Eğitim Örgütlerinde Örgütsel Vatandaşlık Davranışları ve İnovasyon Özellikleri ile İlgili Öğretmen Görüşleri (Kosova Örneği)

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 1, 0 - 0, 30.06.2020

Münevver Çetin Esin Metlilo

Öz

Bu araştırmanın amacı örgütsel vatandaşlık davranışları ve inovasyon özellikleri ile ilgili öğretmen görüşlerini incelemek ve öneriler geliştirmektir. Nitel araştırma yaklaşımlarından olgu bilim desenine sahip bu çalışmada yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Çalışma grubunu 2019-2020 eğitim öğretim yılında Kosova Prizren şehrinde ilk ve ortaokullarda eğitim veren tipik durum örneklemeye uygun olarak belirlenen on beş öğretmenden oluşmaktadır. Görüşmeler sonucunda elde edilen veriler nitel araştırma yöntemleri doğrultusunda kodlanarak temalar altında toplanmış ve içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırma bulgularına göre öğretmenler örgütsel vatandaşlık davranışları ve inovasyon özellikleri ile ilgili sorumluluklarını şartlar gereği uygulamaya çalıştıklarını ve bu konular üzerinde teşvik edilmenin önemli olduğunu vurgulamaktadırlar.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel vatandaşlık davranışları, inovasyon, öğretmen

Kaynakça

• Allison, B. J., Voss, R. S. & Dryer, S. (2001). Students classroom and career success: The role of organizational citizenship behavior. Journal of Education for Business, 76(2), 282-288.
• Avcı, A. (2015). Örgütsel vatandaşlık davranışları: Kavramsal gelişimi ve eğitimi örgütleri açısından etkileri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(12-2), 11-26.
• Avcı, E. (2019). İşveren markası algısının örgütsel sessizlik üzerindeki etkisinde örgütsel vatandaşlık davranışının rolü ve bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Bateman, T. S. & Organ, D. W. (1983). Job satisfaction and good soldier: The relationship between effect and employee “citizenship”. Academy of Management Journal, 26(4), 587-595.
• Bogler, R., & Somech, A. (2005). Organizational citizenship behavior in school: How does it relate to participation in decision making? Journal of Educational Administration, 43(5), 420-438.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E. Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Bentley T., (2008). Innovating To Learn, Learning To Innovate, Chapter 9 Open Learning A Systems-driven Model of Innovation for Education; OECD Centre for Educational Research and Innovation, OECD Publishing.
• Creswell, J. W. (2017). Eğitim araştırmaları nicel ve nitel araştırmanın planlanması yürütülmesi ve değerlendirilmesi. ( Çev. Edi: H. Ekşi). İstanbul: Edam Yayıncılık.
• Çalış, S. (2019). Örgütsel sinizmin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerine etkisi (Bir belediye örneği). İstanbul Esenyurt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Drucker, P. (1985). İnnovation and entrepreneurship. New York: Harper & Row.
• Filnkelstein, M. A. (2006). Dispositional predictors of organizational citizenship Behavior: Motives, motive fulfillment and role identity. Social Behavior and Personality, 34(6), 603-616.
• Fisher, C.D. (1980). On the dubious wisdom of expecting job satisfaction to correlate with performance. Academy of Management Journal, 5, 607-612.
• Hoy, W. K. & Miskel C. G. (2010). Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama (Çev. Turan S.). Ankara:Nobel Yayınları.
• Niehoff, B.P. & MOORMAN, R.H. (1993). Justice as a mediator of the relationship between methods of monitoring and organizational citizenship behavior. Academy of Managemenet Journal, 36, 527-556.
• Nguni, S., Sleegers, P., & Denessen, E. (2006). Transformational and transactional leadership effects on teachers’ job satisfaction, organizational commitment, and organizational citizenship behavior in primary schools: The Tanzanian case. School Effectiveness and School Improvement, 17(2), 145-177.
• Robbins, S. P. & Judge, T. A. (2017). Örgütsel Davranış (Çev. Ed: İnci Erdem). Ankara: Nobel Yayıncılık
• Kabasin, O. (2019). Öğretmenlerin psikolojik sermaye ile örgütsel vatandaşlık davranışı algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Karaaslan, A., Özler, E, D. & Kulaklıoğlu, A. S. (2009). Örgütsel vatandaşlık ve bilgi paylaşımı arasındaki ilişkiye yönelik bir araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi İ. İ. B. F. Dergisi, (5-2), 24-45.
• Karaaslan, A., D.E. Özler ve A.S. Kulaklıoğlu (2009). Örgütsel vatandaşlık davranışı ve bilgi paylaşımı arasındaki ilişkiye yönelik bir araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. 11(2) 135-160.
• Kärkkäinen, K., (2012). Bringing about curriculum innovations”, OECD Education Working Papers,(82), OECD Publishing.
• Keleş, Y. Pelit E. (2009).Otel işletmesi iş görenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları: İstanbul’daki beş yıldızlı otel işletmelerinde bir araştırma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi,(5-2), 24-45.
• Lunenburg, F. C., & Ornstein A. C. (2013). Eğitim yönetimi (Çev. Arastaman, G.). Ankara: Nobel Yayınları.
• Lubienski C. (2009) Do Quasi-markets foster innovation in education?: A Comparative perspective. OECD Education Working Papers, (25), OECD Publishing.
• Looney J. W. (2009) Assessment and innovation in education, OECD Education Working Papers, (24), OECD Publishing.
• Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Paine J. B., & Bachrach, D. G. (2000). Organizational citizenship behaviors: A critical review of the theoretical and empirical literature and suggestions for future research. Journal of Management, 26(3), 513-563.
• Organ, D.W. (1997). Organizational citizenship behaviour: It’s construct clean-up time. Journal Of Human Performance. 10(2), 85-92.
• Oğuz, E. (2011). Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları ile yöneticilerin liderlik stilleri arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(3), 377-403.
• Özdevecioğlu, M. (2003). Örgütsel vatandaşlık davranışı ile üniversite öğrencilerinin bazı demografik özellikleri ve akademik başarıları arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (20), 117-135.
• Selçuk, Ş. (2018). Özel ortaöğretim kurumlarında yöneticilerin inovasyon yeterlilikleri ile örgütsel imaj algısı ilişkisi (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Slaughter, J. (1997). Organizational citizenship behavior: discussion, review and reformulation. Paper Presented at the Academy of Management Conference, Boston.
• Williams, L. & Anderson, S. E. (1991). Job satisfaction and organizational commitment its predictors of organizational citizenship and ın-role behaviors. Journal of Management, 17(3), 601-617.
• Ünüvar, T. G. (2006). An integrative model of job characteristics, job satisfaction, organizational commitment, andorganizational citizenship behavior (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.