KARL R. POPPER'DA NORM VE KAYNAĞI MESELESİ

Yıl 2015, Sayı: 61, 218 - 240, 15.07.2015

Rıza Bakış

Öz

Karl R. Popper’e göre doğa, yasa, tabiat ve norm kavramları çoğu
zaman birbirinin yerine kullanılmakta ve bu da zaman zaman kavram karışıklığına
sebep olmaktadır. Popper bu karışık kullanıma itiraz etmektedir;
çünkü ona göre doğa / tabiat gibi kavramlar doğal düzen ve işleyişe
karşılık gelmekte, norm ya da normatiflik ise daha çok insan iradesi ve
kararlarının içinde yer aldığı bir alanı işaret etmektedir. Esasında, Popper’e
göre, doğadan gelen şey bile insan düşüncesine, kararına ve tartışmasına
konu olabilmektedir. Bu çerçevede Kant’ın “kuramlarımız özgür aklın
eseridir, biz de bunları doğaya dikte ederiz.” görüşünden ve Sokrates’in
eleştirel tutumundan destek alarak norm ve normatiflik üzerine bir tartışma
yürütmektedir. Biz bu araştırmamız da Popper’ın genel düşüncesi içerisinde
önemli bir yer tutan, “norm ve kaynağı meselesi” ni ele alıp tartışacağız.

Anahtar Kelimeler

Doğa/tabiat, yasa, norm, normatik, etik ve irade

The Issue of Norm and It’s Source in Karl R. Popper

Öz

According to Karl R. Popper, the concepts of nature, law and norm
are often used interchangeably and this in turn leads to conceptual confusion
from time to time. He opposes to this confusion of use since in his
opinion concepts such as nature correspond to the natural order and process;
and norm or normativity, on the other hand, indicates a domain including
human will and decisions to a greater extent. Essentially, according
to Popper, even things emanating from nature can be subjects of human
thought, decisions and arguments. From this perspective, he pursues argumentation
over norm and normativity with reference to Kant’s view that
“our concepts are works of the free mind, and we dictate these to nature.”
and to Socrates’ critical attitude. In this work, we will address and discuss
“the issue of norm and its source”, which occupies an important place in
Popper’s general thought.

Anahtar Kelimeler

Nature, law, norm, normativity, ethics and will

Kaynakça

• • A. Gorton, William, K. Popper and The Social Sciences, State University of New York 2006.
• • Açar, Halil Rahman, Karl Popper ve Metafizik, Eskiyeni Yayınları, Ankara 2011.
• • Arslan, Ahmet, İlkçağ Felsefesi Tarihi C. 2, Bilgi Ünv. Yayınları, İstanbul 2006.
• • --İlkçağ Felsefesi Tarihi C. 4, Bilgi Ünv. Yayınları. 1. Baskı, İstanbul 2008.
• • Boudin, Jean, Karl Popper, Çev: Bülent Gözkan, İletişim Yayınları, İstanbul 1993.
• • Cevizci, Ahmet Paradigma Felsefe Sözlüğü, Paradigma Yayınları, İstanbul 2002.
• • Demirdöven, İsmail H., Model Kavramı ve Karl R. Popper’ın Platon Eleştirisi,
• • Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Ünv. Sosyal Bil. Enstitüsü, Ankara 1991.
• • Gray, John, “The Liberalism of K. Popper”, Government and Opposition içinde, Vol. II, No. 3, Summer, London 1976.
• • Güzel, Cemal, (ed), Sağduyu Filozofu: Popper, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara 1998.
• • Kılıç, Recep, Ahlakın Dini Temelleri, TDV Yayınları, Ankara 1992.
• • Kieseweter, Hubert, “Ethical Foundations of Popper’s Philosophy”, Karl Popper:
• • Philosophy and Problems, (Ed: Anthony O’Hear ) içinde, Cambridge • Universty Press 1995.
• • Magee, Bryan, Karl Popper’ın Bilim Felsefesi ve Siyaset Kuramı, Çev: Mete Tuncay, Remzi Kitabevi, Ankara 1993.
• • Mahsweta Chaudhury, Bounds of Freedom: Popper, Liberty and Ecological Rationality, Amsterdam- New York 2004, s. 110.
• • Platon, Sokrates’in Savunması, Çev: Teoman Aktürel, Remzi Kitabevi, İstanbul 1960.
• • Popper, Karl R., Açık Toplum ve Düşmanları, Cilt I, Çev: Mete Tuncay, Liberte Yayınları, 4. Baskı, Ankara 2010.
• • --Açık Toplum ve Düşmanları Cilt II, Çev: Harun Rızatepe, Liberte Yayınları, 4. Baskı, Ankara 2010.
• • --Conjecture an Refutation: The Growth of Secientific Knowledge, London 1989.
• • --Daha İyi Bir Dünya Arayışı, Çev: İlknur Ata, YKY, İstanbul 2010.
• • -- Hayat Problem Çözmektir, Çev: Ali Nalbant, YKY 3. Baskı, İstanbul 2005.
• • --“The Beginnings of Rationalism” , A Pocket Popper içinde, Ed: David Miller, 2.Baskı, Great Britain 1983, ss 25-32.
• • --“Piecemal Social Engineering”, A Pocket Popper içinde, ss. 304-319.
• • --“The Paradoxes of Sovereignty”, A Pocket Popper içinde, ss. 319- 326.
• • --“Marx Teory of the State” A Pocket Popper içinde, ss. 326-338.
• • --“Individualism versus Collectivism” A Pocket Popper içinde, ss. 338-345.
• • Runes, Dagobert D. (ed) “Norm”, The Dictionary of Philosophy, New York trz.
• • Shearmur, Jeremy, The Political thought of Karl Popper, New York 2002.