Bir ‘Kum Saati Zamanında ’ Yaşamak : Büyülü Dağ

Yıl 2017, Cilt: 23 Sayı: 91, 77 - 86, 25.08.2017

Mevlüt Özben

Öz

Kentler zamana -saatlere ve dakikalara- bağlı modern yaşamın tam merkezidir. Kentlerde

çalışma saatleri, ulaşım tarifeleri gibi planlı, başlangıcı ve bitişi kullanılan zaman sistemine

göre bölümlendirilerek kurgulanan gündelik yaşam hüküm sürer. Başka bir deyişle

kısa ya da uzun, belirli zamansal dilimlere bölünen bir hayat yaşanır kentlerde. Modern zaman,

zaman doğrusal olarak ilerledikçe, geleceğe doğru sürekli ileri gitmeyi vaat eden, insan

yapısı bir güzergâhtır. Bu sürekli ilerleme, modernliğin mottosu olarak yeryüzü cennetine

doğru yürünen bir yol, kesin bir güzergahtır. Günümüzde ise zamanın tek biçimli olmasına

ve katıksız doğrusallığına inanılmıyor artık. Postmodern dönem ise geçmişe ya da geleceğe

değil tam olarak şimdiye mevzilenmek istiyor. Yeryüzü cenneti ise postmodern dönem için

unutulan nostaljik bir ütopya. Bu çalışmada geleneksel zaman algılarından, modern zaman

algılarından ve postmodern zaman algılarından faydalanılarak edebiyatçı Thomas Mann’ın

‘Büyülü Dağ’ romanı ele alınacaktır. Eserin geçtiği mekân olan ‘yukarısı’ farklı bir zaman

algısı biçimi olarak ‘kum saati zamanı’ kavramında inşa edilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

zaman, algı, modernlik, Thomas Mann

Kaynakça

• Bauman, Z. (2011). Postmodern Etik, Çev: Alev Türker, 2. Baskı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bauman, Z. (2013). Postmodernizm ve Hoşnutsuzlukları, Çev: İsmail Türkmen, 2. Baskı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Breton, D. Le. (2014). Yürümeye Övgü, Çev: İsmail Yerguz, İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Chesnaux, J. (2015). Zamanı Yaşamak, Çev: Münir Cerit, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Cootzee, J. M. (2012). Yavaş Adam, Çev: Dost Körpe, 2. Baskı, İstanbul: Can Yayınları.
• Evola, J. (1994). Modern Dünyaya Başkaldırı, Çev: Fevzi Topaçoğlu, İstanbul: İnsan Yayınları.
• Heidegger, M. (2015). Martin Heidegger: Varlık ve Zaman, Çev: A. Kadir Çüçen, 5. Baskı, Bursa: Sentez Yayıncılık.
• Honore, C. (2008). Yavaş: Hız Çılgınlığına Başkaldıran Yavaşlık Hareketi, Çev: Esen Gür, İstanbul: Alfa Yayınları,
• Kundera, M. (2015). Yavaşlık, Çev: Özdemir İnce, 14. Baskı, İstanbul: Can Yayınları.
• Lévinas, E. (2014). Ölüm ve Zaman, Çev: Nami Başer, 2. Baskı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Mann, T. (2015a). Büyülü Dağ, Cilt:1, Çev: İris Kantemir, 9. Baskı, İstanbul: Can Yayınları.
• Mann, T. (2015b). Büyülü Dağ, Cilt: 2, Çev: İris Kantemir, 9. Baskı, İstanbul: Can Yayınları.
• Mann, T. (2014). Doktor Faustus, Çev: Zehra Kurttekin, 2. Baskı, İstanbul: Can Yayınları.
• Musil, R. (2014). Niteliksiz Adam, Çev: Ahmet Cemal, 5. Baskı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Ritzer, G. (2011). Büyüsü Bozulmuş Dünyayı Büyülemek, Çev: Şen Süer Kaya, 2. Baskı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Saramago, J. (2015). Kabil, Çev: Işık Ergüden, 12. Baskı, İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınları.