Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

ASSESSMENT OF YOUTUBE VIDEOS AS A SOURCE OF INFORMATION ABOUT FOOD ADDITIVES

Yıl 2024, Cilt: 33 Sayı: 2, 264 - 270, 25.07.2024
https://doi.org/10.34108/eujhs.1420249

Öz

With the increase in population and change in food culture, the number and variety of food additives have increased significantly. Although there are various legal regulations to prevent the uncontrolled and unintended use of food additives, there is a false belief among consumers that food additives are harmful. Additionally, in recent years, people have begun to use the internet more to access health information. YouTube™ is a frequently used platform to access nutrition and health information. However, unfortunately, there is no control mechanism for the information shared. In addition, the information pollution that arises on controversial issues such as food additives further increases the importance of this control. Therefore, the aim of this study was to evaluate YouTube videos as a source of information about food additives. Ninety-six videos were included in the study. The name of the video, its link, upload date, duration, number of views, comments, likes, and dislikes, and upload source information (Personal blogs, health professionals, and food professionals) were recorded. Then, viewing rates, like rates and video power index (VPI) values, were calculated. The Content Evaluation Score, created by the researchers, the Modified DISCERN Scale, and the Global Quality Score (GQS) were used to evaluate video quality. The videos were watched and evaluated by two researchers who are knowledgeable about food additives. The study’s key findings revealed that videos shared by food professionals scored higher on the GQS and Content Evaluation Score than health professionals and personal blogs (p<0.001). The videos with the lowest scores on all three scales were those shared by personal blogs (p<0.001). Additionally, it was determined that there was a positive correlation between Content Evaluation Score and VPI (r=0.308, p=0.002) and viewing rates (r=0.308, p=0.002). However, it was found that video quality scores and liking rates were negatively related (p<0.05). The results demonstrated the importance of information provided by experts on food additives and emphasized the importance of monitoring videos published on the YouTube™ platform in nutrition and health.

Kaynakça

  • Codex Alimentarius. Class names and the international numbering system for food additives. Published 2021. Accessed December 10, 2023.
  • T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı. Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/06/20130630-4.htm. Yayımlanma Tarihi 2013. Erişim Tarihi10 Aralık, 2023.
  • Wu L, Zhang C, Long Y, Chen Q, Zhang W, Liu G. Food additives: From functions to analytical methods. Crit Rev Food Sci Nutr. 2022;62(30):8497-8517. doi:10.1080/10408398.2021.1929823.
  • Özgün D, Küşümler AS. Gıda katkı maddelerinin sağlık üzerine etkileri. Sağlık ve Yaşam Bilim Derg. 2020;2(1):22-26. doi:10.33308/2687248X.202021172.
  • EFSA. Food Additives.Available online: https://www.efsa.europa.eu/en/topics/topic/food-additives. Published 2018.Accessed December 4, 2023.
  • Anderson WA. The future relationship between the media, the food industry and the consumer. Br Med Bull. 2000;56(1):254-268. doi:10.1258/0007142001902932.
  • Yurttagül M, Ayaz A. Katkı Maddeleri̇: Yanlışlar ve Doğrular.Ankara:Sağlık Bakanlığı Yayınları, Yayın No: 727. 2008:1-30.
  • Bilgin MG, Güneş Bayır A, Türk SN, Ucaş İ, Özkan B. Bireylerin gıda katkı maddeleri ve etkileri konusunda bilgi ve farkındalık durumlarının değerlendirilmesi. J Istanbul Rumeli Univ Heal Sci. 2022;1(1):1-12.
  • Demir G, Gökoğlu F, Kılıçkalkan B, et al. Kadın ve erkek tüketicilerin gıda katkı maddeleri ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. Food Heal. 2020;6(4):225-237. doi:10.3153/FH20023.
  • Li M, Yan S, Yang D, Li B, Cui W. YouTube as a source of information on food poisoning. BMC Public Health. 2019;19(952):1-6. doi:10.1186/s12889-019-7297-9.
  • Healthcare Digital Marketing Agency. Available at: https:// www.omnicoreagency.com/youtube-statistics/. Published January 10, 2024.Accessed 12January, 2024.
  • Madathil KC, Rivera-Rodriguez AJ, Greenstein JS, Gramopadhye AK. Healthcare information on YouTube: A systematic review. Health Informatics J. 2015;21(3):173-194. doi:10.1177/1460458213512220.
  • Albayrak E, Büyükçavuş MH. Does YouTube offer high-quality information? Evaluation of patient experience videos after orthognathic surgery. Angle Orthod. 2023;93(4):409-416. doi:10.2319/042522-315.1.
  • Bernard A, Langille M, Hughes S, Rose C, Leddin D, Veldhuyzen Van Zanten S. A systematic review of patient inflammatory bowel disease information resources on the world wide web. Am J Gastroenterol. 2007;102(9):2070-2077. doi:10.1111/j.1572-0241.2007.01325.x.
  • Cho NR, Cha JH, Park JJ, Kim YH, Ko DS. Reliability and quality of youtube videos on ultrasound-guided brachial plexus block: A programmatical review. Healthc. 2021;9(8):1083-1095. doi:10.3390/healthcare9081083.
  • Sorensen JA, Pusz MD, Brietzke SE. YouTube as an information source for pediatric adenotonsillectomy and ear tube surgery. Int J Pediatr Otorhinolaryngol. 2014;78(1):65-70. doi:10.1016/j.ijporl.2013.10.045.
  • Pamukcu M, İzci Duran T. Youtube as a source of information on gout disease: Cross-sectional evaluation. Turkiye Klin J Med Sci. 2021;41(4):461-469. doi:10.5336/medsci.2021-83768.
  • Hesse BW. Role of the internet in solving the last mile problem in medicine. J Med Internet Res. 2019;21(10):1-6. doi:10.2196/16385.
  • Enver N, Doruk C, Kara H, Gürol E, Incaz S, Mamadova U. YouTubeTM as an information source for larynx cancer: a systematic review of video content. Eur Arch Oto-Rhino-Laryngology. 2020;277(7):2061-2069. doi:10.1007/s00405-020-05906-y.
  • Lee JS, Seo HS, Hong TH. YouTube as a source of patient information on gallstone disease. World J Gastroenterol. 2014;20(14):4066-4070. doi:10.3748/wjg.v20.i14.4066.
  • Tosun H, Tosun A. An information source for blood pressure measurement: Youtube analysis. J Cardiovasc Nurs. 2022;13(30):28-35. doi:10.5543/khd.2022.212437.
  • Gabarron E, Fernandez-Luque L, Armayones M, Lau AY. Identifying measures used for assessing quality of youtube videos with patient health information: A review of current literature. Interact J Med Res. 2013;2(1):e6. doi:10.2196/ijmr.2465.
  • Ferhatoglu M, Kartal A, Ekici U, Gurkan A. Evaluation of the reliability, utility, and quality of the information in sleeve gastrectomy videos shared on open access video sharing platform YouTube. Obes Surg. 2019;29(2019):1477–1484. doi:10.1089/lap.2020.0849.
  • Rodriguez-Rodriguez AM, Blanco-Diaz M, de la Fuente-Costa M, Hernandez-Sanchez S, Escobio-Prieto I, Casaña J. Review of the quality of youtube videos recommending exercises for the COVID-19 lockdown. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(13):1-14. doi:10.3390/ijerph19138016.
  • Radonjic A, Fat Hing NN, Harlock J, Naji F. YouTube as a source of patient information for abdominal aortic aneurysms. J Vasc Surg. 2020;71(2):637-644. doi:10.1016/j.jvs.2019.08.230.
  • Sood A, Sarangi S, Pandey A, Murugiah K. YouTube as a source of information on kidney stone disease. Urology. 2011;77(3):558-562. doi:10.1016/j.urology.2010.07.536.

GIDA KATKI MADDELERİ HAKKINDA BİR BİLGİLENDİRME KAYNAĞI OLARAK YOUTUBE VİDEOLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2024, Cilt: 33 Sayı: 2, 264 - 270, 25.07.2024
https://doi.org/10.34108/eujhs.1420249

Öz

Nüfusun artması ve yemek kültürünün değişmesi ile gıda katkı maddelerinin sayısı ve çeşidi önemli ölçüde artmıştır. Gıda katkı maddelerinin kontrolsüz ve amaçları dışında kullanımını önlemek için çeşitli yasal düzenlemeler olsa da tüketiciler arasında gıda katkı maddelerinin zararlı olduğuna yanlış bir inanç vardır. Ayrıca son yıllarda insanlar sağlık bilgilerine erişmek için interneti daha fazla kullanmaya başlamıştır. YouTube™, beslenme ve sağlık bilgilerine erişmek için sıklıkla kullanılan platformlardan biridir. Ancak paylaşılan bilgiler için ne yazık ki bir denetim mekanizması bulunmamaktadır. Ayrıca gıda katkı maddeleri gibi tartışmalı konularda ortaya çıkan bilgi kirliliği, bu denetimin önemini daha da artırmaktadır. Bu nedenle, bu çalışmanın amacı, gıda katkı maddeleri hakkında bir bilgilendirme kaynağı olarak YouTube videolarını değerlendirmektir. Çalışmaya 96 video dahil edilmiştir. Videonun ismi, linki, yüklenme tarihi, süresi, görüntülenme sayısı, yorum sayısı, beğenme ve beğenmeme sayısı ve yükleme kaynağı bilgileri (Kişisel bloglar, sağlık profesyonelleri ve gıda profesyonelleri) kaydedilmiştir. Daha sonra izlenme oranı, beğenme oranı ve video güç indeksi (Video Power Index-VPI) değerleri hesaplanmıştır. Video kalitesini değerlendirmek için araştırmacılar tarafından oluşturulan İçerik Değerlendirme Skoru, Modifiye DISCERN Ölçeği ve Global Kalite Skoru (Global QualityScore-GQS) kullanılmıştır. Videolar, gıda katkı maddeleri konusunda bilgi sahibi iki araştırmacı tarafından izlenerek değerlendirilmiştir. Çalışmanın temel bulguları, gıda profesyonelleri tarafından paylaşılan videoların GQSve İçerik Değerlendirme Skorunda sağlık profesyonelleri ve kişisel bloglardan daha yüksek puan aldığını ortaya koymuştur (p<0.001). Her üç ölçekte en düşük puan alan videolar kişisel bloglar tarafından paylaşılanlar olmuştur (p<0.001). Ayrıca İçerik Değerlendirme Skoru ile VPI (r=0.308, p=0.002) ve izlenme oranları (r=0.308, p=0.002) arasında pozitif korelasyon olduğu belirlenmiştir. Ancak video kalitesi puanları ile beğenme oranlarının negatif ilişkili olduğu saptanmıştır (p<0.05). Sonuçlar, gıda katkı maddeleri konusunda uzmanlar tarafından yapılan bilgilendirmenin önemini göstermiş olup, YouTube™ platformunda beslenme ve sağlık alanında yayımlanan videoların denetlenmesinin önemini vurgulamıştır.

Etik Beyan

Çalışmada insan veya hayvan denekler bulunmadığı için etik kurul izni alınmamıştır.

Destekleyen Kurum

Destekleyen bir kurum bulunmamaktadır

Kaynakça

  • Codex Alimentarius. Class names and the international numbering system for food additives. Published 2021. Accessed December 10, 2023.
  • T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı. Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/06/20130630-4.htm. Yayımlanma Tarihi 2013. Erişim Tarihi10 Aralık, 2023.
  • Wu L, Zhang C, Long Y, Chen Q, Zhang W, Liu G. Food additives: From functions to analytical methods. Crit Rev Food Sci Nutr. 2022;62(30):8497-8517. doi:10.1080/10408398.2021.1929823.
  • Özgün D, Küşümler AS. Gıda katkı maddelerinin sağlık üzerine etkileri. Sağlık ve Yaşam Bilim Derg. 2020;2(1):22-26. doi:10.33308/2687248X.202021172.
  • EFSA. Food Additives.Available online: https://www.efsa.europa.eu/en/topics/topic/food-additives. Published 2018.Accessed December 4, 2023.
  • Anderson WA. The future relationship between the media, the food industry and the consumer. Br Med Bull. 2000;56(1):254-268. doi:10.1258/0007142001902932.
  • Yurttagül M, Ayaz A. Katkı Maddeleri̇: Yanlışlar ve Doğrular.Ankara:Sağlık Bakanlığı Yayınları, Yayın No: 727. 2008:1-30.
  • Bilgin MG, Güneş Bayır A, Türk SN, Ucaş İ, Özkan B. Bireylerin gıda katkı maddeleri ve etkileri konusunda bilgi ve farkındalık durumlarının değerlendirilmesi. J Istanbul Rumeli Univ Heal Sci. 2022;1(1):1-12.
  • Demir G, Gökoğlu F, Kılıçkalkan B, et al. Kadın ve erkek tüketicilerin gıda katkı maddeleri ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. Food Heal. 2020;6(4):225-237. doi:10.3153/FH20023.
  • Li M, Yan S, Yang D, Li B, Cui W. YouTube as a source of information on food poisoning. BMC Public Health. 2019;19(952):1-6. doi:10.1186/s12889-019-7297-9.
  • Healthcare Digital Marketing Agency. Available at: https:// www.omnicoreagency.com/youtube-statistics/. Published January 10, 2024.Accessed 12January, 2024.
  • Madathil KC, Rivera-Rodriguez AJ, Greenstein JS, Gramopadhye AK. Healthcare information on YouTube: A systematic review. Health Informatics J. 2015;21(3):173-194. doi:10.1177/1460458213512220.
  • Albayrak E, Büyükçavuş MH. Does YouTube offer high-quality information? Evaluation of patient experience videos after orthognathic surgery. Angle Orthod. 2023;93(4):409-416. doi:10.2319/042522-315.1.
  • Bernard A, Langille M, Hughes S, Rose C, Leddin D, Veldhuyzen Van Zanten S. A systematic review of patient inflammatory bowel disease information resources on the world wide web. Am J Gastroenterol. 2007;102(9):2070-2077. doi:10.1111/j.1572-0241.2007.01325.x.
  • Cho NR, Cha JH, Park JJ, Kim YH, Ko DS. Reliability and quality of youtube videos on ultrasound-guided brachial plexus block: A programmatical review. Healthc. 2021;9(8):1083-1095. doi:10.3390/healthcare9081083.
  • Sorensen JA, Pusz MD, Brietzke SE. YouTube as an information source for pediatric adenotonsillectomy and ear tube surgery. Int J Pediatr Otorhinolaryngol. 2014;78(1):65-70. doi:10.1016/j.ijporl.2013.10.045.
  • Pamukcu M, İzci Duran T. Youtube as a source of information on gout disease: Cross-sectional evaluation. Turkiye Klin J Med Sci. 2021;41(4):461-469. doi:10.5336/medsci.2021-83768.
  • Hesse BW. Role of the internet in solving the last mile problem in medicine. J Med Internet Res. 2019;21(10):1-6. doi:10.2196/16385.
  • Enver N, Doruk C, Kara H, Gürol E, Incaz S, Mamadova U. YouTubeTM as an information source for larynx cancer: a systematic review of video content. Eur Arch Oto-Rhino-Laryngology. 2020;277(7):2061-2069. doi:10.1007/s00405-020-05906-y.
  • Lee JS, Seo HS, Hong TH. YouTube as a source of patient information on gallstone disease. World J Gastroenterol. 2014;20(14):4066-4070. doi:10.3748/wjg.v20.i14.4066.
  • Tosun H, Tosun A. An information source for blood pressure measurement: Youtube analysis. J Cardiovasc Nurs. 2022;13(30):28-35. doi:10.5543/khd.2022.212437.
  • Gabarron E, Fernandez-Luque L, Armayones M, Lau AY. Identifying measures used for assessing quality of youtube videos with patient health information: A review of current literature. Interact J Med Res. 2013;2(1):e6. doi:10.2196/ijmr.2465.
  • Ferhatoglu M, Kartal A, Ekici U, Gurkan A. Evaluation of the reliability, utility, and quality of the information in sleeve gastrectomy videos shared on open access video sharing platform YouTube. Obes Surg. 2019;29(2019):1477–1484. doi:10.1089/lap.2020.0849.
  • Rodriguez-Rodriguez AM, Blanco-Diaz M, de la Fuente-Costa M, Hernandez-Sanchez S, Escobio-Prieto I, Casaña J. Review of the quality of youtube videos recommending exercises for the COVID-19 lockdown. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(13):1-14. doi:10.3390/ijerph19138016.
  • Radonjic A, Fat Hing NN, Harlock J, Naji F. YouTube as a source of patient information for abdominal aortic aneurysms. J Vasc Surg. 2020;71(2):637-644. doi:10.1016/j.jvs.2019.08.230.
  • Sood A, Sarangi S, Pandey A, Murugiah K. YouTube as a source of information on kidney stone disease. Urology. 2011;77(3):558-562. doi:10.1016/j.urology.2010.07.536.
Toplam 26 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Halk Sağlığı Beslenmesi
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Gizem Aytekin Şahin 0000-0002-6620-9259

Gamze Kendirli 0009-0004-9359-6903

Elmas Kübra Küçüksüllü 0009-0009-0978-4183

Erken Görünüm Tarihi 22 Temmuz 2024
Yayımlanma Tarihi 25 Temmuz 2024
Gönderilme Tarihi 15 Ocak 2024
Kabul Tarihi 13 Haziran 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 33 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Aytekin Şahin, G., Kendirli, G., & Küçüksüllü, E. K. (2024). GIDA KATKI MADDELERİ HAKKINDA BİR BİLGİLENDİRME KAYNAĞI OLARAK YOUTUBE VİDEOLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Sağlık Bilimleri Dergisi, 33(2), 264-270. https://doi.org/10.34108/eujhs.1420249
AMA Aytekin Şahin G, Kendirli G, Küçüksüllü EK. GIDA KATKI MADDELERİ HAKKINDA BİR BİLGİLENDİRME KAYNAĞI OLARAK YOUTUBE VİDEOLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. JHS. Temmuz 2024;33(2):264-270. doi:10.34108/eujhs.1420249
Chicago Aytekin Şahin, Gizem, Gamze Kendirli, ve Elmas Kübra Küçüksüllü. “GIDA KATKI MADDELERİ HAKKINDA BİR BİLGİLENDİRME KAYNAĞI OLARAK YOUTUBE VİDEOLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ”. Sağlık Bilimleri Dergisi 33, sy. 2 (Temmuz 2024): 264-70. https://doi.org/10.34108/eujhs.1420249.
EndNote Aytekin Şahin G, Kendirli G, Küçüksüllü EK (01 Temmuz 2024) GIDA KATKI MADDELERİ HAKKINDA BİR BİLGİLENDİRME KAYNAĞI OLARAK YOUTUBE VİDEOLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Sağlık Bilimleri Dergisi 33 2 264–270.
IEEE G. Aytekin Şahin, G. Kendirli, ve E. K. Küçüksüllü, “GIDA KATKI MADDELERİ HAKKINDA BİR BİLGİLENDİRME KAYNAĞI OLARAK YOUTUBE VİDEOLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ”, JHS, c. 33, sy. 2, ss. 264–270, 2024, doi: 10.34108/eujhs.1420249.
ISNAD Aytekin Şahin, Gizem vd. “GIDA KATKI MADDELERİ HAKKINDA BİR BİLGİLENDİRME KAYNAĞI OLARAK YOUTUBE VİDEOLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ”. Sağlık Bilimleri Dergisi 33/2 (Temmuz 2024), 264-270. https://doi.org/10.34108/eujhs.1420249.
JAMA Aytekin Şahin G, Kendirli G, Küçüksüllü EK. GIDA KATKI MADDELERİ HAKKINDA BİR BİLGİLENDİRME KAYNAĞI OLARAK YOUTUBE VİDEOLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. JHS. 2024;33:264–270.
MLA Aytekin Şahin, Gizem vd. “GIDA KATKI MADDELERİ HAKKINDA BİR BİLGİLENDİRME KAYNAĞI OLARAK YOUTUBE VİDEOLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ”. Sağlık Bilimleri Dergisi, c. 33, sy. 2, 2024, ss. 264-70, doi:10.34108/eujhs.1420249.
Vancouver Aytekin Şahin G, Kendirli G, Küçüksüllü EK. GIDA KATKI MADDELERİ HAKKINDA BİR BİLGİLENDİRME KAYNAĞI OLARAK YOUTUBE VİDEOLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. JHS. 2024;33(2):264-70.