel, Y. K. (2012). Çevrimiçi uzaktan eğitimcilerin eğitimi: E-öğrenmenin yükselişi ile beliren ihtiyaç. Editör G. Eby, G.T. Yamamoto ve U. Demiray, Türkiye’de e-öğrenme: Gelişmeler & Uygulamalar III (pp. 1-20). Eskişehir: Anadolu Üniv.
• Berge, Z. L. (1995). The role of the online instructor/facilitator. Educational technology, 35(1), 22–30. https://courses.dcs.wisc.edu/design-teaching/FacilitationManagement_Spring2016/facilitation-module/1_Online_Instructor_Roles/resources/roi_Berge-Role%20of%20the%20Online%20Instructorr.pdf
• Berigel, M. ve Çetin, İ. (2018) Uzaktan Eğitimde Öğreten ve Öğrenen Rolleri. İstanbul: Pegem Akademi.
• Brewer, J., & Hunter, A. (1989). Multimethod research: A synthesis of styles. Newbury Park, CA: Sage.
• Brown, A. L. (1992). Design experiments: Theoretical and methodological challenges in creating complex interventions in classroom settings. The Journal of the Learning Sciences, 2(2), 141–178. https://www.jstor.org/stable/1466837?origin=JSTOR-pdf
• Bozkurt, A. (2020). Koronavirüs (Covid-19) pandemi süreci ve pandemi sonrası dünyada eğitime yönelik değerlendirmeler: Yeni normal ve yeni eğitim paradigması. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(3), 112-142. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1215818.
• Bozkurt, A. & Sharma, R. C. (2020). Emergency remote teaching in a time of global crisis due to CoronaVirus pandemic. Asian Journal of Distance Education, 15(1), i-vi. https://doi.org/10.5281/zenodo.3778083
• Can, E. (2020). Coronavirüs (Covid-19) pandemisi ve pedagojik yansımaları: Türkiye’de açık ve uzaktan eğitim uygulamaları. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(2), 11-53. https://dergipark.org.tr/tr/pub/auad/issue/55662/761354
• Chang, G. C., & Satako, Y. (2020). How are countries addressing the Covid-19 challenges in education? A snapshot of policy measures. https://gemreportunesco.wordpress.com/2020/03/24/how-are-countries-addressing-thecovid-19-challenges-in-education-a-snapshot-of-policy-measures/
• Creswell, J. W. (2003). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Cobb, P., Confrey, J., diSessa, A. A., Lehrer, R., & Schauble, L. (2003). Design experiments in educational research. Educational Researcher, 32(1), 9–13. https://doi.org/10.3102/0013189X032001009
• Erol, O., Özaydın, B. ve Koç, M. (2010). Sınıf yönetiminde karşılaşılan olaylar, öğretmen tepkileri ve öğrenciler üzerindeki etkileri: Unutulmayan sınıf anılarının analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(1), 25-47. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kuey/issue/10336/126661
• Fraenkel, J., Wallen, N., & Hyun, H. (2014). How to design and evaluate research in education (9th ed.). NY: McGraw-Hill Education.
• Giannini, S. & Lewis, G.S.(2020). Three ways to plan for equity during the coronavirus school closures. https://gemreportunesco.wordpress.com/2020/03/25/three-ways-to-plan-forequity-during-the-coronavirus-school-closures
• Görgülü, D. ve Küçükali, R. (2018). Öğretmenlerin teknolojik liderlik özyeterliklerinin incelenmesi. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 1(1), 1-12. https://dergipark.org.tr/en/pub/ijls/issue/38881/421909
• Güven, S., & Uçar, M. (2021). Öğretmen adaylarının uzaktan eğitim ve öğretmenlik uygulaması dersine ilişkin görüşleri. Journal of Awareness, 6(3), 165-183. https://doi.org/10.26809/joa.6.3.08
• Herts, J. B., Beilock, S. L., & Levine, S. C. (2019). The role of parents’ and teachers’ math anxiety in children’s math learning and attitudes. Mathematics Anxiety (pp. 190-210). London: Routledge.
• Hunt, O. (2007). A mixed method design. Article Valley. http://www.articlealley.com/
• ISTE. (2000). ISTE national educational technology standards (NETS) and performance indicators for teachers. https://www.hbgdiocese.org/wp-content/uploads/2012/04/NETS-for-Teachers.pdf
• Karahan, E., Bozan, M. A. ve Akçay, A. O. (2020). Sınıf Öğretmenliği Lisans Öğrencilerinin Pandemi Sürecindeki Çevrim İçi Öğrenme Deneyimlerinin İncelenmesi. Electronic Turkish Studies, 15(4). https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.44348
• Karakuş-Yılmaz, T., ve Aksoy, D. A. , (2020). Canlı Derslerde Etik. Editör S. Karaman ve E. Kurşun, Uzaktan Öğretimde Canlı Ders Uygulama İlkeleri ve Örnekleri (pp. 169-182). Erzurum: Atatürk Üniversitesi. https://ekitap.atauni.edu.tr/index.php/product/uzaktan-ogretimde-canli-ders-uygulama-ilkeleri-ve-ornekleri/
• Kavrat, B. ve Türel, Y. K. (2013). Çevrimiçi uzaktan eğitimde öğretmen rollerini ve yeterliliklerini belirleme ölçeği geliştirme. Öğretim Teknolojileri ve Öğretmen Eğitimi Dergisi, 1(3), 23-33. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jitte/issue/25081/264699
• Kurtoğlu Erden, M., Kurt, A. ve Cebesoy, Ü. (2020). Koronavirüs salgını (covid-19) sürecinde dünya genelinde okulların kapanması ve uzaktan eğitime geçilmesi üzerine bir analiz. Editör F. Odabaşı, B. Akkoyunlu ve A. İşman, Eğitim teknolojileri okumaları, (pp. 453-471). İstanbul: Pegem Akademi.
• Liu, X., Bonk, C. J., Magjuka, R. J., Lee, S. H., & Su, B. (2005). Exploring four dimensions of online instructor roles: A program level case study. Journal of Asynchronous Learning Networks, 9(4), 29-48. https://olj.onlinelearningconsortium.org/index.php/olj/article/view/1777
• Moore, M. G., & Kearsley, I. G. (2012). Distance education: A systems view of online learning (3rd ed.). New York: Wadsworth Publishing.
• ÖGEM [Öğretme ve Öğrenmeyi Geliştirme Uygulama ve Araştırma Merkezi]. (2020). Uzaktan öğreticinin rolleri. https://ogem.atauni.edu.tr/2020/05/07/uzaktan-ogreticinin-rolleri/
• Özdemir-Baki, G. ve Çelik, E. (2021). Ortaokul matematik öğretmenlerinin uzaktan eğitimde matematik öğretim deneyimleri. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(1), 293-320. https://doi.org/10.51460/baebd.858655
• Özdoğan, A. Ç. ve Berkant, H. G. (2020). Covid-19 pandemi dönemindeki uzaktan eğitime ilişkin paydaş görüşlerinin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, Salgın Sürecinde Türkiye'de ve Dünyada Eğitim, 49(1), 13-43. https://doi.org/10.37669/milliegitim.788118
• Özer, M. (2020). Educational policy actions by the ministry of national education in the times of covid-19 pandemic in turkey. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(3), 1124-1129. https://doi.org/10.24106/kefdergi.722280
• Reich, J., Buttimer, C. J., Coleman, D., Colwell, R. D., Faruqi, F., & Larke, L. R. (2020). What's lost, what's left, what's next: lessons learned from the lived experiences of teachers during the 2020 novel coronavirus pandemic. https://doi.org/10.35542/osf.io/8exp9
• Smith, T. C. (2005). Fifty-one competencies for online instruction. The Journal of Educators Online, 2(2), 1-18. https://doi.org/10.9743/JEO.2005.2.2
• Toprakçı, E., ve Ersoy, M. (2008). Uzaktan Öğretimde Öğretmen Rolleri. Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi, II. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu’na Sunulmuş Bildiri. https://doi.org/10.13140/RG.2.1.4447.4400
• Yaşar, Ş. ve Papatğa, E. (2015). İlkokul matematik derslerine yönelik yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2). https://dergipark.org.tr/en/pub/trkefd/issue/21482/230218
• Yin, R. (2013). Validity and generalization in future case study evaluations. Evaluation, 19(3), 321-332. https://doi.org/10.1177/1356389013497081
• WHO. (2020). Coronavirus disease (COVID-19) Pandemic. World Health Organization. https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019