Öz
Birçok ülkede önemli halk sağlığı sorunu olan S. Enteritidis, hayvanlardan ve gıdalardan izole edilen en yaygın
Salmonella serotiplerinden biridir. Hayvanların bakteriyel infeksiyonlarının kontrolünde bakteriyofaj kullanımı, son yıllarda
üzerinde araştırma yapılan konular arasındadır. Bu çalışmada, ülkemizde kanatlılardan en çok izole edilen Salmonella
serotiplerinden biri olan S. Enteritidis (15 adet), bakteriyofajların konak hedef hücreleri olarak kullanıldı. Virulent
bakteriyofajların izolasyonu ve zenginleştirilmesi amacıyla overlay-agar yöntemi seçildi. İzole edilen bakteriyofajların
hedef bakteri suşları üzerindeki litik aktiviteleri spot test uygulaması ile belirlenerek değerlendirildi. Türkiye’nin farklı
bölgelerinde bulunan ticari broyler tesislerinden S. Enteritidis üzerinde litik etki gösteren fajların izolasyonu için alınan
toplam 78 adet örnek (tavuk dışkı, kümes atık suları, kümes altlık) bakteriyofaj izolasyonu amacıyla test edildi. Bu örneklerden
toplam 22 adet S. Enteritidis’e spesifik fajın purifikasyonu gerçekleştirildi. Yapılan bu çalışmada, Af1-Ka ve
Af3-Ka fajları, test edilen 15 adet S. Enteritidis suşunu sırasıyla %78’ini ve %71’ini lize ederek geniş bir konak spektrumu
göstermiştir. Bu iki bakteriyofajın ileri faj karakterizasyonu ve tiplendirilmesinin yapılmasıyla, kanatlı endüstrisindeki
bakterileri kontrol etmede kullanılacak etkili bakteriyofajın seçilmesi için bir temel oluşturulmasında yardımcı
olabileceği kanısına varılmıştır.