ZİHİNSEL DURUMLARIN NE OLDUĞU PROBLEMİNE İLİŞKİN TEMEL YAKLAŞIMLAR

Yıl 2014, Sayı: 60, 135 - 156, 15.12.2014

Vedat Çelebi

Öz

Zihne ait en temel uğraşlardan biri zihin-beden ayrımı ve bunların
birbiriyle ilişkisi olmaktadır. Zihin-beden ayrımı tarihsel gelişim bakımından
ele alındığında, bu ikiliğin daha önceki dönemlerde ruh-beden olarak
değerlendirildiği görülmektedir. Felsefe tarihinde ruh-beden ayrımı olarak
anılan bu problem çağdaş zihin felsefesinde zihin-beden problemi haline
gelmiştir ve hatta materyalist ya da fizikalist yaklaşımlarca yalnızca beyinzihin
problemi olarak konumlandırılmıştır. Bu noktada zihin durumlarına
ilişkin en temel yaklaşımlardan biri olan düalizm, zihinsel ve fiziksel olmak
üzere iki farklı töz kabul eder ve bunların birbiriyle etkileşimini nedensel
olarak açıklamaya çalışır. Düalizme göre, zihinsel nitelikleri fiziksel
unsurlara indirgemek mümkün değildir. Düalizme karşıt olarak, zihin
durumlarını beynin çalışmasına, yerine getirilen işleve ve davranışa indirgeyen
yaklaşımlar da mevcuttur. Bu çalışmanın amacı, zihin durumlarına
ait düalizm, davranışçılık, materyalizm ve işlevselcilik gibi yaklaşımlar
arasındaki ilişkiyi farklı filozoflardan hareketle ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

Zihin durumları, düalizm, davranışçılık, materyalizm, işlevselcilik.

FUNDAMENTAL APPROACHES RELATED TO THE PROBLEM OF WHAT MENTAL STATES ARE

Öz

One of the most fundamental problems about the mind is the mindbody
distinction and their relationships to each other. When the mind-body
distinction is considered in terms of historical development, this duality is
perceived as spirit-body distinction in earlier periods. The problem which
is called the spirit-body distinction in history of philosophy has become
the mind-body problem in contemporary philosophy of mind and has only
been posed as the brain-mind problem by physicalist and materialist approaches.
At this point, dualism which is one of the most fundamental
approaches to the status of mind accepts existence of two different substance
and tries to explain their causal interaction. According to dualism, reducing mental qualities to physical elements is impossible. As opposed
to dualism, there are approaches which reduce states of mind to the states
and processes of the brain, functional states or behavior. The purpose of
this study is to discuss approaches such as dualism, behaviorism, materialism
and functionalism through the views of different philosophers.

Anahtar Kelimeler

Mental states, dualism, behaviorism, materialism, functionalism.

Kaynakça

• • Braddon, David; Mitchell and Frank Jackson; Philosophy of Mind and Cognition, 10. Basım, Blackwell Publishing, Australia 2005.
• • Byrne, Alex; Behaviorism, Samuel Guttenplan (ed.), A Companion to the Philosophy of Mind, Blackwell, Oxford 1996.
• • Cevizci, Ahmet; Felsefe Sözlüğü, Say Yayınları, İstanbul 2011.
• • Churcland P. M; Matter and Consciousness: The MIT Press, Massachusetts 1984.
• • Crane, Tim; Elements of Mind, 1.Basım, Oxford University Press, İngiltere 2001.
• • Davidson, Donald; Anomalous Monism, Ted Honderich (ed.), The Oxford Companion to Philosophy, Oxford University Press, NewYork 1995.
• • Davidson, Donald, “Mental Events”, (Essays on Actions and Events içinde), Clarendon Press, Oxford, 1980, pp. 207-227.
• • Guttenplan, Samuel; Anomalous Monism, A Companion to the Philosophy of Mind, Blackwell 1996.
• • Günday, Şeref; Zihin Felsefesi, 1. Basım: Asa Kitabevi, Bursa 2003.
• • Heil, John; Philosophy of Mind, Routledge, NewYork 1998.
• • Horner, Chris; Westacott, Emrys; Felsefe Aracılığıyla Düşünme, çev: Ahmet Arslan, Phoenix Yayınevi, Ankara 2001.
• • Hospers, John, An Introduction Philosophical Analysis, Prentice-Hall, Oxford 1968.