KANT FELSEFESİNDE TARİHİN BAŞLANGICI VE SONU ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME: YAŞAMSIZLIĞA DOĞRU BİR YAŞAM ÇABASI OLARAK TARİH

Yıl 2014, Sayı: 60, 304 - 325, 15.12.2014

Merve Ertene

Öz

19. yy.da özellikle Alman İdealizmi ile birlikte özne kavramı ön
plana çıkmış, felsefi düşünüşün ağırlık merkezi insan olma sorununa kaymaya
ve insan olmanın neliğine dair düşünüm için gerekli bağlamın tarih
olduğu kanısı benimsenmeye başlamıştır. Buna göre, felsefenin insanı anlayabilmesi
onu tarihselliği içinde ele alması ile mümkündür. Özne olmak,
insan olmak ve tarih arasında kurulan bu sıkı bağ, böyle bir vurguya zemin
hazırlayan Kant felsefesi ile birlikte düşünüldüğünde daha anlaşılır olacaktır.
Bu amaçla, bu yazıda Kant’ın tarih anlayışından ortaya çıkan insan
tasarımı incelenmiş ve tarihsellik vurgusunun kaynağına dair düşünme
olanağı sağlamak adına Kantçı tarih anlayışı Fichteci bir perspektiften değerlendirilip
yorumlanmıştır. Böylelikle Kant sonrası düşünürlerin Kant
felsefesini nasıl okumuş olabileceklerine dair bir örnek oluşturulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kant, Fichte, Tarih, İnsan, Yaşam.

AN EVALUATION ABOUT THE BEGINNING AND THE END OF HISTORY IN KANT’S PHILOSOPHY: HISTORY AS A STRIVING FOR LIFE TOWARDS LIFELESSNESS

Öz

In 19th century, especially with the German Idealism, the concept of
subject came into prominence, the problem of being human became the
center of philosophical thinking, and the philosophers thought that history
is the necessary context, within which the whatness of human being should
be thought. According to this, philosophy can understand what human being
is only by thinking it through its historicity. This relation between being
subject, being human and history became clearer when it is considered
together with the Kantian philosophy, which provided the basis for it. To
this aim, in this paper, the idea of human being as it is manifested in the
Kantian understanding of history was examined and in order to provide an opportunity to think on the basis of the emphasis on the historicity, Kant’s
views on history were evaluated and interpreted from a Fichtean point of
view. In this way, the post-Kantian philosopher’s style of reading Kant is
also exemplified.

Anahtar Kelimeler

Kant, Fichte, History, Human Being, Life.

Kaynakça

• • Allison, Henry. Essays on Kant, Oxford: Oxford U. Press, 2012
• • Ed. Ameriks, Karl. The Cambridge Companion to German Idealism, Cambridge: Cambridge U Press, 2000.
• • Cohen, Alix. Kant and Human Sciences: Biology, History and Anthropology. New York: Palgrave Macmillan, 2009.
• • Collingwood, R. G. Tarih Tasarımı, çev. Kurtuluş Dinçer, Ankara: Doğu Batı, 2010.
• • Desmond, William. Art, Origins and Otherness, Albany:State University of New York Press, 2003.
• • Dupré, Louise. “Kant’s Theory of History and Progress”, The Review of Metaphysics, Vol. 51, No. 4, January 1998, pp. 813-828.
• • Fichte, Johann Gottlieb. Science of Knowledge, ed. ve çev. Peter Heath, Cambridge: Cambridge U Press, 1991.
• • Guyer, Paul. Kant’s System of Nature and Freedom, Oxford: Oxford U Press, 2005
• • Hancock, Roger. “Ethics and History in Kant and Mill”, Ethics, Vol. 68, No. 1, October 1957,pp. 56-60
• • Herder, Johann Gottfied. Ideen zur Philosophie der Geschichte der Menschheit (2. Band), Leipzip: Brodhaus, 1869
• • Horowitz, Gregg. Sustaining Loss: Art and Mournful Life, Stanford: Stanford U Press, 2001.
• • Kant, Immanuel. Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi, çev. İonanna Kuçuradi, Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu, 2002.