“Sen de mi rahibe olacaksın?”: Sahanın Yansıması

Yıl 2023, Cilt: 15 Sayı: 1, 258 - 278, 27.06.2023

Merve Çeltikci

https://doi.org/10.46655/federgi.1258795

Öz

Bir araştırma nasıl ve niçin yapılamaz? Feminist bir araştırmacı olarak edinemediğimiz bilgiler edinebildiklerimizden fazla olduğunda ya da geçiştirildiğimizde ne(leri) yapma(ma)lıyız? Araştırmamız bazen bize verilen eksik bilgiler, soramadığımız sorular, oldukça zor kopardığımız randevular ve günlerce beklemekten ibaretse nasıl bir yol izlemeliyiz? Bilgi kaynaklarımızdan tutalım girişimlerimize, araştırmanın seyri için bulduğumuz çözümlere ve sessiz kalmayı tercih ettiğimiz meselelere kadar araştırma bize kendimizi nasıl hissettiriyor? Ya da bizi nasıl konumlandırıyor? Bu makalede, devam etmekte olan, Türkiye’deki Ortodoks ve Katolik rahibelerin karşılıksız emeğini feminist antropolojik bakış açısıyla konu edinen doktora tezimin alan çalışmasında karşılaşılan kimi durumlar paylaşılmıştır. Bu doğrultuda feminist bir araştırmacının yaşayabileceği ikilemlerden, konumlanışı, bulunduğu veya bulunamadığı girişimler hakkında ne(ler) hissedebileceğine kadar bir araştırmanın görünen yüzünden daha çok arka planını öne çıkaran özdüşünümsel diyebileceğimiz çeşitli bilgilere yer verilmiştir. Konu seçiminden alan çalışmasında yaşadığımız zorluklara kadar bir araştırmanın arka planını bu denli önemli kılan araştırmacının kendisinin de bu süreçte görünür olması değil midir? Söz konusu araştırmanın alan çalışması kısmından elde edilen bu bilgiler, araştırmacının çoğunlukla başlangıcındaki deneyim ve gözlemlerine dayanmaktadır. Bu yönüyle de çalışma bize, araştırmacıya atfedilen dinsel kimlik, araştırmacının toplumsal cinsiyeti ve perspektifinin araştırmanın gidişatında ne kadar belirleyici olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

rahibeler, antropoloji, özdüşünümsellik, alan araştırması, feminist araştırma

“Will you be a nun, too?”: Reflections from the Field

Öz

How and why can’t a research be done? What should we do if we cannot obtain enough information as a feminist researcher? What should we or shouldn’t do if our research consists of questions we can’t ask, appointments we barely make, and waiting for days? From our informants to our attempts, to the solutions we found for the course of the research and the issues we prefer to keep silent about, how does it make us feel? Or how does research position us? In this article, some situations encountered in the fieldwork of my doctoral thesis, which is still ongoing and which focused on the unconditional labor of Orthodox and Catholic nuns in Turkey from a feminist anthropological perspective, are shared. In this context, from choosing a research topic to feminist dilemmas, positionality, to how we feel about our attempts, whether we make on or not as a feminist researcher, various information that we can call self-reflective, which emphasized the background rather than the visible face of research, is included. So how do we deal with the difficulties we experience during the research process as a feminist researcher? What makes the background of a research so important, from the choice of topic to the difficulties we experience in the field, is that the researcher themselves is visible in this process. Therefore, this article is based on the information obtained from the field study part of the doctoral thesis. Rather, it is mostly based on the researcher’s early experiences and observations about the study. In this respect, the study also shows us how the religious identity attributed to the researcher, the researcher’s gender and perspective were decisive in the course of the research.

Anahtar Kelimeler

antropology, feminist research, fieldworks, nuns, reflexivity

Kaynakça

• Abu-Lughod, Lila. “The Romance of Resistance: Tracing Transformations of Power through Bedouin Women,” American Ethnologist 17, no. 1 (1989): 41-55.
• Abu-Lughod, Lila. “Writing Against Culture,” Recapturing Anthropology: Working in the Present ed. Richard Fox (Santa Fe: School of American Research Press, 1991), 137-162.
• Behar, Ruth and Gordon, Deborah. Women Writing Culture (Berkeley: University of California Press, 1995).
• Boserup, Ester. Woman’s Role in Economic Development (London: George Allen & Unwin, 1970).
• Erdoğan, Emine ve Gündoğdu, Nehir. “Niçin -Türkiye’de- Feminist Yöntem,” Türkiye’de Feminist Yöntem ed. Erdoğan Emine ve Nehir Gündoğdu (İstanbul: Metis, 2020), 15-36.
• Eriksen, Thomas ve Nielsen, Finn. Antropoloji Tarihi, çev. Aksu Bora (İstanbul: İletişim, 2010).
• Ergül, Hakan. “Sunuş,” Sahanın Sesleri der. Hakan Ergül (İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2013), 1-13.
• Goodale, Jane. Tiwi Wives: A Study of the Women of Melville Island, North Australia (Seattle, WA: University of Washington Press, 1971).
• Harding, Sandra. “Introduction: Standpoint Theory as a Site of Political, Philosophic, and Scientific Debate,” The Feminist Standpoint Theory Reader: Intellectual & Political Controversies ed. Sandra Harding (New York: Routledge, 2004), 1-17.
• Harding, Sandra. “Introduction: Is There a Feminist Method?,” Feminism and Methodology: Social Science Issues ed. Sandra Harding (Bloomington: Indiana University Press, 1987), 1-14.
• Hurston, Zora Neale. Tell My Horse: Voodoo and Life in Haiti and Jamaica (New York: Perennial Library, 1938).
• LeCompte, Margaret and Schensul, Jean. Ethics in Ethnography (London: Altamira Press, 2015).
• Mardin, Şerif. Din ve İdeoloji (İstanbul: İletişim, 1986).
• Mies, Maria. “Feminist Araştırmalar İçin Bir Metodolojiye Doğru,” Farklı Feminizmler Açısından Kadın Araştırmalarında Yöntem ed. Serpil Çakır ve Necla Akgökçe (İstanbul: Sel Yayıncılık, 1996), 48-66.
• Moore, Henrietta. Feminism and Anthropology (Minneapolis: University of Minnesota Press, 1988).
• Oğuz, Hatice Şule. “Alanda Bir Kadın,” Fe Dergi 4 (2012): 63-78.
• Stacey, Judith. “Can There Be a Feminist Ethnography?,” Women’s Words: The Feminist Practice of Oral History ed. Sherna Berger Gluck and Daphne Patai (New York, London: Routledge, 1991), 111-119.
• Strathern, Marilyn. Women in Between (London, New York: Seminar Press, 1972).
• Strathern, Marilyn. “An Awkward Relationship: The Case of Feminism and Anthropology” Signs 12, no. 2 (1987): 276-292.
• Spradley, James. P. The Ethnographic Interview (Belmont, CA: Holt, Rinehart and Winston, 1979).
• Uysal, Gülfem ve Özbudun, Sibel. 50 Soruda Antropoloji (İstanbul: 7 Renk Basım Yayıncılık, 2015).
• Wolf, Diane. Feminist Dilemmas in Fieldwork (Boulder: Westview Press, 1996).
• Wolf, Margery. A Thrice-Told Tale: Feminism, Postmodernism, and Ethnographic Responsibility (Stanford: Stanford University Press, 1992).
• Viveiros de Castro, Eduardo. Yamyam Metafizikler, çev. Arda Varan ve Deniz Dirican (İstanbul: Otonom Yayıncılık, 2022).
• Yazıcı Yakın, Aslı. “Sunuş: Alelâde Şeyleri Anlatmak,” Etnografi: Olağan-içi Tecrübe ed. Aslı Yakın Yazıcı ve Meriç Kükrer (Ankara: Doğubatı Yayınları, 2019), 7-30.