KAYSERİ İL MERKEZİ ARGINCIK SAĞLIK OCAĞI BÖLGESİNDE BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK HİZMETLERİNİN KULLANIMI VE KULLANIMINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Yıl 2005, Cilt: 14, 1 - 7, 01.12.2005

Aydan Beşparmak Ümit Seviğ

Öz

Birinci basamak sağlık hizmetlerinin kullanımı ve kullanımını etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılan tanımlayıcı nitelikteki bu çalışma, Kayseri Argıncık Sağlık Ocağı’na kayıtlı örnekleme giren 385 hanede aile bireyine anket uygulanarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda, ailelerin %56.1’inin sağlık hizmeti almak için ilk başvuruda sağlık ocağını tercih ettiği belirlenmiştir. Sağlık ocağı tercih nedenleri arasında, ekonomik durumun düşük olması ve sevk gerekliliği, yakınlık, hizmetin kolay alınması, rahatsızlığın hafif olarak düşünülmesi bulunmaktadır. Sosyal Sigorta Kurumu sağlık güvencesinde olma, muayenelerin özensiz yapıldığını düşünme, uzman doktor olmaması ve laboratuar tekniklerinin yetersiz olduğunu düşünme sağlık ocağının ilk başvuruda tercih edilmeme nedenlerindendir. Aileler; muayene, pansuman- enjeksiyon, aşı, aile planlaması ve gebelik kontrolü hizmetlerinin sağlık ocağı tarafından verildiğini bilmektedir. Ailelerin %74.3’ü bildikleri bu hizmetleri son bir yılda sağlık ocağından almıştır. Ailelerin büyük kısmı sağlık ocağından memnun olduklarını ifade etmiştir. Muayenelerin özenli yapılması, laboratuar tekniklerinin gelişmesi, sağlık ocağı çalışanlarının ilgili ve güler yüzlü olması ve hizmetin ücretsiz verilmesi sağlık ocağından beklentiler arasındadır

Anahtar Kelimeler

Birinci basamak, sağlık hizmeti, kullanımı etkileyen faktörler

The use of the Primary Health Services Provided by Argıncık Community Health Center in Kayseri City Center and the Factors that Affect the Utilization of These Services

Öz

The defining study, which has been done in order to determine the usage of first level health services and the factors affecting the usage of first level health services, has been realized by applying questionnaire to a member of a family sampled from 385 dwellings registered in Kayseri Argıncık Health Center. 56.1 percent of the families prefer the health center to get health service. Among the reasons the priority of the health center are the low economic conditions, necessity of referral, proximity, easy access to services and the thought of taking illness lightly. Being under the insurance of the social insurance institution, the thought that inspections have been carelessly done, the lack of expert doctors and the thought that laboratory techniques have not been adequate are the reasons for the health center’s not being the first choise. Families know that services of inspection, wound dressing, injection, vaccination, family planning and pregnancy control are provided by health center. The families 74.3 have got these services, which they know, from health center during this last year. Mosts of these families have been pleased with health centers. Meticulousness in inspection, improvements in laboratory techniques, health center’s employees being considerate and affability and free services are among the expectation from health center

Anahtar Kelimeler

Primary health care, health services, factors affecting the utilization

Kaynakça

• TTB Yeni Bin Yılın Başında Türkiye Sağlık Sektörünün Durumu. Türk Tabibler Birliği Merkez Konseyi. Mart 2002.
• Şahin M, Eğri M. Malatya Yeşilyurt ilçesinde hastane hizmetlerinin kullanımı ve kullanımını etkileyen faktörler. Toplum ve Hekim 1999,5:332-337.
• Balkanlı M. 15-49 Yaş Grubu Kadınların Sağ- lık Hizmetlerinden Yararlanma Durumlarının Saptanması, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üni- versitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kayseri 1999.
• Akdur R, Fidaner C, Güler Ç ve ark. Türki- ye’de sağlık hizmetlerindeki başlıca sorunlar. Sağlık Ve Toplum 1990,1:6-19.
• Demirören Aytuğ A, Ergör G. Sağlık Ocak- M, ları Araştırması. Sağlık Bakanlığı Sağlık Proje- si Genel Koordinatörlüğü Ankara 1998.
• Aycan S, Bumin Ç. Gölbaşı Eğitim ve Araştırma bölgesinde halkın birinci basamak tedavi hiz- metlerinden yararlanmasını olumsuz yönde etkileyen faktörlerle ilgili bir araştırma. 2.Ulusal Halk Sağlığı Kongresi. İstanbul 22-25 Mayıs 1990.
• Ceyhun G, Şener F. Sağlık Bakanlığının Aile Hekimliği Konusundaki Hazırlıkları ve Uygula- maları Aile Hekimliği 2. İstanbul, İletişim Ya- yınları, 1996,ss:71-77 .
• Buğdaycı R, Şaşmaz T, Kurt A ve ark. Kent merkezinde bulunan bir sağlık ocağına 2000 yılı içinde yapılan poliklinik başvurularının incelenmesi. Sağlık ve Toplum 2002,2(1):51- 56.
• Usta İ. Tokat Erbaa İlçe Merkezinde Sağlık Hizmetlerinin Kullanımı ve Kullanımını Etkile- yen Faktörler, Yüksek Lisans Tezi.Erciyes Üni- versitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kayseri 1993.
• Cengiz N. Van İl Merkezinde 15-49 yaş Grubu Kadınların Sağlık Ocağı Hizmetleri Hakkındaki Bilgi Tutum ve Davranışlarının Saptanması, Yüksek Lisans Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Van 1995.
• Kılınç B. Gölbaşı bölgesinde doğrudan sağlık harcamaları ve bunu etkileyen etmenler.Toplum ve Hekim 1997,12(79):72-73. 1.