Şehre Uzak Birbirine Yakın: TOKİ Yapracık Toplu Konutlarında Sosyal Yapı

Yıl 2016, Cilt: 22 Sayı: 86, 221 - 236, 01.05.2016

Çiçek Coşkun

Öz

Ulus devlet modeline dayalı, Batı’yı esas alan bir modernleşme süreci Türkiye

Cumhuriyeti’nin kurulduğu günden beri temel hedeflerinden birisidir. Bu süreçte özellikle

kentlerin modern bir yapıya kavuşmaları çok önemsenmiştir. 1950li yıllardan itibaren

hızlanan kırsal alanlardan kente göç, sosyal değişim sürecini hızlandırmıştır. Bu sürecin

sonunda bugünkü sosyal yapı oluşmuştur. Daha önceleri geleneksel mahalle hayatında farklı

sosyal sınıflardan gelen insanlar bir arada yaşarlarken bu yapı değişime uğramıştır. Aynı

sosyal sınıflardan gelen insanlar aynı/benzer muhitlerde oturmayı tercih eder olmuşlardır.

Fakat özellikle son yıllarda kamunun konut edindirme projelerinin neticesinde bu yapıda

da değişiklikler olmaya başlamıştır. Bu çalışmanın amacı, şehir merkezinden uzakta

oluşları nedeniyle fiyat açısından avantajlı oldukları için, Başbakanlık Toplu Konut İdaresi

Başkanlığı (TOKİ) toplu konutlarında farklı sosyal sınıflardan insanların bir arada yaşamakta

olduğu ve böylece ortaya farklı sınıflardan gelen insanların bir arada yaşadığı bir sosyal

yapı çıkabileceği düşüncesini araştırmaktır. Bu amaçla TOKİ Ankara Yapracık konutlarında

oturan aileler ile derinlemesine görüşmeler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal değişim, Sosyal Yapı, Sosyal Sınıf, şehir, konut

Kaynakça

• Amerigo, Maria ve Aragones, Juan. I. (1997). A Theorical and Methodological Approach to the Study of Residential Satisfaction. Journal of Environmental Psychology, Vol. 17, s. 47-57.
• Attanasio, O. Bottazzi, R., Lowd, H. Nesheima, L. ve Wakefield, M. (2012) Modelling the Demand for Housing Over the Life Cycle. Review of Economic Dynamics, Vol.15, s. 1-18. Ayata, S. (1988). “Kentsel Orta Sınıf Ailelerde Statü Yarışması ve Salon Kullanımı”, Toplum ve Bilim, Vol. 42, s. 5-25
• Ayata Sencer ve Ayşe Ayata (2000). Toplumsal Tabakalaşma, Mekânsal Ayrışma ve Kent Kültürü. Mübeccel Kıray İçin Yazılar içinde. (Derl.) Atacan, Fulya ve diğerleri. İstanbul: Bağlam Yayınları, s. 151-173
• Ayata S. (2005). Yeni Orta Sınıf ve Uydu Kent Yaşamı. Kültür Fragmanları içinde (Derl. ) Kandiyoti,Deniz ve Saktanber, Ayşe. İstanbul: Metis Yayınları, s. 37-56.
• Armaoğlu, F. (1991). Belgelerle Türk Amerikan Münasebetleri. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları
• Batuman, B. (2013). City Profile: Ankara. Cities, Vol. 31, s. 578-590 Batur, A. (1998). 1925-1950 Döneminde Türkiye Mimarlığı. 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık içinde (Derl.) Sey, Yıldız. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları, s. 209-234 Bourdieu, P. (1989). Distinction: A Social Critique of the Judgment of Taste. London: Routledge Davis, K. ve Moore, W. E. (1945). Some Principles of Stratification. American Sociological Review. Vol. 10, s. 242-249 Engels, F. (1970). The Housing Question. Moscow: Progress Publishers
• Ergenç, Ö. (1994). Osmanlı Şehrinde ‘Mahalle’nin İşlev ve Nitelikleri Üzerine. Osmanlı Araştırmaları IV, (Derl.) İnalcık, Halil; Göyünç, Nejat ve Lowry, Heath W. İstanbul: Enderun Kitabevi, s. 69-78
• Erman, T. (2004). Gecekondu Çalışmalarında ’Öteki’ Olarak Gecekondulu Kurguları/ Representations of the Gecekondu Inhabitant as ’Other’ in Gecekondu Studies. European Journal of Turkish Studies, Social Sciences on Contemporary Turkey. Erişim: https:// ejts.revues.org/85#ftn2, 29.09.2015
• Ergöz Karahan, E. (2009). Konut Talebinin Modellenmesi ve Konut Kariyeri Kavramı.
• Saunders, P. (1989). Social Class and Stratification. London and New York: Routledge
• Şenyapılı, T. (1998). Cumhuriyet’in 75. Yılı Gecekondunun 50. Yılı. 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık içinde. (Derl.) Sey, Yıldız. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları, s. 301-316
• Simmel, G. (2010). The Metropolis and Mental Life. The Blackwell City Reader içinde. (Eds.) Bridge, Gary and Watson, Sophie. West Sussex: Wiley-Blackwell, s. 103-110
• Smelser, N. J. (Ed). (1973). Karl Marx on Society and Social Change: With Selections by Friedrich Engels. Chicago and London: The University of Chicago Press.
• Swedberg, R. (2005). The Max Weber Dictionary: Key Words and Central Concepts. California: Stanford University Press
• Tapan, M. (1998). İstanbul’un Kentsel Planlamasının Tarihsel Gelişimi ve Planlama Eylemleri. 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık içinde (Derl.) Sey, Yıldız. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları, s. 75-88
• T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ). Erişim: http://toki.gov.tr/ kurulus-ve-tarihce. 2 Eylül 2015
• Tekeli, İ. (1998). Türkiye’de Cumhuriyet Döneminde Kentsel Gelişme ve Kent Planlaması 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık içinde (Derl.) Sey, Yıldız. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları, s.1-24
• Tekeli, İ. (2001). Modernite Aşılırken Kent Planlaması. Ankara: İmge Kitabevi Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Hanehalkı Tüketim Harcamasının Dağılımı, Erişim: http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist, 15 Eylül 2015
• Yavuz, F. (1981). Başkent Ankara ve Jansen. ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 7. Sayı 1, s. 25-33
• Weber, M. (2009). From Max Weber: Essays in Sociology. (Eds) Gerth, H.H. and Mills C.W. London and New York: Routledge