Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

EXAMINATION OF THE TURKISH VALIDITY AND RELIABILITY OF THE CHILD FOOD INSECURITY EXPERIENCES SCALE

Yıl 2024, Cilt: 33 Sayı: 3, 350 - 357
https://doi.org/10.34108/eujhs.1505133

Öz

This study aims to adapt the Child Food Insecurity Experiences Scale, which measures food insecurity among children and adolescents aged 6-18 years, into Turkish. The study involved 657 children and 487 parents from nine schools under the Sakarya Provincial Directorate of National Education between the dates of May-June 2023. Besides the Child Food Insecurity Experiences Scale, parents completed the Socio-Economic Status Index form to determine socio-economic status of the students. Exploratory factor analysis followed by confirmatory factor analysis was performed for the validity analyses of the scale. For structural reliability, Cronbach’s alpha representing the internal consistency and composite reliability of the model, and Composite Reliability values of the variables were calculated. Linear regression analysis was performed to analyse the effect of the family income and socio-economic status on food insecurity scores. Exploratory factor analysis showed all items loaded sufficiently without exclusions. Cronbach's alpha was 0.830, and this indicates good internal consistency. Composite reliability (0.865) was sufficient. Linear regression analysis found no correlation between food insecurity and income but a negative correlation with the Socio-Economic Status Index. As a result, Turkish adaptation of the scale, which measures food insecurity among children and adolescents, was found to be a valid and reliable measurement tool.

Kaynakça

  • United Nations. The Sustainable Development Goals Report. https://unstats.un.org/sdgs/report/2016/the%20sustainable%20development%20goals%20report%202016.pdf. Published 2016. Accessed August 30, 2023.
  • Food and Agriculture Organization (FAO). Sustainable Development D. Chapter 2. Food Security: Concepts and Measurement. Trade Reforms and Food Security: Conceptualizing the Linkages. Published 2003.
  • Ali NB, Tahsina T, Hoque DME, et al. Association of food security and other socio-economic factors with dietary diversity and nutritional statuses of children aged 6-59 months in rural Bangladesh. PLoS One. 2019;14(8) doi:10.1371/journal.pone. 0221929.
  • Zaçe D, Di Pietro ML, Caprini F, et al. Prevalence and correlates of food insecurity among children in high-income European countries. A systematic review. Ann Ist Super Sanita. 2020;56(1):90-98. doi:10.4 415/ANN_20_01_13
  • FAO, IFAD, UNICEF, WFP and WHO. The State of Food Security and Nutrition in the World 2022. Repurposing food and agricultural policies to make healthy diets more affordable. Rome, 2022:10
  • Gitterman BA, Chilton LA, Cotton WH, et al. Promoting Food Security for All Children. Pediatrics. 2015;136(5):e1431-e1438. doi:10.1542/peds.2015-3301
  • Thomas MMC, Miller DP, Morrissey TW. Food Insecurity and Child Health. Pediatrics. 2019;144(4) doi:10.1542/peds.2019-0397
  • Bor H. Üniversite Öğrencilerinde Besin Güvencesizliği ile Obezite Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2018.
  • Fram MS, Frongillo EA, Jones SJ, et al. Children are aware of food insecurity and take responsibility for managing food resources. J Nutr. 2011;141(6):1114-1119 doi:10.3945/jn.110.135988.
  • Bernal J, Frongillo EA, Rivera JA. Food insecurity reported by children, but not by mothers, is associated with lower quality of diet and shifts in foods consumed. Matern Child Nutr. 2016;12(3):546-557 doi:10.1111/mcn.12206
  • Nackers LM, Appelhans BM. Food insecurity is linked to a food environment promoting obesity in households with children. J Nutr Educ Behav. 2013;45(6):780-784 doi:10.1016/j.jneb.2013.08.00 1
  • Liu L, Wang W, Sun J, et al. Association of famine exposure during early life with the risk of type 2 diabetes in adulthood: a meta-analysis. Eur J Nutr. 2018;57:741-749. doi:10.1007/s00394-016-1363-1.
  • Wang Z, Li C, Yang Z, et al. Infant exposure to Chinese famine increased the risk of hypertension in adulthood: results from the China Health and Retirement Longitudinal Study. BMC Public Health. 2016;16:435. doi:10.1186/s12889-016-3122-x.
  • Wang Y, Wang X, Kong Y, Zhang JH, Zeng Q. The Great Chinese Famine leads to shorter and overweight females in Chongqing Chinese population after 50 years. Obesity. 2010;18:588-592. doi:10.1038/oby.2009.296.
  • Grey K, Gonzales GB, Abera M, et al. Severe malnutrition or famine exposure in childhood and cardiometabolic non-communicable disease later in life: a systematic review. BMJ Global Health. 2021;6. doi:10.1136/bmjgh-2020-003161.
  • Kaur J, Lamb MM, Ogden CL. The Association between Food Insecurity and Obesity in Children-The National Health and Nutrition Examination Survey. J Acad Nutr Diet. 2015;115(5):751-758 doi:10.1016/j.jand.2015.01.003
  • Frongillo EA, Fram MS, Ghattas H, et al. Development, Validity, and Cross-Context Equivalence of the Child Food Insecurity Experiences Scale for Assessing Food Insecurity of School-Age Children and Adolescents. J Nutr. 2022;152(9):2135-2144 doi:10.1093/jn/nxac127
  • Erefe I. Nursing Research Principles, Process and Methods. Ankara: Odak Ofset; 2004: 340-345
  • Sarsani MR. Socio-economic status and performance on creativity tests. In: Runco MA, Pritzker SR, eds. Encyclopedia of Creativity. 2nd ed. San Diego, CA: Academic Press; 2011:360-363.
  • Kalaycıoğlu S, Çelik K, Çelen Ü, ve ark. Temsili bir örneklemde sosyo-ekonomik statü (SES) ölçüm aracı geliştirilmesi: Ankara kent merkezi örneği. SAD. 2010;13(1):182-220.
  • TÜRK-İŞ. TÜRK-İŞ Mayıs 2023 Açlık ve Yoksulluk Sınırı. Accessed from: https://www.turkis.org.tr/turk-is-mayis-2023-aclik-ve-yoksulluk-siniri/.
  • Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara, Turkey: Pegem Akademi; 2002.
  • Holmes-Smith P. Introduction to Structural Equation Modeling Using LISREL. Perth, Australia: ACSPRI-Winter Training Program; 2001.
  • George D, Mallery P. SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference. 4th ed. Boston, MA: Allyn & Bacon; 2003;100-125
  • Alpar R. Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik-Güvenirlik. Ankara, Türkiye: Detay Yayıncılık; 2010: 182-261
  • Cronbach LJ. Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika. 1951;16(3):297-334. doi:10.1007/BF02310555
  • Hair JF, Anderson RE, Tatham RL, et al. Multivariate Data Analysis. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall; 1998:385
  • Hair JF, Hult, G.T.M., Ringle, C.M., Sarstedt M. A Primer on Partial Least SquaresStructural Equation Modeling (PLS-SEM). (second Edition). Thousand Oaks: Sage; 2017. 138 p.
  • Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. 12. Kalkınma Planı (2024-2028). Accessed from: https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/12/On-Ikinci-Kalkinma-Plani_2024-2028_11122023.pdf.
  • Joulaei H, Keshani P, Foroozanfar Z, et al. Food insecurity status and its contributing factors in slums' dwellers of southwest Iran, 2021: a cross-sectional study. Arch Public Health. 2023;81(1):38. doi:10.1186/s13690-023-01049-8.
  • Nord M. Measuring children's food security in US households, 1995-99: US Department of Agriculture, Economic Research Service; 2002:9
  • Connell CL, Nord M, Lofton KL, et al. Food security of older children can be assessed using a standardized survey instrument. J Nutr. 2004;134(10):2566-2572. doi:10.1093/jn/134.10.2566.

ÇOCUK BESİN GÜVENCESİZLİĞİ DENEYİMLERİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ*

Yıl 2024, Cilt: 33 Sayı: 3, 350 - 357
https://doi.org/10.34108/eujhs.1505133

Öz

Bu çalışma 6-18 yaş çocuk ve adölesanlarda besin güvencesizliğini ölçmeye yarayan Çocuk Besin Güvencesizliği Deneyimleri Ölçeği’ni Türkçe’ye uyarlamak amacıyla yapılmıştır. Çalışma, Mayıs-Haziran 2023 tarihleri arasında Sakarya İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı dokuz okulda gönüllü 657 çocuk ve 487 veli ile gerçekleştirilmiştir. Çocuk Besin Güvencesizliği Deneyimleri Ölçeği’ne ek olarak, öğrencilerin sosyo-ekonomik statülerini de belirlemek için veliler, Sosyo-Ekonomik Statü İndeksi formunu doldurmuştur. Ölçeğin geçerlilik analizleri için önce açımlayıcı faktör analizi, ardından doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Yapısal güvenilirlik için modelin iç tutarlılığını ve bileşik güvenilirliğini temsil eden Cronbach alfa ve değişkenlerin bileşik güvenilirlik değerleri belirlenmiştir. Besin güvencesizliği puanına ailenin gelir ve sosyo-ekonomik statü düzeyinin etkisini analiz etmek amacıyla doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizinde tüm maddeler yeterli faktör yükü ile yüklenmiştir ve hiçbir madde ölçekten çıkarılmadan analizler tamamlanmıştır. Cronbach alfa değerinin 0.830 olduğu saptanmıştır ve bu iç tutarlılığın iyi olduğunu göstermektedir. Bileşik güvenilirlik değerinin (0.865) yeterli seviyede olduğu hesaplanmıştır. Doğrusal regresyon analizi sonucunda besin güvencesizliği ile gelir düzeyi arasında bir ilişki bulunmazken, Sosyo-Ekonomik Statü İndeksi ile negatif doğrusal bir ilişki saptanmıştır. Sonuç olarak, çocuk ve adölesanlarda besin güvencesizliğini ölçmeye yarayan ölçeğin Türkçe uyarlamasının geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu bulunmuştur.

Etik Beyan

Bu çalışma için Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hamidiye Bilimsel Araştırmalar Etik Kurulundan (Tarih: 24.03.2023, Sayı: 6/13 ) onay alınmıştır

Destekleyen Kurum

Bu araştırma herhangi bir finansman kuruluşundan/sektörden destek almamıştır.

Teşekkür

Çalışmanın istatistiksel analizine katkı sağlayan Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim elemanı Dr. Mert VEZNİKLİ'ye ve araştırmanın yürütüldüğü okulların yöneticilerine teşekkür ederiz.

Kaynakça

  • United Nations. The Sustainable Development Goals Report. https://unstats.un.org/sdgs/report/2016/the%20sustainable%20development%20goals%20report%202016.pdf. Published 2016. Accessed August 30, 2023.
  • Food and Agriculture Organization (FAO). Sustainable Development D. Chapter 2. Food Security: Concepts and Measurement. Trade Reforms and Food Security: Conceptualizing the Linkages. Published 2003.
  • Ali NB, Tahsina T, Hoque DME, et al. Association of food security and other socio-economic factors with dietary diversity and nutritional statuses of children aged 6-59 months in rural Bangladesh. PLoS One. 2019;14(8) doi:10.1371/journal.pone. 0221929.
  • Zaçe D, Di Pietro ML, Caprini F, et al. Prevalence and correlates of food insecurity among children in high-income European countries. A systematic review. Ann Ist Super Sanita. 2020;56(1):90-98. doi:10.4 415/ANN_20_01_13
  • FAO, IFAD, UNICEF, WFP and WHO. The State of Food Security and Nutrition in the World 2022. Repurposing food and agricultural policies to make healthy diets more affordable. Rome, 2022:10
  • Gitterman BA, Chilton LA, Cotton WH, et al. Promoting Food Security for All Children. Pediatrics. 2015;136(5):e1431-e1438. doi:10.1542/peds.2015-3301
  • Thomas MMC, Miller DP, Morrissey TW. Food Insecurity and Child Health. Pediatrics. 2019;144(4) doi:10.1542/peds.2019-0397
  • Bor H. Üniversite Öğrencilerinde Besin Güvencesizliği ile Obezite Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2018.
  • Fram MS, Frongillo EA, Jones SJ, et al. Children are aware of food insecurity and take responsibility for managing food resources. J Nutr. 2011;141(6):1114-1119 doi:10.3945/jn.110.135988.
  • Bernal J, Frongillo EA, Rivera JA. Food insecurity reported by children, but not by mothers, is associated with lower quality of diet and shifts in foods consumed. Matern Child Nutr. 2016;12(3):546-557 doi:10.1111/mcn.12206
  • Nackers LM, Appelhans BM. Food insecurity is linked to a food environment promoting obesity in households with children. J Nutr Educ Behav. 2013;45(6):780-784 doi:10.1016/j.jneb.2013.08.00 1
  • Liu L, Wang W, Sun J, et al. Association of famine exposure during early life with the risk of type 2 diabetes in adulthood: a meta-analysis. Eur J Nutr. 2018;57:741-749. doi:10.1007/s00394-016-1363-1.
  • Wang Z, Li C, Yang Z, et al. Infant exposure to Chinese famine increased the risk of hypertension in adulthood: results from the China Health and Retirement Longitudinal Study. BMC Public Health. 2016;16:435. doi:10.1186/s12889-016-3122-x.
  • Wang Y, Wang X, Kong Y, Zhang JH, Zeng Q. The Great Chinese Famine leads to shorter and overweight females in Chongqing Chinese population after 50 years. Obesity. 2010;18:588-592. doi:10.1038/oby.2009.296.
  • Grey K, Gonzales GB, Abera M, et al. Severe malnutrition or famine exposure in childhood and cardiometabolic non-communicable disease later in life: a systematic review. BMJ Global Health. 2021;6. doi:10.1136/bmjgh-2020-003161.
  • Kaur J, Lamb MM, Ogden CL. The Association between Food Insecurity and Obesity in Children-The National Health and Nutrition Examination Survey. J Acad Nutr Diet. 2015;115(5):751-758 doi:10.1016/j.jand.2015.01.003
  • Frongillo EA, Fram MS, Ghattas H, et al. Development, Validity, and Cross-Context Equivalence of the Child Food Insecurity Experiences Scale for Assessing Food Insecurity of School-Age Children and Adolescents. J Nutr. 2022;152(9):2135-2144 doi:10.1093/jn/nxac127
  • Erefe I. Nursing Research Principles, Process and Methods. Ankara: Odak Ofset; 2004: 340-345
  • Sarsani MR. Socio-economic status and performance on creativity tests. In: Runco MA, Pritzker SR, eds. Encyclopedia of Creativity. 2nd ed. San Diego, CA: Academic Press; 2011:360-363.
  • Kalaycıoğlu S, Çelik K, Çelen Ü, ve ark. Temsili bir örneklemde sosyo-ekonomik statü (SES) ölçüm aracı geliştirilmesi: Ankara kent merkezi örneği. SAD. 2010;13(1):182-220.
  • TÜRK-İŞ. TÜRK-İŞ Mayıs 2023 Açlık ve Yoksulluk Sınırı. Accessed from: https://www.turkis.org.tr/turk-is-mayis-2023-aclik-ve-yoksulluk-siniri/.
  • Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara, Turkey: Pegem Akademi; 2002.
  • Holmes-Smith P. Introduction to Structural Equation Modeling Using LISREL. Perth, Australia: ACSPRI-Winter Training Program; 2001.
  • George D, Mallery P. SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference. 4th ed. Boston, MA: Allyn & Bacon; 2003;100-125
  • Alpar R. Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik-Güvenirlik. Ankara, Türkiye: Detay Yayıncılık; 2010: 182-261
  • Cronbach LJ. Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika. 1951;16(3):297-334. doi:10.1007/BF02310555
  • Hair JF, Anderson RE, Tatham RL, et al. Multivariate Data Analysis. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall; 1998:385
  • Hair JF, Hult, G.T.M., Ringle, C.M., Sarstedt M. A Primer on Partial Least SquaresStructural Equation Modeling (PLS-SEM). (second Edition). Thousand Oaks: Sage; 2017. 138 p.
  • Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. 12. Kalkınma Planı (2024-2028). Accessed from: https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/12/On-Ikinci-Kalkinma-Plani_2024-2028_11122023.pdf.
  • Joulaei H, Keshani P, Foroozanfar Z, et al. Food insecurity status and its contributing factors in slums' dwellers of southwest Iran, 2021: a cross-sectional study. Arch Public Health. 2023;81(1):38. doi:10.1186/s13690-023-01049-8.
  • Nord M. Measuring children's food security in US households, 1995-99: US Department of Agriculture, Economic Research Service; 2002:9
  • Connell CL, Nord M, Lofton KL, et al. Food security of older children can be assessed using a standardized survey instrument. J Nutr. 2004;134(10):2566-2572. doi:10.1093/jn/134.10.2566.
Toplam 32 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Halk Sağlığı Beslenmesi
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Aslı Hilal Güzelalp 0000-0002-8935-0394

Aysun Yüksel 0000-0002-6580-0207

Erken Görünüm Tarihi 25 Aralık 2024
Yayımlanma Tarihi
Gönderilme Tarihi 26 Haziran 2024
Kabul Tarihi 25 Ekim 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 33 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Güzelalp, A. H., & Yüksel, A. (2024). ÇOCUK BESİN GÜVENCESİZLİĞİ DENEYİMLERİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ*. Sağlık Bilimleri Dergisi, 33(3), 350-357. https://doi.org/10.34108/eujhs.1505133
AMA Güzelalp AH, Yüksel A. ÇOCUK BESİN GÜVENCESİZLİĞİ DENEYİMLERİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ*. JHS. Aralık 2024;33(3):350-357. doi:10.34108/eujhs.1505133
Chicago Güzelalp, Aslı Hilal, ve Aysun Yüksel. “ÇOCUK BESİN GÜVENCESİZLİĞİ DENEYİMLERİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ*”. Sağlık Bilimleri Dergisi 33, sy. 3 (Aralık 2024): 350-57. https://doi.org/10.34108/eujhs.1505133.
EndNote Güzelalp AH, Yüksel A (01 Aralık 2024) ÇOCUK BESİN GÜVENCESİZLİĞİ DENEYİMLERİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ*. Sağlık Bilimleri Dergisi 33 3 350–357.
IEEE A. H. Güzelalp ve A. Yüksel, “ÇOCUK BESİN GÜVENCESİZLİĞİ DENEYİMLERİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ*”, JHS, c. 33, sy. 3, ss. 350–357, 2024, doi: 10.34108/eujhs.1505133.
ISNAD Güzelalp, Aslı Hilal - Yüksel, Aysun. “ÇOCUK BESİN GÜVENCESİZLİĞİ DENEYİMLERİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ*”. Sağlık Bilimleri Dergisi 33/3 (Aralık 2024), 350-357. https://doi.org/10.34108/eujhs.1505133.
JAMA Güzelalp AH, Yüksel A. ÇOCUK BESİN GÜVENCESİZLİĞİ DENEYİMLERİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ*. JHS. 2024;33:350–357.
MLA Güzelalp, Aslı Hilal ve Aysun Yüksel. “ÇOCUK BESİN GÜVENCESİZLİĞİ DENEYİMLERİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ*”. Sağlık Bilimleri Dergisi, c. 33, sy. 3, 2024, ss. 350-7, doi:10.34108/eujhs.1505133.
Vancouver Güzelalp AH, Yüksel A. ÇOCUK BESİN GÜVENCESİZLİĞİ DENEYİMLERİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ*. JHS. 2024;33(3):350-7.