Kadın, İşçi, Genç: Kadın İşçilerin Hayat Hikâyelerinde Gençlik Dönemi

Yıl 2023, Cilt: 15 Sayı: 2, 84 - 119, 15.12.2023

Nalan Mumcu

https://doi.org/10.46655/federgi.1394703

Öz

Kadınlar hayatlarının farklı dönemlerinde, farklı yaşlarda ve farklı tarihsel dönemlerde ataerkinin de kapitalizmin de farklı yüzlerini deneyimliyorlar. Bu makale hayat hikâyelerini dinlediğim 25 kadın işçinin gençlik dönemi anlatılarını merkeze alarak yaşın toplumsal anlamını, kadınlık ve işçilik deneyimi odağında yeniden düşünmeyi amaçlıyor. İşçi, kadın ve genç olmanın maddi gerçekliğinin iktidar tarafından nasıl üretildiğinin ve yeniden üretildiğinin bilgisi kadar, hatta daha çok, öznelerin bu gerçeklikle toplumsal yaşamın birçok alanında nasıl karşılaştıklarını, zaman zaman bunları nasıl eğip büktüklerini ve kendi hareket alanlarını nasıl açtıklarını mesele ediyor. Genç kızların ev ile kurdukları ilişkileri; para kazanmanın farklı anlamlarını; evin dışını, arkadaşlık ve flört ilişkileri üzerinden konu ediyor.

Anahtar Kelimeler

Gençlik, işçilik, kadınlık, deneyim, hayat hikayesi

Kaynakça

• Ahmed, Sara. Duyguların Kültürel Politikası, çev. Sultan Komut (İstanbul: Sel Yayıncılık, 2015).
• Aksoy, Nazan. Kurgulanmış Benlikler: Otobiyografi, Kadın, Cumhuriyet (İstanbul: İletişim Yayınları, 2009).
• Beauvoir, Simone de. Kadın: İkinci Cins, Genç Kızlık Çağı, çev. Bertan Onaran (İstanbul: Payel Yayınevi, 1993).
• Bora, Aksu. Kadınların Sınıfı: Ücretli Ev Emeği ve Kadın Öznelliğinin İnşası (İstanbul: İletişim Yayınları, 2010).
• Bora, Aksu ve İlknur Üstün. “Sıcak Aile Ortamı” Demokratikleşme Sürecinde Kadın ve Erkekler (İstanbul: TESEV Yayınları, 2005).
• Bora, Tanıl, “Hegemonya,” Birikim e-Dergisi, 10 Aralık 2014, https://birikimdergisi.com/haftalik/1306/hegemonya#.VzuLK8d2k_U. (Son erişim tarihi 17.11.2023)
• Boym, Svetlana. “Nostalgia and Its Discontents” The Hedgehog Review 9, no. 2 (2007): 7-18.
• Coles, Crystal D., F. Ellen Netting ve Mary Katherine O'Connor. “Using Prosopography to Raise the Voices of Those Erased in Social Work History” Journal of Women and Social Work 33, no. 1 (2017): 85-97.
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. Ulusal Genç İstihdam Stratejisi ve Eylem Planı (2021-2023). https://www.csgb.gov.tr/media/86869/ulusal-genc-istihdam-stratejisi-ve-eylem-plani-2012-2023.pdf (Son erişim tarihi: 10.10.2023)
• Demir, Ömer ve Mustafa Acar. Sosyal Bilimler Sözlüğü (İstanbul: Ağaç Yayıncılık, 1992).
• Gannon, Susanne ve Mariana Gonick. “Collective Biography as a Feminist Methodology,” Strategies for Resisting Sexism in the Academy Higher Education, Gender and Intersectionality ed. Gail Crimmins (2019), 207-224.
• Heilbrun, Carolyn G. Kadının Özyaşamını Yazarken..., çev. Yurdanur Salman ve Gülşat Aygen (İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1992).
• Jones, Angela. “Lessons from the Niagara movement: Prosopography and Discursive Protest,” Sociologist Focus 49, no. 1 (2016): 63–83.
• Köker, Eser. 2023. “Feminist Otobiyografi Atölyesi Notları” Çevrimiçi Atölyeyi Düzenleyen: Birarada Bilim, Sanat, Eğitim, Araştırma ve Dayanışma Derneği.
• Kandiyoti, Deniz. “Ataerkil Pazarlık,” Feminist Bellek, 5 Ocak 2021, https://feministbellek.org/ataerkil-pazarlik/ (Son erişim tarihi 21.11.2023).
• Laz, Cheryl. “Act Your Age,” Sociological Forum 1, no. 13 (1998): 85-113.
• Lüküslü, Demet ve Kezban Çelik. “Sessiz ve Görünmez, ‘Genç’ ve ‘Kadın’: Ev Kızı,” Toplum ve Bilim 112, (2008): 101-118.
• Le Guin, Ursula K. Kadınlar, Rüyalar, Ejderhalar, çev. Müge Gürsoy Sökmen et. al. (İstanbul: Metis Yayınları, 2011).
• Mumcu, Nalan. “İşçi Sınıfına Bakmak: Çerkezköy’de İşçi Sınıfı ve Gündelik Hayat,” (Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2016).
• Pamuk, Deniz. “Yaş ve Toplumsal Cinsiyetin Kesişimselliği: Toplumsal Cinsiyeti ve Yaşı Oluşturma,” Senex Yaşlılık Çalışmaları Dergisi 2, (2018): 78-84.
• Randall, William. Bizi "Biz" Yapan Hikayeler Kendimizi Yaratma Üzerine Bir Deneme, çev. Şen Süer Kaya (İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2014).
• Reay, Diane. “Gendering Bourdieu’s Concepts of Capitals? Emotional Capital, Women and Social Class,” Feminism After Bourdieu ed. Lisa Adkins ve Beverley Skeggs (New Jersey: Blackwell Publishing, 2004), 57-74.
• Riessman, Catherine Kohler. “When Gender is Not Enough: Women Interviewing Women,” Gender and Society 1, no. 2 (1987): 172-207.
• Rogers, Helen, ve Emily Cuming. “Revealing Fragments: Close And Distant Reading of Working-Class Autobiography,” Family&Community History 21, no. 3 (2018): 180-201.
• Savran, Gülnur Acar. “Sunuş,” Cinsiyetler Arası Toplumsal İlişkiler ve Kesişimsellik ed. Gülnur Acar Savran (Ankara: Dipnot Yayınları, 2022), 5-24.
• Scott, James C. Tahakküm ve Direniş Sanatları: Gizli Senaryolar, çev. Alev Türker (İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2014). Sennett, Richard ve Jonathan Cobb. Sınıfın Gizli Yaraları, çev. Mustafa Kemal Coşkun (Ankara: Heretik Yayınları, 2017).
• Stewart, Kathleen. Sıradan Duygulanımlar, çev. Zehra Cunillera (İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 2008).
• Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı: Strateji ve Bütçe Başkanlığı. On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023). Kalkınma Planı, 2019. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/07/On_Birinci_Kalkinma_Plani-2019-2023.pdf (Son erişim tarihi: 10.10.2023)
• Şenol, Funda ve Elif Ekin Akşit. “Kadınların Kuşaklar ve Sınıflar Arası Bilgi Aktarımları,” Birkaç Arpa Boyu... 21. Yüzyıla Girerken Türkiye'de Feminist Çalışmalar Prof. Dr. Nermin Abadan Unat'a Armağan ed. Serpi Sancar (İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları, 2011), 525-561.
• Tekcan, Rana. “Sessiz Sedasız Yaşayanlar: Biyografide Kadın,” Kadınlar Dile Düşünce: Edebiyat ve Toplumsal Cinsiyet ed. Sibel Irzık ve Jale Parla (İstanbul: İletişim Yayınları, 2011), 145-156.
• Toker, Nilgün. “Arkadaş Olmak ya da Bir Ortak Dünyaya Sahip Olmak,” Amargi Feminist Dergi 33, (2014): 32-35.
• Woodman, Dan ve Johanna Wyn. “Class, Gender and Generation Matter: Using the Concept of Social Generation to Study Inequality and Social Change,” Journal of Youth Studies 18, no. 10 (2015):1402-1410.
• Young, Iris Marion. “Gender as Serialty: Thinking about Women as a Social Collective,” University of Chicago Press Journals 19, no. 3 (1994): 713-738.