POPPERCI EPİSTEMOLOJİNİN ESASLARI VE BİLGİNİN TANIMI SORUNU

Yıl 2023, Sayı: 78, 172 - 193, 15.12.2023

Ali Bilge Öztürk

https://doi.org/10.58634/felsefedunyasi.1363932

Öz

Bu çalışmada (1) Karl Popper’ın yanlışlamacılığının yalnızca bilim ile sözde-bilimi ayırmaya yönelik bir teşebbüs olmadığını, aynı zamanda epistemolojinin ana konusunun, hedeflerinin, veri kaynaklarının ve yönteminin ne olduğu gibi çeşitli metafelsefi sorunlara özgün yanıtları da olan kapsamlı bir epistemoloji yaklaşımı savunuyorum. Ayrıca (2) Popper’ın epistemolojisinin bilimsel bilgi için özgün bir tanım da içerdiğini öne sürüyorum. Kısaca eleştirel doğruya yakın tercih olarak ifade edilebilecek bu tanım, geleneksel epistemolojide epistemik bir şart olarak kavranan gerekçelendirme şartını eleştiri şartıyla, anlambilimsel bir şart olan doğruluk şartını doğruya yakınlık şartıyla, psikolojik bir şart olarak kavranan öznel inancı da özneler-arası tercihle değiştirmektedir. Böylece, Poppercı epistemolojiye göre bilimsel bilgi, bir gerekçelendirilmiş doğru inanç türü değildir.

Anahtar Kelimeler

Metafelsefe, Karl Popper, analitik epistemoloji, epistemolojinin yöntemi, bilginin tanımı, doğruya yakınlık

Outlines of Popperian Epistemology and the Problem of the Definition of Knowledge

Öz

In this study, I argue that (1) Karl Popper's falsificationism is not only an attempt to separate science and pseudo-science but also a comprehensive approach to epistemology that has original solutions for various metaphilosophical problems, such as the main subject, goals, data sources, and the proper method of epistemology. Furthermore, I assert that Popper's epistemology offers a unique definition of scientific knowledge. This definition, which may briefly be expressed as critical verisimilar preference, replaces justification, an epistemological condition, with criticism, truth, a semantical condition, with verisimilitude, and subjective belief, a psychological condition, with intersubjective preference. Thus, according to Popperian epistemology, scientific knowledge is not a type of justified true belief.

Anahtar Kelimeler

metaphilosophy, Karl Popper, analytic epistemology, method of epistemology, definition of knowledge, verisimilitude

Kaynakça

• Ayer, A. J. (1956). The Problem of Knowledge, Bombay: Macmillan and Co. Ltd.
• Başdemir, H. Y. (2017). Çağdaş Epistemolojide Bilginin Tanımı Sorunu, Çorum: Hitit-kitap Yayınevi.
• Popper, K. (1979). Objective Knowledge: An Evolutionary Approach, Oxford: Clarendon Press.
• Popper, K. (1983). Realism and the Aim of Science III, W. W. Bartley (ed.), London & New York: Routledge.
• Popper, K. (1992). In Search of a Better World - Lectures and Essays from Thirty Years, trans. Laura J. Bennett, London & New York: Routledge.
• Popper, K. (2001). All Life is Problem Solving, trans. Patrick Camiller, London & New York: Routledge.
• Popper, K. (2002a). Conjectures and Refutations, London & New York: Routledge.
• Popper, K. (2002b). Unended Quest, London & New York: Routledge.
• Popper, K. (2002c)[1959]. The Logic of Scientific Discovery, London & New York: Routledge.
• Russell, B. (1994)[1912]. Felsefe Sorunları, çev. Vehbi Hacıkadiroğlu, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Wittgenstein, L. (2009). Philosophical Investigations, 4th edition, P.M.S. Hacker & Joachim Schulte, (eds. & trans), Oxford: Wiley-Blackwell.