İbnül-Muvâkkî‘ ’in “ed-Dürrü’n-Nadîd fî Kırâeti Ebî ‘Amr ve’t-Tecvîd” Adlı Eseri Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2024, Sayı: 9, 132 - 139, 31.12.2024

Abdullah İslam , Lütfullah Cebeci

https://doi.org/10.52003/etutdergisi.1479475

Öz

Ebû ‘Amr b. el-Ala’ el-Basrî’nin (ö. 154/771) kırâati, İslam coğrafyasının doğusunda yedi asır boyunca okunan kırâat olması nedeniyle Kur’an kırâatlerinden “Yedi Kırâat” yönteminden biridir. Bu yöntem, Kur’an’ı orijinal dilinde, doğru telaffuz ve entonasyon ile okumanın gelişimini vurgulamaktadır. Ebû ‘Amr kırâati, özellikle Arap yarımadasının belirli bölgelerinde yaygın ve Kur’an okumanın özgün bir şeklini sunmaktadır. Ebû ‘ Amr ‘ın kırâatinin yaygın olarak tanınması ve benimsenmesi, aynı zamanda çok sayıda kırâat âliminin, onun nüanslarını keşfetmeye yönelik risaleler hazırlamasına ilham kaynağı olmuştur; bu onun kırâat geleneğindeki merkezi rolünün bir göstergesidir. Bu eserler arasında öne çıkanlardan bir tanesi tecvîd’in hükümleriyle Ebû ‘Amr’ın kırâat esaslarını birleştiren, meşhur kırâatçi İbnü’l-Muvâkkî‘ ’nin Hicri 10.yüzyılda kaleme aldığı ed-Dürrü’n-Nadîd fî Kırâeti Ebî ‘Amr ve’t-Tecvîd adlı eseridir. Bu çalışmada, İbnü’l-Muvâkkî‘ ’in hayatı, ilmî faaliyeti ve telif ettiği kitaplar zikredilmiş, ardından ed-Dürrü’n-Nadîd adlı eserinin, adı, müellifine isnat edilmesi, yazılma sebebi, içeriği ve eserin konularını arz ederken müellifin metodu anlatılmıştır. Daha sonra bu çalışmanın en önemli sonuçlarına yer verilerek çalışma sonlandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kıraat, Tecvid, Muvakki

A Study on İbnül-Muvâkkî's Work Named "ed-Dürrü'n-Nadîd fî Kırâeti Ebî 'Amr ven't-Tajweed"

Öz

Abu 'Amr b. The recitation of el-Ala' al-Basrî (d. 154/771) is one of the "Seven Recitations" method of the Qur'an, as it was the recitation that was recited for seven centuries in the east of the Islamic geography. This method emphasizes the development of reading the Quran in its original language, with correct pronunciation and intonation. Ebû 'Amr kırâati presents a unique way of reading the Qur'an, especially common in certain regions of the Arabian peninsula. The widespread recognition and adoption of Abu 'Amr's recitation also inspired many recitation scholars to prepare treatises exploring its nuances; This is an indication of his central role in the recitation tradition. One of the prominent works among these works is the work called ed-Dürrü'n-Nadîd fî Kırâeti Ebî 'Amr ven't-Tajweed, written in the 10th century Hijri by the famous recitation artist İbnü'l-Muvâkkî', which combines the provisions of tajvîd with the principles of recitation of Ebû 'Amr. In this study, İbnü'l-Muvâkkî's life, scientific activities, and the books he wrote are mentioned, and then the name of his work called ed-Dürrü'n-Nadîd, its attribution to its author, the reason for writing it, its content and the author's method in presenting the subjects of the work are explained. Then, the study was concluded by giving the most important results of this study.

Anahtar Kelimeler

Qiraat,Tajweed,İbnü'l Muvâkkî ',ed-Dürrü'n-NadÎd,Ebû 'Amr el-Basrî

Kaynakça

• Dağ, M. (2011). Geleneksel kıraat algısına eleştirel bir yaklaşım. İstanbul: İSAM Yayınları.
• İbn Menzûr. (1994). Lisanu'l-‘Arap. Beyrut: Dâru Sadir.
• İbnü’l-Hanbelî. (1972). Dürrü’l-Habeb fî târîhi ‘ayâni Haleb (M. el-Fâhûrî ve Y. Zekeriyya, Ed.). Şam: Vezâratü-s Sakâfe Yayınları.
• İbnü’l-Cezeri. (2006). Gayetü’n-nihaye fî tabakati’l-kurra. Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• İbnül-Muvâkkî‘. ed-Dürrü’n-nadîd fî kırâeti ebî ‘amr ve’t-tecvîd. Konya: Bölge YEK, 42 Yu 7226.
• Kâtip Çelebi. (1941). Keşfü’z-zunûnʿan esâmi’l-kütüb ve’l-fünûn. Bağdat: Mektebetü’l Müsennâ.
• Nasiru'd-Din el-Asar. (1994). el-Fihrisü'ş-şâmil li’t-türasi'l-‘arabiyyi’l-İslamiyyi’l-mahtût. Amman: el-matabiu't-Taavuniyye.
• Necmüddîn Muhammed b. Muhammed El-Ğazî. (1997). el-Kevkebü-s sâira bi âyâni’l-mieti’l-âşira (H. el-Mensûr, Ed.). Beyrut: Dâru’l Kütübü’l-İlmiyye.
• Kühâle, Ö. R. (1992). Mu’cemü’l-müellifîn. Beyrut: Mektebetü’l Müsemma.
• Tetik, İ. (2017). Tecvîd kelimesinin semantik analizi. Universal Journal of Theology, 2(3), 179-197.
• Tetik, (2020). Kur’ân kıraatinde imâle ve feth’in kitâbî referansları. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İlahiyat Tetkikleri Dergisi (İLTED), 53, 1-25.