“Yakın akraba göçü” ve 1989 göçü süreçlerinde Bulgaristan’dan Türkiye’ye göç eden kadınların çalışma hayatına dair deneyimleri

Yıl 2021, Cilt: 13 Sayı: 1, 71 - 85, 10.06.2021

Sercan Eklemezler Selda Adiloğlu

https://doi.org/10.46655/federgi.946946

Öz

Göçmenliği 1970’li yıllarla birlikte kabul görmeye başlayan kadının iş piyasasındaki varlığı,
görünmezliği de barındıran bir duyarsızlığa maruz kalmaktadır. Çoğunlukla ikincil ve yedek işgücü
ya da “kadın işi” olarak tanımlanan bir pozisyonda yer bulan kadın emeği, göçmenlik söz konusu
olduğunda daha da değersizleştirilebilmektedir. Bu noktada çalışmanın odağı, kadının bir göçmen
olarak çalışma hayatındaki emeğidir. Göç öncesi ve sonrası kadın deneyimini ve çalışma olgusunu,
Bulgaristan göçmeni kadın çalışanlar üzerinden ortaya koymak, bu çalışmanın başlıca amacıdır. Bu
doğrultuda 1969-1978 arası “yakın akraba anlaşması göçü” ile 1989 göçü sürecinde Bursa iline göç
etmiş Bulgaristan göçmeni kadınlardan altışar kişilik iki grubun bilgisine başvurulmuştur.
Literatürdeki örneklerle bu çalışma bulgularının karşılaştırılması, göç ve çalışmaya dair
deneyiminin, toplumsal cinsiyet, siyasal ve ekonomik sistem ile sosyo-kültürel yapıdan etkilenerek
farklılaştığını ortaya koymaktadır. Kadınların boş vakit pratiklerinin yetersizliği, ev sahibi olma
azimleri, “çalışkan muhacir kadın” imgesini sahiplenişleri ve ikinci nesille birlikte kırılmaya
uğrayan “çalışkanlık” söylemi ise çalışmanın diğer bulgularıdır.

Anahtar Kelimeler

Bulgaristan göçmeni kadınlar, çalışan göçmen kadın, kadın emeği

Kaynakça

• Akis, Yasemin. “Uluslararası Zorunlu Göç Literatüründe Toplumsal Cinsiyet: Başlıca Yaklaşımlar ve Eleştiriler”. Küreselleşme Çağında Göç. (İstanbul: İletişim Yayıncılık, 2012), 379-98. Arber, Sara. ve Gilbert, Nigel. “Re-Assesing Women’s Working Lives: An Introductory Essay.” Women and Working Lives: Divisions and Change ed. Sara Arber ve Petra Ahrweiler (Berlin: Springer, 1991), 1-13. Atasü-Topçuoğlu, Reyhan. “Küreselleşme ve Üretimin Esnekleşmesi Sürecinde Kadın Emeği” Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi (2012): 3-9. ...