Avrupa’da Yükselen Popülizm, Almanya ve Türkiye ile İlişkilere Yansımalar

Yıl 2018, Popülizmle Dönüşen Avrupa ve Türkiye AB İlişkilerinin Geleceği, 69 - 95, 01.10.2018

Sezgin Mercan

Öz

Doğasında protestoyu ve muhafazakarlığı barındıran popülizm ile beslenen Avrupa’daki bazı siyasi partiler, bulundukları toplumları homojen yapıda kabul etmektedirler. Kendilerini de hem bu yapının hem de bu yapıdaki insanların çıkarlarını korur görmektedirler. Buradan hareketle de siyasi temsilde kendilerinin öne çıkmaları gerektiğini savunurlar. Homojen yapının dışındakiler tehdit olarak ve toplumun çıkarına aykırı olarak konumlandırılırlar. Dışarıdakiler içeriye girdiklerinde kayba yol açan unsurlar olarak görülürler. İş kaybı, kültür kaybı, kimlik kaybı ve otorite kaybı temel endişe kaynaklarıdır. Piyasa ekonomisinin krizlere yatkın doğası da tehdit olarak konumlandırılır. Küreselleşme, bölgesel bütünleşmeler, uluslararası örgütler hep risk yaratan unsurlar olarak kabul edilir. Dolayısıyla Avrupa bütünleşmesi, yani AB, özellikle Avrupa’daki sağ popülist partilerce olumsuzlukla anılır. Göçmenler ve AB ortak politikalarının üye ülkeler için gerektirdikleri son dönemlerde iyice karşıtlık yaratan faktörler haline gelmiştir. Buna Türkiye ile ilişkileri ve işbirliklerini de eklemek gerekmektedir. Bu makalede, popülizmin kısaca tanımı yapıldıktan sonra Avrupa bütünleşmesinin temel dinamikleri hatırlatılacak, ardından Avrupa’da popülizmin lokomotifini oluşturan aşırı sağ siyasetin yükselişi ve bu siyasetin pratiğe yansımaları ortaya koyulacaktır. Son olarak, bu pratikte karşılık bulan Türkiye-AB ilişkilerinin güncel bir irdelemesi yapılacak, buradan hareketle de popülizmden ve sağ siyasetten etkilenen Türkiye-Almanya ilişkileri değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Popülizm, Almanya, Türkiye

Kaynakça

• Arzheimer, K. (2009). Contextual Factors and the Extreme Right Vote in Western Europe. American Journal of Political Science, 53(2).
• Bailey, T. (2011, November 27). Are the left’s multicultural policies to blame for the rise of the right? Erişim adresi (19 Mayıs 2018): http://blogs.independent.co.uk/2011/11/27/are-the-left’s-multicultural-policies-to-blame-for-the-riseof-the-right/”>http://blogs.independent.co.uk/2011/11/27/are-the-left%E2%80%99s-multicultural-policies-to-blamefor-the-rise-of-the-right/
• Connolly, K. (2010, October 17). Angela Merkel declares death of German multiculturalism. The Guardian. Erişim adresi (19 Mayıs 2018): https://www.theguardian.com/world/2010/oct/17/angela-merkel-germany-multiculturalismfailures
• Çırakman, A. (2001, Şubat). Avrupa Fikrinden Avrupa Merkezciliğe, Doğu Batı.
• Deutsche Welle. (2011, 26 Temmuz). Avrupa’da Aşırı Sağ Alarmı. Erişim adresi (19.05.2018): http://www.dw-world.de/dw/article/0,,15270816,00.html
• EuroNews. (2011, 16 Eylül). AB’den Schengen’e Reform Önerisi. Erişim adresi (20.05.2018): http://tr.euronews.net/2011/09/16/ab-den-schengen-e-reform-onerisi/
• Grabbe, H. ve Ülgen, S. (2010, 1 Aralık). Türkiye ve AB ilişkilerinin geleceği: Stratejik dış politika diyaloğu. Discussion Paper Series. Erişim adresi (16.05.2018): http://www.edam.org.tr/document/ulgengrabbe-new.pdf
• Jan-Werner, M. (2014). Popülizm Nedir? İstanbul: İletişim Yayınları, ss.114-115.
• Karaca, K. (2012, 16 Haziran). AB-Türkiye Diyalogunun Sınırları. Erişim adresi (17.05.2018): http://www.dw.de/dw/article/0,,16028792,00.html (Erişim: 17.05.2018).
• Lambsdorff, A.G. (2012). EU-Turkey Strategic Dialogue: A Concept In Need For Action. Turkish Policy Quarterly, 11(1).
• Mac Cormaic, R. (2011, February 12). Sarkozy denounces multiculturalism as a failure. Erişim adresi (19 Mayıs 2018): http://www.irishtimes.com/newspaper/world/2011/0212/1224289636274.html
• Mercan, S. ve Bilgin, K.R. (2017). Tarihten Günümüze Almanya’nın Küresel Stratejisi. C. Dinç, B. Akkuş (Ed.) içinde Küresel ve Büyük Güçlerin Stratejileri. Ankara: Orion Kitabevi, ss.233-237.
• Milliyet. (2012, 1 Haziran). AB, Türkiye ile vize diyalogu başlatmak istiyor. Erişim adresi (02.05.2018): http://www.milliyet.com.tr/ab-turkiye-ile-vize-diyalogu-baslatmak-istiyor-/dunya/dunyadetay/01.06.2012/1548043/default.htm
• Mude, C. (2011). Who’s afraid of the European radical right? Dissent. Erişim adresi (20.05.2018): https://www.dissentmagazine.org/article/whos-afraid-of-the-european-radicalright
• Poyrazlar, E. (2012, 10 Haziran). Batı Türkiye’ye çok yumuşak. Cumhuriyet.
• Taggart, P. (2004). Popülizm. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, s.93-94.
• Wright, O. & Taylor, J. (2011, February 5). Cameron: My war on multiculturalism. Erişim adresi (19 Mayıs 2018): http://www.independent.co.uk/news/uk/politics/cameron-my-waron-multiculturalism-2205074.html
• Yazıcı, H. (2012). Turkey-EU relations and the Customs Union: Expectations versus reality. Turkish Policy Quarterly, 11(1). Erişim adresi (18.05.2018): http://www.turkishpolicy.com/dosyalar/files/2012-1-HayatiYazici.pdf