OBEZ ORTA YAŞ BAYANLAR İLE MENOPOZ DÖNEMİNDEKİ BAYANLARDA AEROBİK EGZERSİZİN BAZI FİZİKSEL UYGUNLUK DEĞERLERİNE ETKİSİ

Yıl 2004, Cilt: 13 Sayı: 1, 35 - 43, 01.03.2004

Selma Karacan F.filiz Çolakoğlu A. Emre Erol

Öz

Bu çalışma, obez ve sedanter orta yaş bayanlar ile menopoz dönemindeki bayanlara 12 haftalık aerobik antrenman programı uygulamasının bazı fiziksel uygunluk parametrelerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Her iki gruba da 12 hafta süre ile haftada 3 gün 30 dakikalık koş- yürü egzersiz programı uygulatıldı. Antrenman şiddeti Karvonen metoduna göre %70 olarak belirlendi. Antrenman öncesi ve antrenman sonrası vücut ağırlığı, vücut kitle indeksi, istirahat kalp atım sayısı, kan basınçları, dikey sıçrama, esneklik, aerobik güç ve anaerobik güç değerlerinin ölçümleri yapıldı. Orta yaş bayanların (n=49) yaş ve boy ortalamaları sırası ile 35,42±2,83 yıl, 155,12±5,73 cm, menopoz dönemindeki bayanların (n=33) yaş ve boy ortalamaları sırası ile 53,78±3,78 yıl, 154,15±4,78 cm olarak tespit edildi. Çalışma sonunda, her iki grubunda vücut ağırlığı, vücut kitle indeksi, istirahat nabzı değerlerinde anlamlı bir azalma, dikey sıçrama, aerobik güç ve esneklik değerlerinde ise anlamlı bir artış tespit edildi (p<.05). Yalnızca menopoz dönemindeki bayanların anaerobik güçlerinde anlamlı bir artış, sistolik ve diastolik kan basınçlarında ise anlamlı bir azalma belirlenmiştir (p<.05). Sonuç olarak, orta yaş bayanlar ile menopoz dönemindeki bayanlarda 12 haftalık aerobik egzersizin bazı fiziksel uygunluk parametrelerinde olumlu değişikliklere neden olduğu, kan basınçlarında ise daha çok menopoz dönemindeki kadınlar lehine pozitif değişikliklerin olduğu gözlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Menopoz, orta yaş bayanlar, sedanter, egzersiz, fiziksel uygunluk

The Effects of Aerobic Exercise in Some Physical Fitness Parameters in Obeze Middle Aged Women and Menopausal Women

Öz

The purpose of this study was to determine the effects of a 12 week aerobic exercise program on some physical fitness parameters in middle aged and menopausal women who were obese and sedentary. During the 12 weeks, both groups participated in a jog-walk exercise program with the duration of 30 min. 3 times per week. The intensity of the exercise was %70 that was determined by Karvonen method. Before and after the training measurements of body weight, body mass index, rest pulse, blood pressure, vertical jump, flexibility, aerobic power and anaerobic power were done. Mean age and height of groups were determined as 35,42±2,83 years and 155,12±5,73 cm. for middle aged group (n=49) and 53,78±3,78 years and 154,15±4,78 cm for menopausal women (n=33). The results indicated that there was a significant decrease in body weight, body mass index and rest pulse values of both groups (p<.05), but a significant increase in vertical jump,power and flexbility values. There was a significiant increase in anaerobic power but a significiant decrease in systolic and diastolic blood pressures in menopausal women only. In conclusion it has been observed that a 12-week aerobic exercise program for middle aged and menopausol women resulted in similar positive changes in physical fitness parameters while causing favorable changer in blood pressures mobtly in favor of menopausal women

Anahtar Kelimeler

Menopause, middle aged women, sedentary, exercise, physical fitness

Kaynakça

• Özer K. Fiziksel Uygunluk, 1. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara 2001.
• Zorba E. Herkes İçin Spor ve Fiziksel Uygunluk, Meyir Matbaacılık, Ankara 1999.
• Howley ET, Franks BD. Health Fitness, Second Edition, Human Kinetics Publishers Ltd, Champaign, Illinois 1992.
• Shangold MM. Exercise in the menopausal women, Obstet Gynecol 1990, 75(4):53-58. 5. Solak H, Görmüş IS, Solak T, Görmüş N. Spor ve Kalbimiz, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara 2002.
• Carter JEL, Heath BH. Somatotyping- Development and Application, University Pres, Cambridge 1990.
• Chisholm DJ, Samaras K, Markovic T, Carey D, Lapsys N, Campbell LV. Obesity: Genes, Glands or Gluttony?, Reprod Fertil Dev,
• Fox Bowers, Foss. Beden Eğitimi ve Sporun Fizyolojik Temelleri, (Çeviri: Cerit, M.,) Bağırgan Yayımevi, Ankara 1999.
• Tamer K. Sporda Fiziksel Fizyolojik Performansın Ölçülmesi ve Değerlendirilmesi, Bağırgan Yayımevi, Ankara 2000.
• Davy KP, Willis WL, Seals DR. Influence of exercise training on heart rate variability in post-menopausal women with elevated arterial blood pressure, Clin. Physiol, 1997, 17(1): 31-40.
• Staffileno BA, Braun LT, Rosenson RS. The accumulative effects of physical activity in hypertensive post menopausal women, J Cardiovasc Risk 2001, 8(5):283-290.
• Ersöz G, Gündüz N, Koz M. 17 Orta Yaşlı Sedanter Kadınlarda Haftada İki Gün Yapılan Aerobik Egzersiz Eğitiminin Etkileri, Türk Fizyolojik Bilimler Derneği 22. Ulusal Kongresi, Bursa 1996.
• Buemann B, Astrup A, Christensen NJ. Three months aerobic training fails to affect 24 hour energy expenditure in weight-stable, post- obese women, Int J Obes Relat Metab Disord 1992, 16(10):809-816.
• Green DJ, Watts K, Maiorana AJ, Driscoll JG. A comparison of ambulatory oxygen consuption during circuit training and aerobic exercise in patients with chronic heart failure, J Cardiopulm Rehabil 2001, 21(3):167-174.
• Jurimae T, Jurimae J, Pihl E. Circulatory response to single circuit weight and walking training sessions of similar energy cost in middle-aged overweight females, Clin Physiol 2000, 20(2):143-149.
• Van Dam S, Gillespy M, Notelovitz M, Mertin AD. Effect of exercise on glucose metabolism in postmenopausal women, Am J Obstet Gynecol 1988, 159(1):82-86.
• Mahanonda N, Bhuripanyo K, Leowattana W. Regular exercise and cardiovascular risk factors, J Med Assoc Thai, 2000, 83(2): 153- 158.
• Kerrie LM, Degarmo R, Langley J, et al. Increasing daily walking lowers blood pressure in postmenopausal women. Medicine and Science in Sports and Exercise 2001, 33(11): 1825-1831.
• Wilmore JH, Green JS, Stanforth PR, et al. Relationship of changes in maximal and submaximal aerobic fitness to changes in cardiovascular disease and non-insulin dependent diabetes mellitus risk factors with endurance training: The Heritage Family Study, Metabolism, 2001, 50(11):1255-1263.
• Takeshima N, Rogers ME, Watanabe E, et al. Water-based exercise improves health- related aspects of fitness in older women, Medicine and Science in Sports and Exercise 2002, 34(3): 544-551.
• Keytel LR, Lembert MI, Johnson J, Noakes TD, Lambert EV. Free living energy expenditure in post menopausal women before and after exercise training, Int J Sport Nutr Exerc Metab 2001, 11(2):226-237.
• Nieman DC, Brock DW, Butter Worth D, Utter AC, Nieman CC. Reducing diet and/or exercise training decreases the lipid and lipoprotein risk factors of moderately obese women, J Am Coll Nutr 2002, 21(4):344- 350.
• Amano M, Kanda TE, Maritani T. Exercise training and autonomic nervous system activity in obese individuals, Medicine and Science in Sports and Exercise, 2001, 33(8):1287 –1291.
• Nindl BC, Harman EA, Marx JO. Regional body composition changes in women after 6 months of periodized physical training, Journal of Applied Physiology, 2000, 88(6):2251-2259.
• Blake A, Miller WC, Brown DA. Adiposity does not hinder the fitness response to exercise training in obese women, The Journal of Sports Medicine and Physical Fitness 2000, 40(2):107-177.
• Zorba E, Yıldırım S, Saygın Ö, Yaman R, Yıldırım K. Orta Yaşlı Sedanter Bayanlarda Step Çalışmasının Bazı Fizyolojik, Motorik ve Yapısal Değerlere Etkisi, 1. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Kongresi, Mayıs 2000 Ankara.
• higher body weight among middle aged and older women, Int J Obes Relat Metab Disord 1998, 22(10):958-965.