Örgüt Kültürünün Sosyal İnovasyona Etkisinde Örgütsel Desteğin Aracılık Rolü

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 1, 0 - 0, 30.06.2020

Meral Topal

Öz

İnovasyon kavram olarak genel itibariyle yenilikçilik ile aynı anlamda kullanılmaktadır. İnovasyon veya yenilikçilik, değişim döngüsünün sürekli olarak devam etmesi ve bu süreç esnasında dünyanın gelişip ilerlemesini temsil etmektedir. Sosyal inovasyon ise bireylerin veya toplumun karşılaştığı problemlere çözüm bulmak için yeni veya iyileştirilmiş girişimlerde bulunması, olumlu değişimler için somut yollar bulmasını ifade etmektedir. Sosyal inovasyon bu çalışmada bağımlı değişken olarak ele alınmıştır. Çalışmadaki bağımsız değişken örgüt kültürü ve bir diğer bağımlım değişken ise örgütsel destektir. Örgüt kültürü, 1970’lerde popüler olmaya başlamış ve iklim olarak ifade edilirken, örgütsel destek, çalışanlara gösterilen ilgi ve onların katkılarına verilen değer olarak ifade edilmektedir. Çalışmada üç değişken arasında yapısal eşitlik modeli kurulmuştur. Örgüt kültürü ile sosyal inovasyon arasındaki ilişkide örgütsel desteğin aracılık rolü test edilmiştir. Çalışma İstanbul ili Maltepe İlçesinde çalışan 343 öğretmene “Örgüt Kültürü Ölçeği”, “Örgütsel Destek Ölçeği” ve “Sosyal Yenilikçilik Ölçeği”nin uygulanması ile yürütülmüştür. Analiz sonuçlarına göre örgütsel desteğin, örgüt kültürü ile sosyal inovasyon arasındaki ilişkide tam aracılık rolüne sahip olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Örgüt Kültürü, Örgütsel Destek, İnovasyon, Sosyal İnovasyon

Kaynakça

• Abaslı, K. (2018). Örgütsel dışlanma, işe yabancılaşma ve örgütsel sinizm ilişkisine yönelik öğretmen görüşleri (Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Altınkurt, Y., Yılmaz, K., Erol, E. & ve Salalı, E. T. (2014). Okul müdürlerinin kullandığı güç kaynakları ile öğretmenlerin örgütsel sinizm algıları arasındaki ilişki. Journal of Teacher Education and Educators, 3(1), 25-52.
• Avey, J. B., Mhatre, K. H., Reichard, R. J. & Luthans, F. (2011). Meta-analysis of the impact of positive psychological capital on employee attitudes, behavior and performance. https://doi.org/10.1002/hrdq.20070
• Balyer, A. (2017). Eğitim yönetiminde yeni yaklaşımlar. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Baron, R. M. & Kenny, D. A. (1986). The moderator-mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51, 1173–1182.
• Bayram, N. (2016). Yapısal eşitlik modellemesine giriş AMOS uygulamaları. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Bessant, J. & Tidd, J. (2018). İnovasyon ve girişimcilik. (E. Aslan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Blunch, N. J. (2008). Introduction to structural equation modelling using SPSS and AMOS. London: Sage Research Methods.
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Çakmak, E., Demirel, F. & Karadeniz, Ş. (2018). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi
• Calugarescu, A.G. & Preda, M. (2018). Management of educational efficiency and efficiency. DOI: 10.2478/hjbpa-2018-0025
• Can, A. (2018). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
• Creswell, J.W. (2017). Eğitim araştırmaları: nicel ve nitel araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi. (H. Ekşi, Çev. Ed.). İstanbul: EDAM. Çetin, M. & Yaman, E. (2014). Kaliteli okulda etkin yönetim anlayışının bir göstergesi: takım çalışmaları. Marmara Üniversitesi. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 19, 43-54 Demirtaş, Z., Özdemir, T. Y. & Küçük, Ö. (2016). Okulların bürokratik yapısı, örgütsel sessizlik ve örgütsel sinizm arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22( 2), 193-216. Erdem, R. (2017). Örgüt kültürü tipleri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki: Elazığ il merkezindeki hastaneler üzerinde bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(2), 63-79. Eren, E. (2014). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. Kırklareli: Beta Basım Yayım. Fayol, H. (2016). Genel ve endüstriyel yönetim. (M. A. Çalıkoğlu, Çev. Ed.). Ankara: Adres Yayınları. Geel, P. A. (2005). The management of staff development programmes at fet colleges in the Gauteng porvince (Doctor of Education). University of South Africa. Giray, M. D. & Şahin, D. N. (2012). Algılanan örgütsel, yönetici ve çalışma arkadaşları desteği ölçekleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Yazıları, 15(30), 1-9. Hersey, H., & Blanchard, K. (2002). Management of organizational behavior: Utilizing human resources. New Jersey: Prentice-Hall. Hoogendoorn, M. E. (2017). Modeling centralized organization of organizational change. Computational & Mathematical Organization Theory, 13(2), 147-184. Hoy, W. K. & Miskel, C. G. (2015). Eğitim yönetimi teori, araştırma ve uygulama. (S. Turan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. Karagöz, B. K. (2006). Okul yöneticilerinin yönetim süreçleri açısından karşılaştıkları problemler (Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne. Kelloway, E. K. (1998). Using lisrel for structural equation modeling. New York: Sage Publications. Kline, R. B. (1998). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press. Koşar, S. (2018). İlköğretim okulu yöneticilerinin yönetimde gücü kullanma stilleri ile örgüt kültürü arasındaki ilişki. Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Lunenburg, F. C. & Ornstein, A. C. (2013). Eğitim yönetimi. (G. Arastaman, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. Malek, R. & Yazdanifard, R. (2012). Communication as a crucial lever in change management. International Journal of Research in Management & Technology, 2(1), 52-58. Maltepe İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Stratejik Plan. (2019). İstanbul. Memduhoğlu, H. B. & Yılmaz, K. (2017). Yönetimde yeni yaklaşımlar. Ankara: Pegem Akademi. Mete, Y. A. & Serin, H. (2015). Okul yöneticilerinin babacan liderlik davranışı ile öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık ve örgütsel sinizm davranışları arasındaki ilişki. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 147-159. Meydan, C. H. & Şeşen, H. (2015). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık. İra, N. & Şahin, S. (2011). Örgüt kültürü ölçeğiningeçerlik ve güvenirlilik çalışması. Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 1-14. Özdemir, S. & Cemaloğlu, N. (2017). Örgütsel davranış ve yönetimi. Ankara: Pegem Akademi. Özden, E. & Hamedoğlu, M. A. (2015). Yönetim kuramları bakımından günümüz okul yöneticilerinin yönetim anlayışları. Sakarya University Journal of Edcucation, 5(3), 7-26. Özden, Y. (1996). Okulllarda katılmalı yönetim. Eğitim Yönetimi, 2(3), 427-438. Özgenel, M. (2017). Okul yöneticilerinin yaratıcı ve eleştirel düşünme eğilimleri ile karar verme stilleri ve problem çözme becerileri arasındaki ilişkiler örüntüsü (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi ve Sabahattin Zaim Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Pricop, O. C. (2012). Critical aspects in the strategic management theory. Social and Behavioral Sciences, 58, 98-107. Raykov, T. & Marcoulides, G. A. (2006). A first course in structural equation modeling. Robbins, S. (1990). Organization theory (3rd ed.). New Jersey: Prentice Hall. London: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers. Robbins, S. (1990). Organization theory (3rd ed.). New Jersey: Prentice Hall. Robbins, S. P., Decenzo, D. A. & Coulter, M. (2016). Yönetimin esasları: Temel kavramlar ve uygulamalar. (A. Öğüt, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. Robbins, S. P. & Judge, T. A. (2017). Örgütsel davranış. (İ. Erdem, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. Samrah, R. A. & Sahaalan, K. (2017). Recent advances in information systems and technologies. New York: Springer Science. Savi-Çakar, F. (2014). Otomatik düşüncelerin umutsuzluk üzerindeki etkisinin incelenmesi: Benlik saygısının aracılık rolü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(5), 1673-1687. Schein, E. H. (1992). Organizational culture and leadership (2nd ed.). San Fransisco: Jossey-Bass Publishers. Schermelleh-Endel, K., Moosbrugger, H. & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Test of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research, 8(2), 23-74. Seçkin-Halaç, D., Eren, H. & Bulut, Ç. (2014). Sosyal yenilikçilik: Bir ölçek geliştirme çalışması. H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(1), 165-190. Stevenson, B. W. (2004). Organizational change and redesign: Ideas and insights for improving performance. Administrative Science Quarterly, 39(4). Şahin, F. & Cemaloğlu, N. (2019). Eğitim yönetimi alan kitaplarında geleneksel yönetim yaklaşımlarına ilişkin ileri sürülen inanç ifadeleri: doğruluk ve haklılandırma problemi. GEFAD / GUJGEF, 39(1), 397-430. Şahin, İ. (2013). İlköğretim okul müdürlerinin okul geliştirme stratejileri ve uygulamalarına ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(1), 229-250. Şahin, S. (2003). Okul merkezli yönetim uygulamaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 36, 582-605. Şişman, M. ve Turan, S. (2005). Eğitim ve okul yönetimi, (Editör: Yüksel Özden), Eğitim ve Okul Yöneticiliği El Kitabı. 2. Baskı, Ankara: PegemA Yayıncılık, 99-146. Şişman, M., Güleş, H. & Dönmez, A. (2010). Demokratik bir okul kültürü için yeterlilikler çerçevesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 167-182. Taş, H. (2002). Yaratıcı örgüt kültürünün oluşturulmasında yönetim süreçlerinin yönetimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32, 532-555. Taşçı, D. & Koç, U. (2006). Yarının organizasyonları için bugünden ipuçları. Journal of İstanbul Kültür University, 4, 145-152. Taylor, F. W. (2016). Bilimsel yönetimin ilkeleri. (H. B. Akın, Çev. Ed.). Ankara: Adres Yayınları. Taymaz, H. (2001). Okul yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık. Terzi, A. R. (2015). İlköğretim okullarında örgüt kültürü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 43, 423–443. Turan, S. (2004). Modernite ve post-modernite arasında bir insan bilimi olarak eğitim yönetimi. Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,1(1),1-8. Uzkurt, C. (2017). Yenilik (inovasyon) yönetimi ve yenilikçi örgüt kültürü (kültürel, yönetimsel ve makro yaklaşım. İstanbul: Beta Basım. Wang, C. & Xu, X. (2012). Teacher’s personel information management strategies. 2012 International Symposium on Information Technology in Medicine and Education, Hokkaido. Weber, M. (2017). Bürokrasi ve otorite (H. B. Akın, Çev. Ed.). Ankara: Adres Yayınları. West, S. G., Taylor, A. B. & Wu, W. (2012). Fundamentals. Model fit and model selection in structural equation modeling, 209-223. Yeniçeri, Ö. (2002). Örgütsel değişmenin yönetimi: Sorunlar, yöntemler, teknikler, stratejiler ve çözüm yolları. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım Yılmaz, H. (2015). Stratejik inovasyon yönetimi. İstanbul: Beta Basım.