TFRS 15 MÜŞTERİ SÖZLEŞMELERİNDEN HASILAT STANDARDI ÇERÇEVESİNDE HASILAT RAPORLAMASININ KAZANÇ YÖNETİMİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BIST ŞİRKETLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 4, 791 - 805, 31.12.2021

Erkan Öztürk

https://doi.org/10.29106/fesa.999726

Öz

Bu çalışmada; TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat standardının finansal raporlar üzerindeki etkilerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu çerçevede; öncelikli olarak TFRS 15 standardının hasılatın raporlanması ile ilgili olarak getirdiği yaklaşım örneklerle açıklanmaya çalışılmıştır. Ardından, normal faaliyetlerinde uzun süreli sözleşmelerle çalışmak zorunda olan bazı sektörlerin faturalanmamış alacaklarını finansal durum tablosunda sözleşme varlığı olarak raporlamaları gerektiğinden hareketle, bu durumun kazanç yönetimine dönüşüp dönüşmediği test edilmesi amacıyla ampirik bir araştırma yapılmıştır. Araştırma sonucunda; 2018, 2019 ve 2020 yıllarında sözleşme varlığı raporlayan belirli sektörlerdeki şirketlerin raporladıkları sözleşme varlıkları dolayısıyla tahakkuk eden hasılat tutarlarının kazanç yönetimine neden olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hasılat, Türkiye Finansal Raporlama Standartları, Sözleşme Varlıkları, Kazanç Yönetimi

Kaynakça

• Ataman, Başak ve Cavlak Hakan (2017). “TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat: Temel İlkelerin İncelenmesi ve Bir Uygulama” Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 39, 2 (2017): 403 – 428.
• Burgstahler, David ve Dichev, Ilia (1997). “Earnings Management To Avoid Earnings Decreases And Losses”, Journal of Accounting and Economics. 24, 1 (Aralık): 99 – 126. Calayoğlu, İlker ve Yılmaz, Recep (2016). “TFRS 15’e Göre Yazılım Sektöründeki Sözleşmelerin Hasılatının Hesaplanması ve Tanınması”, PESA International Journal of Social Studies. 2, 2: 18 – 42.
• Caylor, Marcus L. (2010). “Strategic Revenue Recognition to Achieve Earnings Benchmarks”, Journal of Accounting and Public Policy. 29, 1 (Ocak-Şubat): 82 – 95.
• Dechow, Patricia M.; Sloan, Richard G. ve Sweeney, Amy P. (1995). “Detecting Earnings Management”, The Accounting Review. 70, 2 (Nisan): 193 – 225.
• Hribar, Paul ve Collins, Daniel W. (2002). “Errors in Estimating Accruals: Implications for Empirical Research”, Journal of Accounting Research. 40, 1 (Mart): 105 – 134.
• Lee, Namryoung ve Kwon, Kyung-Heon (2020). “Revenue Recognition On Percentage Of Completion Basis And Firm Value”, International Journal of Business and Society. 21, 1: 25 – 41.
• Lee, Namryoung (2019). “The Association Between Unbilled Receivables And The Type Of Earnings Management”, Academy of Accounting and Financial Studies Journal. 23, 1: 1 – 10.
• Levin, A., Lin C.F. ve Chu C.S.J. (2002). “Unit Root Test in Panel Data: Asymptotic and Finite-Sample Properties”, Journal of Econometrics, 108 (1), 1 – 24.
• Marquardt, Carol A. ve Wiedman, Christine I. (2004). “How Are The Earnings Managed? An Examination Of Specific Accruals”, Contemporary Accounting Research. 21, 2: 461 – 491.
• Plummer, Elizabeth ve Mest, David P. (2001). “Evidence On The Management Of Earnings Components”, Journal of Accounting, Auditing and Finance. 16, 4: 301 – 323.
• Rasmussen, Stephanie J. (2013). “Revenue Recognition, Earnings Management, And Earnings Informativeness In The Semiconductor Industry”, Accounting Horizons. 27, 1: 91 – 112.
• Saban, Metin; Gürkan, Serhan ve Vargün, Hakan (2019). “TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat Standardı: İnşaat Sözleşmeleri Üzerine Bir Uygulama”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi. 12, 1 (Mart): 43 – 64.
• Şavlı, Tuğba (2016). “UFRS 15 Kapsamında Açıklama ve Örneklerle Hasılatın Raporlanması”, İSMMMO Yayınları (164): İstanbul.
• Özerhan, Yıldız ve Sultanoğlu, Banu (2019). “Lisans Sözleşmelerinden Doğan Hasılatın TFRS 15 Kapsamında Muhasebeleştirilmesi: Yazılım Sektöründe Bir Araştırma”, Muhasebe ve Finansman Dergisi. Özel Sayı (2019 Ağustos): 15 – 32.
• Özerhan, Yıldız; Marşap, Beyhan ve Yanık, Serap Sebahat (2015). “IFRS 15 Müşterilerle Yapılan Sözleşmelerden Doğan Hasılat Standardının İrdelenmesi”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi. 17, 2 (Haziran): 193 – 226.
• TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat: https://kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/TMS_TFRS_Setleri/2021/Mavi_Kitap/TFRS%2015(1).pdf (Erişim Tarihi: 09.03.2021)
• https://www.iasplus.com/en/standards/ifrs/ifrs15 (Erişim Tarihi: 09.03.2021)