Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

İki Kurgusal Metin Olarak Otobiyografi ve Tarih: Afet İnan Örneği

Yıl 2012, Cilt: 4 Sayı: 1, 27 - 41, 01.01.2012
https://doi.org/10.1501/Fe0001_0000000061

Öz

Afet İnan Cumhuriyet döneminin yeni tarih anlayışının temellerinin atılmasında ve kadın kimliğinin kurgulanmasında hem bir ideolog/misyoner gibi hizmet etmiş, hem de bunların şekillendirdiği bir Cumhuriyet aydını/kadını olmuştur. Çeşitli yerlerde Atatürk’ün direktifiyle başladığını söylediği tarih çalışmalarında kendisine verilen işleri başarıyla altından kalkılması gereken bir “milli vazife” olarak değerlendirmiştir. Afet İnan anılarında bu sürece, zaten çocukluğundan beri kendinde var olan tarih ve kültüre olan ilgi, okuma aşkı ve potansiyelinin kaynaklık ettiğini belirtmiştir. Böylece Afet İnan, hayatının Atatürk’le tanıştıktan sonraki evresi ile önceki evresi arasında süreklilik kurarak kişisel tarihinin inşasından ulusal tarih inşasına gitmiş, bir Cumhuriyet tarihçisi ve kadını olarak yarattığı benlik izlenimini yüzeysellikten kurtarıp sağlam bir arkaplan üzerinde meşru göstermeye çalışmıştır

Kaynakça

  • Adak, Hülya. “Oy Hakkını Savunan İmparatorluk Kadınları, Cumhuriyetin Kızları: Kadın Oto/biyografi Yazarlarının Anlattığı Milli Tarihtir (1918-1935)” Edebiyatın Omzundaki Melek, Edebiyatın Tarihle İlişkisi Üzerine Yazılar, Haz. Zeynep Uysal (İstanbul: İletişim Yay., 2011): 253-282.
  • Aksoy, Nazan. Kurgulanmış Benlikler, Otobiyografi, Kadın, Cumhuriyet (İstanbul: İletişim Yay., 2009).
  • Akşit, Elif Ekin. “Haydi Kızlar Okula: Kızların Eğitimi, Kadınların Bilgisi ve Kamusal Alan Tartışmaları”, Toplum ve Bilim Dergisi, Sayı:114 (İstanbul: Birikim Yay., 2009): 7-26.
  • Altınay, Ayşe Gül. “Dünyanın İlk Kadın Savaş Pilotu Sabiha Gökçen”, Vatan, Millet, Kadınlar, Der. Ayşe Gül Altınay (İstanbul: İletişim Yay., 2000): 246-279.
  • Arat, Yeşim. “Türkiye’de Modernleşme Projesi ve Kadınlar”, Türkiye’de Modernleşme ve Ulusal Kimlik, Edit. Sibel Bozdoğan, Reşat Kasaba (İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay., 1998), 94.
  • Aydemir, Şevket Süreyya. Tek Adam Mustafa Kemal, 3. Cilt (İstanbul: Remzi Kitabevi, 1966).
  • Berktay, Fatmagül. Tarihin Cinsiyeti (İstanbul: Metis Yay., 2010).
  • Demircioğlu, Halil. “Antropoloji ve Tarih (Bir kitap vesilesiyle)” A.Ü.D.T.C.F. Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 1-2 (1948): 49-67.
  • Enloe, Cynthia. “Feminizm, Milliyetçilik ve Militarizm”, Vatan, Millet, Kadınlar, Der. Ayşe Gül Altınay (İstanbul: İletişim Yay., 2000): 189-212.
  • Goffman, Erving. Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu, Çev. Barış Cezar (İstanbul: Metis Yay., 2009).
  • İnan, Afet. “Tarihten Evel ve Tarih Fecrinde”, I. Türk Tarih Kongresi, Maarif Vekaleti (2 Temmuz 1931): 18- 41.
  • _________.“Türkiye Halkının Antropolojik Karakterleri Üzerinde Büyük Anket ve Umumi Neticeleri”, Belleten, Cilt: IV, Sayı:13, II. Kanun, 1940 (Ankara: TTK, 1994): 39-51.
  • _________.“Türk Tarih Kurumunun Arkeoloji Faaliyeti”, İkinci Türk Tarih Kongresi, İstanbul, 20-25 Eylül 1937, Kongrenin Çalışmaları, Kongreye Sunulan Tebliğler (İstanbul:Kenan Matbaası, 1943): 8-15.
  • __________.“Türkiye Tarihi ve Antropolojisi Üzerine”, A.Ü.D.T.C.F. Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 1 (1949): 203-236.
  • __________.“Türk Tarih Kurumu 40 Yaşında”, Belleten, Cilt:XXXV, Ekim 1971, Sayı:140 (Ankara: TTK Basımevi, 1971): 519-529.
  • __________.Ellinci Yılda Tarihten Geleceğe, Türkiye İş Bankası Kültür Yay. (Ankara: TTK Basımevi, 1973).
  • __________.Atatürk’ten Mektuplar (Ankara: TTK Basımevi, 1989).
  • __________.Türkiye Cumhuriyeti ve Türk Devrimi (Ankara: TTK Yay., 1998).
  • __________.Atatürk Hakkında Hatıralar ve Belgeler (İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yay., 2007).
  • İnan, Arı. Tarihe Tanıklık Edenler (İstanbul:Çağdaş Yay., 1997).
  • __________.(Der.), Düşünceleriyle Atatürk (Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1999).
  • __________.Prof. Dr. Afet İnan (İstanbul: Remzi Kitabevi, 2006).
  • İnönü, İsmet, Konuşma, Demeç, Makale, Mesaj ve Söyleşiler 1933-1938, Haz. İlter Turan (Ankara:TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yay., 2003).
  • Kadıoğlu, Ayşe. Cumhuriyet İradesi Demokrasi Muhakemesi (İstanbul: Metis Yay., 1999).
  • Kandiyoti, Deniz. Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar (İstanbul: Metis Yay., 1997).
  • Keller, Evelyn Fox. Toplumsal Cinsiyet ve Bilim, Çev. Ferit Burak Aydar (İstanbul: Metis Yay., 2007).
  • Nagel, Joane. “Erkeklik ve Milliyetçilik: Ulusun İnşasında Toplumsal Cinsiyet ve Cinsellik”, Vatan, Millet, Kadınlar, Der. Ayşe Gül Altınay (İstanbul: İletişim Yay., 2000): 58-94.
  • Toprak, Zafer. “Atatürk, Eugene Pittard ve Afet İnan, En Büyük Antropolojik Anket”, Toplumsal Tarih Dergisi, Sayı: 205, (İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay., Ocak 2011): 20-30.
  • Tüzel, Gökçe Bayrakçeken. “Kemalizm, Profesyonelizm ve Ataerkil Tezahürler”, Toplum ve Bilim Dergisi, Sayı:114 (İstanbul: Birikim Yay., 2009):27-50.
  • Yeğenoğlu, Meyda. Sömürgeci Fanteziler (İstanbul: Metis Yay., 2003).
  • Yılda Kadınlar ve Erkekler (İstanbul: Tarih Vakfı Yay., 1998).

Two Fictional Texts, Autobiography and History: The Case of Afet İnan

Yıl 2012, Cilt: 4 Sayı: 1, 27 - 41, 01.01.2012
https://doi.org/10.1501/Fe0001_0000000061

Öz

Two Fictional Texts, Autobiography and History: The Case of Afet İnan Afet İnan has not only served in founding new history concept of Republic period and designating woman identity as an ideologist/missionary, but has been a Republic intellectual/woman via these things which helped her develop as well. İnan interpreted the tasks given during history studies, which she stated to begin with the directive of Atatürk, as a “national duty” to be resulted in success. Afet İnan indicated in her memoirs that the interest in history and culture, fondness for reading and her potency that she had had since her childhood formed the basis for this process. Therefore, Afet İnan achieved to lay the foundations of national history beginning with her individual history foundation through establishing a constant bond between the phases of her life before and after she became acquainted with Atatürk, and she aimed to legitimate her self impression she created as a Republic historian and woman through keeping it from superficiality

Kaynakça

  • Adak, Hülya. “Oy Hakkını Savunan İmparatorluk Kadınları, Cumhuriyetin Kızları: Kadın Oto/biyografi Yazarlarının Anlattığı Milli Tarihtir (1918-1935)” Edebiyatın Omzundaki Melek, Edebiyatın Tarihle İlişkisi Üzerine Yazılar, Haz. Zeynep Uysal (İstanbul: İletişim Yay., 2011): 253-282.
  • Aksoy, Nazan. Kurgulanmış Benlikler, Otobiyografi, Kadın, Cumhuriyet (İstanbul: İletişim Yay., 2009).
  • Akşit, Elif Ekin. “Haydi Kızlar Okula: Kızların Eğitimi, Kadınların Bilgisi ve Kamusal Alan Tartışmaları”, Toplum ve Bilim Dergisi, Sayı:114 (İstanbul: Birikim Yay., 2009): 7-26.
  • Altınay, Ayşe Gül. “Dünyanın İlk Kadın Savaş Pilotu Sabiha Gökçen”, Vatan, Millet, Kadınlar, Der. Ayşe Gül Altınay (İstanbul: İletişim Yay., 2000): 246-279.
  • Arat, Yeşim. “Türkiye’de Modernleşme Projesi ve Kadınlar”, Türkiye’de Modernleşme ve Ulusal Kimlik, Edit. Sibel Bozdoğan, Reşat Kasaba (İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay., 1998), 94.
  • Aydemir, Şevket Süreyya. Tek Adam Mustafa Kemal, 3. Cilt (İstanbul: Remzi Kitabevi, 1966).
  • Berktay, Fatmagül. Tarihin Cinsiyeti (İstanbul: Metis Yay., 2010).
  • Demircioğlu, Halil. “Antropoloji ve Tarih (Bir kitap vesilesiyle)” A.Ü.D.T.C.F. Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 1-2 (1948): 49-67.
  • Enloe, Cynthia. “Feminizm, Milliyetçilik ve Militarizm”, Vatan, Millet, Kadınlar, Der. Ayşe Gül Altınay (İstanbul: İletişim Yay., 2000): 189-212.
  • Goffman, Erving. Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu, Çev. Barış Cezar (İstanbul: Metis Yay., 2009).
  • İnan, Afet. “Tarihten Evel ve Tarih Fecrinde”, I. Türk Tarih Kongresi, Maarif Vekaleti (2 Temmuz 1931): 18- 41.
  • _________.“Türkiye Halkının Antropolojik Karakterleri Üzerinde Büyük Anket ve Umumi Neticeleri”, Belleten, Cilt: IV, Sayı:13, II. Kanun, 1940 (Ankara: TTK, 1994): 39-51.
  • _________.“Türk Tarih Kurumunun Arkeoloji Faaliyeti”, İkinci Türk Tarih Kongresi, İstanbul, 20-25 Eylül 1937, Kongrenin Çalışmaları, Kongreye Sunulan Tebliğler (İstanbul:Kenan Matbaası, 1943): 8-15.
  • __________.“Türkiye Tarihi ve Antropolojisi Üzerine”, A.Ü.D.T.C.F. Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 1 (1949): 203-236.
  • __________.“Türk Tarih Kurumu 40 Yaşında”, Belleten, Cilt:XXXV, Ekim 1971, Sayı:140 (Ankara: TTK Basımevi, 1971): 519-529.
  • __________.Ellinci Yılda Tarihten Geleceğe, Türkiye İş Bankası Kültür Yay. (Ankara: TTK Basımevi, 1973).
  • __________.Atatürk’ten Mektuplar (Ankara: TTK Basımevi, 1989).
  • __________.Türkiye Cumhuriyeti ve Türk Devrimi (Ankara: TTK Yay., 1998).
  • __________.Atatürk Hakkında Hatıralar ve Belgeler (İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yay., 2007).
  • İnan, Arı. Tarihe Tanıklık Edenler (İstanbul:Çağdaş Yay., 1997).
  • __________.(Der.), Düşünceleriyle Atatürk (Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1999).
  • __________.Prof. Dr. Afet İnan (İstanbul: Remzi Kitabevi, 2006).
  • İnönü, İsmet, Konuşma, Demeç, Makale, Mesaj ve Söyleşiler 1933-1938, Haz. İlter Turan (Ankara:TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yay., 2003).
  • Kadıoğlu, Ayşe. Cumhuriyet İradesi Demokrasi Muhakemesi (İstanbul: Metis Yay., 1999).
  • Kandiyoti, Deniz. Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar (İstanbul: Metis Yay., 1997).
  • Keller, Evelyn Fox. Toplumsal Cinsiyet ve Bilim, Çev. Ferit Burak Aydar (İstanbul: Metis Yay., 2007).
  • Nagel, Joane. “Erkeklik ve Milliyetçilik: Ulusun İnşasında Toplumsal Cinsiyet ve Cinsellik”, Vatan, Millet, Kadınlar, Der. Ayşe Gül Altınay (İstanbul: İletişim Yay., 2000): 58-94.
  • Toprak, Zafer. “Atatürk, Eugene Pittard ve Afet İnan, En Büyük Antropolojik Anket”, Toplumsal Tarih Dergisi, Sayı: 205, (İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay., Ocak 2011): 20-30.
  • Tüzel, Gökçe Bayrakçeken. “Kemalizm, Profesyonelizm ve Ataerkil Tezahürler”, Toplum ve Bilim Dergisi, Sayı:114 (İstanbul: Birikim Yay., 2009):27-50.
  • Yeğenoğlu, Meyda. Sömürgeci Fanteziler (İstanbul: Metis Yay., 2003).
  • Yılda Kadınlar ve Erkekler (İstanbul: Tarih Vakfı Yay., 1998).
Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Kadın Araştırmaları
Bölüm Research Article
Yazarlar

İlknur Meşe Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Ocak 2012
Yayımlandığı Sayı Yıl 2012 Cilt: 4 Sayı: 1

Kaynak Göster

Chicago Meşe, İlknur. “İki Kurgusal Metin Olarak Otobiyografi Ve Tarih: Afet İnan Örneği”. Fe Dergi 4, sy. 1 (Ocak 2012): 27-41. https://doi.org/10.1501/Fe0001_0000000061.