Embodied-Enactive Emotion Approach As A Possible Way Out From Philosophies of Emotion Based On Mind-Body Distinction

Yıl 2016, Sayı: 64, 223 - 259, 15.12.2016

Ayşe Uslu Özer

Öz

Anahtar Kelimeler

emotion-cognition dichotomoy, mind-body dichotomy, enactivism, embodiment, cognitivism, autopoises

ZİHİN- BEDEN AYRIMINA DAYANAN DUYGU FELSEFELERİNDEN OLASI BİR ÇIKIŞ YOLU OLARAK BEDENLEŞMİŞ- ENAKTİF DUYGU ANLAYIŞI

Öz

Bu çalışmada, duyguları anlarken biliş ve bedensel duygulanımları birbirinden ayırmanın felsefi sonuçları üzerinde durulmuştur. Buna göre, biliş-duygu ayrımının, zihin-beden ayrımının ön varsayılmasına dayandığı iddia edilmiş ve bu ayrımlar temelinde kurulan duygu anlayışlarının duygu oluşum sürecindeki bileşenleri bütünüyle açıklayamadığı ileri sürülmüştür. Bilişselciliğe dayanan yargı ve bilişsel değerlendirme duygu kuramları duyguların yalnızca beyin içi bilişsel faaliyete dayandığını ve bedensel duyumsamanın duygu sürecinin yalnızca yalnızca bir yan ürünü olduğunu iddia ederken öznel hislerin varlığını ve duygu sürecindeki rolünü açıklamakta eksik kalmaktadır. Diğer yandan, bedensel hisleri ön plana alan duygu kuramlarının ise, bedensel duyumun duygu oluşumundaki rolünü açıklayabilmesine rağmen, duyguların yönelimselliğini ve anlamlı oluşunu açıklamakta yetersiz eksik kaldığını söyleyebiliriz. Bu çalışma, bu iki kuramın düştüğü biliş-duygu ve zihin-beden ikiliği problemine çözüm olarak, duyguların ve bilişin iç içe gelişen, birbirinden ayrılamaz ve bedenleşmiş süreçler olduğunu iddia eden bedenlenmiş-enaktif duygu kuramını önermektedir.

Anahtar Kelimeler

duygu-biliş ikiliği, zihin-beden ikiliği, enaktivizm, bedenlenme, bilişselcilik, otopoiseis

Kaynakça

• James W. What is emotion? Mind,9, (1884), Ss. 188-205