İŞSİZLİK KARŞISINDA Z KUŞAĞININ TEKNOLOJİK YETERLİLİKLERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 2, 53 - 72, 06.01.2023

Tuncay Mahmut Güven , Hilmi Etci

Öz

Ülkelerin tümünde nüfusun önemli bir oranını oluşturan Z kuşağının toplumsal etkileri önem oluşturmaktadır. Z kuşağı ile ilgili olarak teknolojiyle olan ilişkileri, girişimciliğe daha fazla yatkınlıkları, daha bireysel olması gibi özellikleri üzerinde durulmaktadır. Z kuşağını diğer kuşaklardan (Gelenekselci, Bebek Patlaması, X ve Y Kuşakları) ayıran en önemli özelliği dijital yüksek teknolojinin hayatın içine girdiği ve yerleştiği dönemde dünyaya gelmeleridir. Ayrıca işgücü piyasasına dâhil olduktan sonra teknolojiyle tanışma gibi bir durum yaşamak yerine daha çocuk yaşlarından itibaren zaten bu teknolojinin içinde oldukları için hızlıca uyum sağlayacağının üzerinde durulmaktadır. Ancak Z kuşağının yaş aralıklarının olduğu (15-24 yaş) gençler arasında işsizlik önemli bir sorun olarak görülmekte ve bu sorunun gençlerin kaygı düzeyi üzerinde önemli bir etki oluşturmaktadır. Bu sorun karşısında özellikle yeni teknolojilere ve işgücü piyasasının taleplerine ilişkin olarak sosyal sermayenin gelişiminin sağlanması gerekmektedir. Piyasa temelli bir niteli dönüşümünden bahsetmek mümkündür. Buna göre istihdam edilmede teknoloji becerisi yeterliliği önem arz ermektedir. Bu çalışmanın temel amacı henüz işgücüne dâhil olmamış ama gelecekte işgücüne dâhil olacak Z kuşağı üniversite öğrencilerinin istihdam için gerekli olan temel teknoloji beceri yeterliliklerinin sorgulanmasıdır. Bu amaç doğrultusunda Hazar (2018) tarafından geliştirilen “Bilgi, Medya ve Teknoloji Becerileri Yeterlilik Ölçeği”nden yararlanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2021-2022 Eğitim-Öğretim yılında Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Z kuşağı öğrencileri oluşturmaktadır. Yapılan analizler sonucunda katılımcıların orta seviyede bilgi, medya ve teknoloji beceri düzeyine sahip olduğu görülmektedir. Ayrıca bireysel bilgisayar, bilgisayar kullanım süresi, lisans eğitimi dışında kurs ve sertifika alma değişkenlerine göre yeterlilik düzeyinde gruplar arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Genç İşsizlik, Z Kuşağı, Teknoloji, Yeterlilik

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

1919B012102660

Kaynakça

• Adıgüzel, O., Batur, H. Z. ve Ekşili, N. (2014). Kuşakların Değişen Yüzü ve Y Kuşağı ile Ortaya Çıkan Yeni Çalışma Tarzı: Mobil Yakalılar, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (19), 165-182.
• Akgün, A., Gönen, S. ve Aydın, M. (2007). İlköğretim Fen ve Matematik Öğretmenliği Öğrencilerinin Kaygı Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(20), 283-299.
• Altuntuğ, N. (2012). Kuşaktan Kuşağa Tüketim Olgusu ve Geleceğin Tüketici Profili, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4 (1), 203-212.
• Aşık, N. A. (2018). Turizm Öğrencilerinin Kaygı Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma, Sosyal ve Beşeri Bilimleri Dergisi, 10(2), 83-98.
• Canbaz, S., Sünter, A. T., Aker, S. ve Pekşen, Y. (2007). Tıp Fakültesi Son Sınıf Öğrencilerinin Kaygı Düzeyi ve Etkileyen Faktörler, Genel Tıp Dergisi, 17(1), 15-19.
• Çakmak, Ö. ve Hevedanlı, M. (2004). Biyoloji Öğretmen Adaylarının Kaygılarını Etkileyen Etmenler, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Eğitim fakültesi, 6-9 Temmuz, Malatya.
• Çetin, C. ve Karalar, S. (2016). X, Y ve Z Kuşağı Öğrencilerin Çok Yönlü ve Sınırsız Kariyer Algıları Üzerine Bir Araştırma, Yönetim Bilimleri Dergisi, 14(28), 157-197.
• Çolakoğlu, T., Polat, E. K. ve Aydın, G. G. (2017). İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğrencilerinin İşsizlik Kaygısı Üzerine Bir Araştırma: Biga İİBF Örneği, The International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences, 1(1), 29-39.
• Doğan, T. ve Çoban, A. E. (2009). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Mesleğine Yönelik Tutumları ile Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Eğitim ve Bilim, 34(154), 157-168.
• Dursun, S. ve Aytaç, S. (2009). Üniversite Öğrencileri Arasında İşsizlik Kaygısı, Uludağ Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, XXVIII(1), 71-84.
• Ehtiyar, R. ve Üngüren, E. (2008). Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Umutsuzluk ve Kaygı Seviyeleri ile Eğitime Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(4), 159-181.
• Erten, P. (2019). Z Kuşağının Dijital Teknolojiye Yönelik Tutumları, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(1), 190-202.
• Etci, H., Çiçek, H. ve Kılış, İ. (2019). Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin İşsizlik Kaygısı Üzerine Bir Araştırma, 4. Uluslararası Girişimcilik, İstihdam ve Kariyer Kongresi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, 17-20 Ekim, Muğla.
• Hazar, E. (2018). Bilgi, Medya ve Teknoloji Becerileri Yeterlilik Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması, Journal of Human Sciences. 15(2), 1306-1316.
• ILO, (2017). Global Employment Trends for Youth 2017, International Labour Office, Geneva.
• Murat, S. ve Şahin, L. (2011). Gençlerin İstihdamı/İşsizliği Bakımından Türk Eğitim Sisteminin Değerlendirilmesi, Çalışma ve Toplum, 3(30), 93-135.
• Pascual, A. S. ve Waddington, J. (2000). Young People: The Labour Market and Trade Unions. Youth Committe of the European Trade Union Confederation.
• Taş, H. Y., Demirdöğmez, M. ve Küçükoğlu, M. (2017). Geleceğimiz Olan Z Kuşağının Çalışma Hayatına Muhtemel Etkileri, Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(13), 1031-1048.
• Taşğın, Ö., Bozgeyikli, H. ve Boğazlıyan, E. E. (2017). Üniversiteli Gençlerin İşsizlik Kaygıları ile Psikolojik Dayanıklılıkları Arasındaki İlişki, HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 6(6), 551-567.
• Tayfun, A. N. ve Korkmaz, A. (2016). Üniversite Öğrencilerinde İşsizlik Kaygısı: Süleyman Demirel Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(17), 534-558.
• TÜİK-Türkiye İstatistik Kurumu. (2022a). İstatistiklerle Gençlik, 2021. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Genclik-2021-45634, Erişim Tarihi: 21.11.2022.
• TÜİK-Türkiye İstatistik Kurumu. (2022b). https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=istihdam-issizlik-ve-ucret-108&dil=1, Erişim Tarihi: 21.11.2022.
• Tümerdem, R. (2007). Dicle Üniversitesi Eğitim Fakültesi ve Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Son Sınıf Öğrencilerinin Kaygılarını Etkileyen Etmenler, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(20), 32-45.
• Twenge, J. M., Campbell, S. M., Hoffman, B. J. ve Lance, C. E. (2010). Generational Differences in Work Values: Leisure and Extrinsic Values Increasing, Social and Intrinsic Values Decreasing. Journal of Management, 36 (5), 1117-1142.
• Yılmaz, B. ve Güler, Ç. U. (2020). Türkiye’deki Suriyeli Göçmenlerin İstihdamına Y ve Z Kuşağının Bakışı: Bir Alan Araştırması, Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi E-Dergisi, 9(1), 21-42.
• Yılmaz, İ. A., Dursun, S., Güzeler, E. G. ve Pektaş, K. (2014). Üniversite Öğrencilerinin Kaygı Düzeyinin Belirlenmesi: Bir Örnek Çalışma, Electronic Journal of Vocational Colleges, 4(4), 16-26.
• Zencirkıran, M. ve Baştürk, Ş. (2021). Çalışma ve Endüstri Sosyolojisi, 2. Baskı, Bursa: Dora Yayıncılık.