HUZUREVİNDE YAŞAYAN YAŞLI BİREYLERİN YAŞAM KALİTESİ VE DEPRESYON DÜZEYLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Yıl 2008, Cilt: 17 Sayı: 3, 168 - 174, 01.12.2008

Handan Zincir Sultan Taşçı Zeliha Kaya Erten Mürüvvet Başer

Öz

Bu çalışma, huzurevinde yaşayan yaşlı
bireylerin yaşam kalitesi ve depresyon arasındaki
ilişki ve bunları etkileyen faktörlerin incelenmesi
amacı ile yapılmıştır.
Tanımlayıcı olarak yapılan bu çalışma için Kayseri
Büyükşehir Belediyesi Huzurevinde yaşayan 93 kişi
ile görüşülmüştür. Veriler araştırmacılar tarafından
oluşturulan anket formu, Yaşam Kalitesi Ölçeği (SF–
36) ve Geriatrik Depresyon Ölçeği (GDÖ) aracılığı
ile toplanmıştır. Formlar yaşlı bireyle iletişimin
kesintiye uğramayacağı bir ortamda yüz yüze
görüşme yapılarak doldurulmuştur. Veriler bilgisayar
ortamında SPSS 11.00 paket programına aktarılmış
ve istatistik değerlendirmede Mann-Whitney U,
Kruskal-Wallis varyans analizi ve korelasyon analizi
kullanılmıştır.
Çalışmaya katılan bireylerin %55.9’unun erkek, %
61.3’ünün 65–74 yaş grubunda olduğu görülmektedir.
Yaşam kalitesi ve depresyon puan ortalaması ile
cinsiyet ve eğitim durumu arasında istatiksel olarak
anlamlı ilişki bulunmuştur.
Sonuç olarak; Huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerde
yaşam kalitesi ortalama puanı arttıkça depresyon
puan ortalamalarının düştüğü ve yaşam kalitesi ile
depresyon puan ortalamaları arasında negatif bir
ilişki olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yaşlı, yaşam kalitesi, huzur evinde depresyon

The Levels of Quality of Life Depression of the Elder Living at the Rest Homes and the Factors that Affect

Öz

The present research aims to determine
the relationship between the quality of life and
depression of the inmates of old people’s home and
the affecting factors.
In the study conducted descriptively; 93 elder
individuals were interviewed in the old people’s
home of Greater Kayseri. The data were collected
with a questionnaire form, Quality of life
Assessment (SF–36) and Geriatric Depression
Scale (GDS). The forms were filled in through face
to-face interviews. The data were evaluated with
SPSS 11.00 package program and Mann-Whitney
U, Kruskal-Wallis variance analysis and
correlation analysis were utilized for statistical
evaluations.
Of the study subjects, 55.9% were male and 61.3%
were in the age range of 65 to 74. It was seen that
there was a statistically significant correlation
between mean scores of quality of life, depression
and sex, educational status. It was found out that
there was a negative correlation between the scores
of quality of life and that of depression of the elder
individuals living in the old people’s home.

Anahtar Kelimeler

Elderly, quality of life, depression at the rest home

Kaynakça

• Akça KN, Taşcı S. 65 yaş üstü yaşlılara bakım veren bireylerin yaşadıkları sorunların belirlenmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi 2005, 14: 30 -36.
• Güneş G, Demircioğlu N, Karaoğlu L. Malatya şehir merkezinde yaşayan yaşlı kadınların günlük yaşam aktiviteleri, sosyal ve psikolojik fonksiyon düzeyleri. Türk Geriatri Dergisi 2005, 8(2):78-83.
• Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, Ankara 2003.
• Bahar A, Parlar S. Yaşlılık ve evde bakım. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2007, 2(4), 32- 39.
• Atalay B, Kontaş Y.M, Beyazıt S ve ark. Türk Aile Yapısı Araştırması. DPT, Ankara 2003.
• Bilen M. Sağlıklı İnsan İlişkileri( Geliştirilmiş 4. Baskı), Ankara 1993.
• Şahin M, Yalçın M. Huzur evinde veya kendi evinde yaşayan bireylerde depresyon sıklıklarının karşılaştırılması. Türk Geriatri Dergisi 2003,6(1):10-13.
• Gülseren Ş, Koçyiğit H, Erol A ve ark. Huzur evinde yaşamakta olan bir grup yaşlıda bilişsel işlevler, ruhsal bozukluklar, depresif belirti düzeyi ve yaşam kalitesi. Türk Geriatri Dergisi 2000, 3(4):133-140.
• Altınyollar H, Biçer S, Afşar O. Yaşlılık ve yaşlılık sorunları. VII. Ulusal Halk Sağlığı Günleri bildiri CD-ROOM, Osman Gazi Üniversitesi, Eskişehir 11-13 Eylül 2001.
• Pınar R. Diabetes mellitus’lu hastaların yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin incelenmesi, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara 1995.
• Ertan T, Eker E, Fiar V. Geriatrik depresyon ölçeğinin Türk yaşlı nüfusunda geçerlilik ve güvenilirliği. Nöropskiyatri Arşivi 1997, 33(2): 62-71.
• Taşcı S, Kronik Böbrek Yetmezliğindeki Hastaların Yaşam Kaliteleri, Doktora Tezi Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara 1998.
• Dişçigil G, Gemalmaz A, Başak O ve ark. Birinci basamakta geriatrik yaş grubunda depresyon. Türk Geriatri Dergisi 2005, 8 (3):129- 133.
• Birtane M, Tuna H, Ekuklu G ve ark. Edirne huzur evi sakinlerinde yaşam kalitesine etki eden etmenlerin irdelenmesi. Türk Geriatri Dergisi 2000, 3(4):141-145.
• Bahar A, Tutkun H, Sertbaş G. Huzur evinde yaşayan yaşlıların anksiyete ve depresyon düzeylerinin belirlenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2005, 6:227-239.
• Yazgan Ç, Kora K, Topçuoğlu V ve ark. Huzur evinde kalan demansı olmayan yaşlılarda yaşam kalitesini etkileyen faktörler. Türk Geriatri Dergisi 2006, 9(3): 143-149.
• Kaya M, Aslan D, Vaizoğlu S ve ark. Ankara Keçiören ilçesine bağlı bir mahallede yaşayan 65 yaş ve üzeri bireylerin yaşam kalitesi özellikleri ve etkileyen faktörler. Türk Geriatri Dergisi 2008, 11(1): 12-17.
• Oleson M, Heading C, Shadick KM, Bistodeau JA.Quality of life in long stay institutions in England: nurse and resident perceptions. Journal of Advanced Nursing 1994, 20:23-32.
• Çalıştır B, Dereli F. Muğla il merkezinde yalayan yaşlı bireylerin yaşam kalitelerinin incelenmesi. Türk Geriatri Dergisi 2006,9 (1) : 30- 33.