Gelişim Alanlarına Uygunluğu Açısından Bilgin Adalı’nın Çocuk Romanları

Yıl 2018, , 77 - 96, 06.11.2018

Betül Mutlu , Özgül Çağlayan

https://doi.org/10.22559/folklor.312

Öz

Bu çalışmada çağdaş çocuk edebiyatının önemli isimlerinden Bilgin Adalı’nın çocuk 

romanlarının çocuğun gelişim alanlarına uygunluğunun tespit edilmesi amaçlanmıştır. 

Çocuk romanlarında ilkçağ insanlarını günümüz çocuklarına tanıtan Adalı, bunu 

yaparken kuru bir tarih bilgisi vermek yerine okuyucularının akranlarıyla eğlenceli 

vakit geçirmelerini amaçlamıştır. Eserlerde zengin karakter çeşitliliğinin yanı sıra 

bilgi, dil zenginliği temelinde öyküleştirilmektedir. Adalı’nın çocuk romanları bu 

özelliklerinin yanı sıra çocuğun gelişim alanlarının bütünlük içinde izlenebileceği 

kurgusal yapıyı barındırmaktadır. Çalışma, betimsel nitelikte bir araştırma olup 

doküman incelemesi yöntemi temelinde gerçekleştirilmiştir. Yazarın Dünya Artık Daha 

Güzel, Mavi Gezegenin İlk İnsanları, Çatalhöyük Öyküleri 1, 2 ve 3, Zaman Bisikleti 

1, 2 ve 3, Aninna’nın Serüvenleri 1 ve 2 başlıklı on romanı, uzman görüşü alınarak 

belirlenmiş bilişsel, dilsel ile kişilik ve toplumsal gelişim alanlarına uygunluk temaları 

açısından incelenmiştir. Bu on eserin bilişsel ve dil alanında yeterli olduğu, kişilik ve toplumsal gelişim alanlarında ise kısmen yeterli olduğu belirlenmiştir. Bu bulgulardan 

Bilgin Adalı’nın çocuk romanlarının 9-12 yaş arası çocukların gelişim alanlarına uygun 

olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bilgin Adalı, gelişim alanları, çocuk edebiyatı, bilişsel gelişim

Kaynakça

• Adalı, B. (2005a). Dünya artık daha güzel. İstanbul: Büyülü Fener.
• Adalı, B. (2005b). Ateşin çocukları, Çatalhöyük öyküleri 2. İstanbul: Can.
• Adalı, B. (2005c). Bolluk ve savaş, Çatalhöyük öyküleri 3. İstanbul: Can.
• Adalı, B. (2006a). Mavi gezegenin ilk insanları. İstanbul: Büyülü Fener.
• Adalı, B. (2006b). Dünyamızın ilk şafağı, Çatalhöyük öyküleri 1. İstanbul: Can. Adalı, B. (2006c). Zaman bisikleti 1. İstanbul: Can. Adalı, B. (2006d). Geçmişten gelen konuklar, Zaman bisikleti 2. İstanbul: Can.
• Adalı, B. (2009). Zamanda kaza, Zaman bisikleti 3. İstanbul: Can.
• Adalı, B. (2012). Aninna’nın serüvenleri 1, Alev Kız Aninna. İstanbul: Can.
• Adalı, B. (2014). Aninna’nın serüvenleri 2, Alev Kız Aninna. İstanbul: Can.
• Budak, S. (2003). Psikoloji sözlüğü. Ankara: Bilim Sanat.
• Charles, C.M. (2003). Piaget ilkeleri. Ankara: Nobel.
• Çağlayan, Ö. (2009). Bilgin Adalı’nın çocuk romanlarının çocuk kitaplarının çocuğun gelişim alanlarına etkileri açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Zonguldak Karelmas Üniversitesi. Zonguldak.
• Dilidüzgün, S. (2004). İletişim odaklı Türkçe derslerinde çocuk kitapları. İstanbul: Morpa.
• Dilidüzgün, S. (2007). Çağdaş çocuk yazını, yazın eğitimine atılan ilk adım. İstanbul: Morpa.
• Houdé, O. (2006). Çocuk psikolojisi. Ankara: Dost.
• Gander M. ve Gardiner H. (2007). Çocuk ve ergen gelişimi. Ankara: İmge.
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji terimleri sözlüğü. (O. Akınhay ve D. Kömürcü, Çev.). Ankara: Bilim ve Sanat.
• Burger, J. (2004). Kişilik. İstanbul: Kaknüs.
• Onur, B. (2005). Anılardaki aşklar -Çocukluğun ve gençliğin psikoseksüel tarihi. İstanbul: Kitap.
• Mutlu, B. (2006). Çatalhöyük Öyküleri’nde uygarlık tarihinin yapılandırılışı. II. Ulusal çocuk ve gençlik edebiyatı sempozyumu bildirileri. (s.123-131). Ankara: AÜ.
• Piaget, J. (2004). Çocukta zihinsel gelişim. İstanbul: Cem.
• Piaget, J. (2007). Çocukta dil ve düşünme. Ankara: Palme.
• Senemoğlu, N. (2001). Gelişim öğrenme ve öğretim. Ankara: Gazi.
• Sever, S. (2008). Çocuk ve edebiyat. İzmir: Tudem.
• Yavuzer, H. (1992). Çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yurttaş, H. (1997). Çocuk ve kitap. Anadili eğitimi ve çocuk kitapları sempozyumu bildirileri. (s.56-64). Ankara: Tömer.
• Zülfikar, H. (1995). Türkçede ses yansımalı kelimeler. Ankara: TDK.