Ormanın Sessel Ekolojisinde Ağaçlarla Birlikte Performatif Dinleme Pratiği

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 369 - 391, 30.11.2024

Suna Başlantı

Öz

Bu makale, doktora tez çalışması kapsamında Türkiye’nin farklı ormanlarında yürütülen performatif dinleme pratiğini, ses ve türler arası karşılaşmalar bağlamında incelemektedir. Performatif dinleme, ormanın sessel ekolojisinde ağaçların yaşamsallığını ve failliğini bedensel deneyim aracılığıyla fark etmenin ve modern kapitalist anlayışın doğa-kültür, ben-öteki gibi ikiliklerini aşmanın bir yolu olarak önerilmektedir. Bu bağlamda, ormanda farklı türler arasında gerçekleşen sessel karşılaşmaların insanın kendinden farklı türlerle olan ilişkilerini nasıl dönüştürebileceği araştırılmaktadır. Posthümanist ve yeni materyalist yaklaşımlar çerçevesinde, insanmerkezci düşünceye yönelik eleştiriler sunulmakta, doğa ve kültür arasındaki sınırların yeniden düşünülmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Bitkilere yönelik geleneksel önyargıları sorgulayan bu makale, ses ve dinleme tanımlarının ötesine geçerek, insan-olmayan türlere dair ses çalışmalarında daha kapsayıcı bir anlayış geliştirilmesini amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ormanın sessel ekolojisi, performatif dinleme, ağaçların failliği, çoklu-türlerin karşılaşması, insanmerkezcilik

Destekleyen Kurum

İstanbul Teknik Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi

Proje Numarası

44104

Teşekkür

Bu çalışma İstanbul Teknik Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje Numarası: 44104.

Performative Listening Practice with Trees in the Sonic Ecology of Forest

Öz

This article presents the performative listening practice conducted in various forests of Turkey as part of a doctoral dissertation, by focusing on sound and interspecies encounters. Performative listening is proposed as a means of acknowledging the vitality and agency of trees through the bodily experience of the sonic ecology of the forest, as well as a way of overcoming the nature-culture and self-other dualities inherent in modern capitalist understandings. In this context, the article explores how the sonic encounters that occur between different species in the forest can transform human relationships with other beings through bodily experience. Within the framework of posthumanist and new materialist approaches, critiques of anthropocentric thinking are presented by emphasising the need to rethink the boundaries between nature and culture. The aim of this approach is to develop a more inclusive understanding that goes beyond plant biases in nonhuman studies and transcends definitions of sound and listening.

Anahtar Kelimeler

Sonic ecology of forest, performative listening, agency of trees, multispecies encounters

Proje Numarası

44104

Kaynakça

• Ahmed, S. (2014). Cultural politics of emotion. Edinburgh University Press.
• Andersen, L., Corazon, S.S.S., Stigsdotter, U.K. (2021). Nature Exposure and Its Effects on Immune System Functioning: A Systematic Review. Int. J. Environ. Res. Public Health, 18, 1416.
• Barad, K. (2003). Posthumanist performativity: Toward an understanding of how matter comes to matter. Signs: Journal of women in culture and society, 28(3): 801-831.
• Barad, K. (2007). Meeting the Universe Halfway: Quantum Physics and the Entanglement of Matter and Meaning. Durham: Duke University Press.
• Barad, K. (2012). Matter feels, converses, suffers, desires, yearns and remembers. R. Dolphijn ve I. van der Tuin (Ed.). New Materialism: Interviews and Cartographies içinde, s. 48-70. AnnArbor: Open Humanities Press.