KAYSERİ YÖRESİNDE SIĞIR VE KOYUNLARDA KENE TÜRLERİNİN ARAŞTIRILMASI

Yıl 2004, Cilt: 13 Sayı: 2, 25 - 31, 01.09.2004

Mehmet Yay Süleyman Yazar Levent Aydın İzzet Şahin

Öz

Keneler her türlü iklim şartlarında, özellikle de tropikal bölgelerde daha fazla yayılış gösteren ve kan emen ektoparazit canlılardır. Kayseri yöresindeki sığır ve koyunlarda kene türlerinin belirlenmesi amacıyla yürütülen bu çalışma, Ocak-Kasım 2002 tarihleri arasında Kayseri Merkeze bağlı 5 köy, 5 ilçe merkezi ve 5 ilçeye bağlı 6 köy olmak üzere toplam 16 farklı yerleşim bölgesinde yapılmıştır. Çalışma süresince 1245 koyun ve 512 sığır, kene enfestasyonu bakımından incelenmiştir. Kontrolü yapılan koyunların 263 (%21)’ünde, sığırların ise 87 (%17)’sinde kene enfestasyonu belirlenmiştir. Enfeste hayvanlardan toplam 2064 adet erişkin kene toplanmıştır. Toplanan erişkin kenelerin, stereo mikroskop kullanılarak yapılan tür ayrım çalışmasında; Rhipicephalus turanicus, R.sanguineus, R.bursa, Hyalomma anatolicum anatolicium, H.a.excavatum, H.detritum, Haemaphysalis sulcata, Hae.parva, Boophilus annulatus, Dermacentor marginatus, Ornithodoros lahorensis türlerinin olduğu belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Kayseri, kene, koyun, sığır, sistematik

Investigation of Tick Species on Sheep and Cattle Around of Kayseri

Öz

Ticks are blood-sucking ektoparazitesthat can spread more in the every kind of climate and especially tropical areas. This study was performed to investigate ticks species on sheep and cattle around Kayseri between January and November 2002 in total 16 different residential areas that include 5 villages belonging to the center of Kayseri, 5 belonging to the center of borough and 6 villages belonging to borough. During the study 1245 sheep and 512 cattle were examined for tick infestation. 263 (%21) of sheep and 87 (%17) of cattle were infested with ticks naturally. A total of 2064 adult ticks were collected from the infested animals. The collected 2064 adult ticks were identified as Rhipicephalus turanicus, R.sanguineus, R.bursa, Hyalomma.a.anatolicum, H.a.excavatum, H.detritum, Haemaphysalis sulcata, Hae.parva, Dermacentor marginatus, Boophilus annulatus and Ornithodoros lahorensis using stereo microscope

Anahtar Kelimeler

Cattle, Kayseri, sheep, systematic, tick

Kaynakça

• Merdivenci A. Türkiye Keneleri Üzerine Araş- tırmalar. Kurtulmuş Matbaası, İstanbul 1969, s 420.
• Uilenberg G. Veterinary significance of ticks and tick born diseases. In: Fivaz B, Petney T, Horay I (Eds) Tick Vector Biology. Medical and Veterinary Aspects. Springer-Verlag, Ber- lin Heidelberg 1992, pp 323-353.
• Keirans JE. Systematics of the Ixodida (Argasida, Ixodidae, Nuttalliellidae): An Overview and some Proplems. In: Fivaz B, Petney T, Horay I (Eds) Tick Vector Biology. Medical and Veterinary Aspects. Springer- Verlag, Berlin Heidelberg 1992, pp 1-23.
• Hoogstraal H. African Ixodidae, Ticks of Su- dan. U.S., Naval Medical Research Unit, 3, Cario, Egypt. 1956, p 1101.
• Merdivenci A. Medikal Entomoloji. İstanbul Üniv. Cerrahpaşa Tıp. Fak. Yay. Rek No:1869, Dek No:21, İstanbul 1973, ss 188-203.
• Unat EK, Yücel A, Altaş K, Samastı M. Unat’ın Tıp Parazitoloji (5. baskı) İstanbul 1995, ss 187-195.
• Aydın L. Güney Marmara Bölgesi Ruminantlarında Görülen Kene Türleri ve Yayılışları. Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 1994.
• Kurtpınar H. Türkiye Keneleri. Güven Matba- ası, Ankara 1954, s 112. 9. Oytun
• HŞ. Keneler, Zararları ve Savaş Çarele ri.Y.Z.E. Basımevi, Ankara 1947, s 109.
• Dinçer Ş, Sayın F, Karaer Z ve ark. Karadeniz Bölgesi sığırlarında bulunan kan parazitleri- nin sero-insidensi üzerine araştırmalar. Anka- ra Üniv Vet Fak Derg 1991, 38 : 206-226.
• Sayın F, Dumanlı N. Elazığ bölgesinde evcil hayvanlarda görülen kene (Ixodidae) türleri ile ilgili epizootiyolojik araştırmalar, Ankara Üniv Vet Fak Derg 1982, 29: 344-362.
• Hoffmann G, Horchner F, Schein E, Gerber HCh. Saisoneles auftreten von zecken und piroplasmen bei haustieren in den asiatischen provinzen der Türkei. Berl Münch Tierarzt Wschr 1971, 94 : 152-156.
• Zeybek H, Kalkan A. Ankara yöresinde mera kenelerinin yayılışı ve mevsimlerle ilişkisi. Etlik Vet Mikrobiol Enst Derg 1984, 5: 14-21.