THE EFFECT OF EMOTIONAL INTELLIGENCE ON CONSUMERS' ATTITUDE TOWARDS HIGHLY AWARENESS BRANDED AND PRIVATE BRANDED PRODUCTS

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 2, 171 - 188, 30.06.2024

İlayda Küçükşahin Ruziye Cop

https://doi.org/10.29106/fesa.1473263

Öz

A brand is defined as a special name, logo, number, symbol, sign, or icon that serves to promote and distinguish goods and/or services within similar or different groups, adding value. A recognized brand is a brand that has been accepted by the state and patented, valued, and noticed by consumers. Private labels, on the other hand, are goods and/or services developed and marketed by retailers. The purpose of this study is to analyze whether emotional intelligence affects consumers' attitudes towards well-known branded products and private label products. The study was conducted with 400 participants aged 18 and over living in Turkey. The data obtained were analyzed using the SPSS 20 package program. According to the research results, it is observed that consumers' evaluation of others' emotions has a weak but positive significant effect on brand awareness, brand awareness quality perception, and private label product quality perception. It is observed that managing consumers' emotions has a weak but positively significant effect on private label awareness and private label quality perception. It is observed that expressing oneself and using emotions have a weak but positively significant effect on private label quality perception for consumers. Additionally, it was found that there is no significant difference between consumers' attitudes towards well-known branded products and private label products

Anahtar Kelimeler

Branded Product, Private Label Product, Emotional Intelligence

TÜKETİCİLERİN BİLİNİRLİĞİ YÜKSEK MARKALI VE ÖZEL MARKALI ÜRÜNLERE KARŞI TUTUMLARINDA DUYGUSAL ZEKÂNIN ETKİSİ

Öz

Marka, benzer ya da farklı gruptaki mal ve/veya hizmetleri tanıtmaya, ayırt etmeye yarayan ve değer katan özel isim, logo, sayı, sembol, işaret veya simge olarak tanımlanmaktadır. Bilinen marka ise devlet nezhinde de kabul görmüş pantenti alınmış tüketici tarafından değer gören ve fark edilen markadır. Özel marka ise perakendeciler tarafından geliştirilmiş ve pazarlanacak olan mal ve/veya hizmetlerdir. Bu çalışmanın amacı, duygusal zekânın tüketicilerin bilinirliği yüksek markalı ürünlere ve özel markalı ürünlere karşı tutumlarını etkileyip etkilemediğini analiz etmektir. Çalışma Türkiye’de yaşayan 18 yaş ve üstü 400 katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler SSPS 20 paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre tüketicilerin başkalarının duygularını değerlendirmesinin, bilinirliği yüksek markalı ürün bilinci, bilinirliği yüksek markalı ürün kalite algısı ve özel markalı ürün kalite algısı üzerinde zayıf ama pozitif yönde anlamlı etkisi olduğu görülmektedir. Tüketicilerin duygularını yönetmesinin özel markalı ürün bilinci ve özel markalı kalite algısı üzerinde zayıf ama pozitif yönde anlamlı etkisi olduğu görülmektedir. Tüketicilerin kendini ifade etmesi ve duygularını kullanmasının özel markalı ürün kalite algısı üzerin de zayıf ama pozitif yönde anlamlı etkisi olduğu görülmektedir. Ayrıca tüketiciler için bilinirliği yüksek markalı ürünlere karşı tutumları ve özel markalı ürünlere karşı tutumları arasında herhangi bir anlamlı farklılığın olmadığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

markalı ürün, özel markalı ürün, Duygusal zeka

Kaynakça

• Akdeniz Ar, A. (2007). Marka ve Marka Stratejileri. 2. Basım. Ankara: Nobel Basımevi.
• Albayrak, M. ve Dölekoğlu, C. (2006) “Gıda Perakendeciliğinde Market Markalı Ürün Stratejisi”, Akdeniz İİBF Dergisi, (11), 204-218.
• Ardhanari, M. (2008). ‘’ Customer Satısfactıon Pengaruhnya Terhadap Brand Preference Dan Repurchase Intentıon Prıvate Brand’’, Jurnal Riset Ekonomi dan Bisnis,8(2), 58-69.
• Burton, S., Lichtensteın D. R., Netenmeyer R. G. ve Garretson J., A. (1998). ‘’A Scale for Measuring Attitude Toward Private Label Products and an Examination of Its Psychological and Behavioral Correlates’’, Journal of Academy of Marketing Science, 26(4), 293–306.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). ‘’ Faktör Analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Geliştirmede Kullanımı’’. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32 (32), 470 – 483.
• Çakır, G. S. (2020). Özel Markalı Ürünlerin Tercih Edilme Nedenlerine Dair Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Maltepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Coşkun, R., Altunışık, R., ve Yıldırım, E. (2017). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: SPSS Uygulamalı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Çelik, G. (2018). Özel Markalı Ürünlere Karşı Tutumun Perakendeci Sadakatine Etkisinin Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Aksaray: Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çakır, G. (2007). Marka Seçim Sürecindeki Boyutlar Açısından Tüketicilerin Markalı Ürün Satın Alma Tercihleri ve Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Dinçer, E. (2018). Duygusal Zekanın Satın Alma Kararında Referans Grupların Rolü Üzerindeki Etkisi: Özellikli ve Kolayda Mallar İçin Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Erdoğdu, Y. (2008). ‘’ Duygusal Zekanın Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(23),62-76.
• Fettahlıoğlu, H. S., (2008). Tüketicilerin Satın Alma Davranışlarında Özel Markaların Tüketici Tutumları Üzerine Etkileri. Doktora Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Güllüce, A. Ç. ve İşcan, Ö. F., (2010). ‘’ Mesleki Tükenmişlik ve Duygusal Zeka Arasındaki İlişki’’. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İibf Dergisi, 5(2), 7‐29.
• Haliloğlu, E. (2008). Marka Kavramı ve Küresel Markalar Yaratmada TurQualıty’nin Önemi Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstititüsü.
• İşmen, E. (2004). ‘’Duygusal Zeka ve Aile İşlevleri Arasındaki İlişki’’.Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(7), 55-75.
• Lee, Ch., Kim, J. C. Ve Sylvia M., (2011). ‘’ Branded Product İnformation Search On The Web: The Role Of Brand Trust And Credibility Of Online İnformation Sources’’. Journal of Marketing Communications, 17 (5), 355–374.
• Onurlubaş, E. ve Şener, T. (2016).’’ Markalı Ürün İle İlgili Tüketici Düşüncelerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma’’, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35),325-330.
• Oralkan, A. (2017). Duygusal zekânın satın alma davranışları üzerine etkisi, (Yayımlanmamış doktora tezi), Beykent Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Özbucak, Albar, B. (2014). ‘’ Tüketicilerin özel markali ürünleri satin almasina tutundurma stratejilerinin etkisi: Giresun ilinde bir uygulama’’. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (24), 99-116.
• Salovey, P. ve Mayer, J. D. (1990). ‘’Emotional İntelligence’’. Imagination, Cognition and Personality, 9(3), 185-211.
• Şıhanlıoğlu, M. (2019). Duygusal Zekânın Turistik Hediyelik Eşya Satın Alma Davranışı Üzerine Etkisi: Safranbolu Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Karabük: Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Toomey, D. A. vr Francis, A. L. (2013). ‘’ Branded product placement and pre-teenaged consumers: influence on brand preference and choice’’. Journal of Young Consumers,14(2),181-191.
• Wong‚ C.‚ vr Law‚ K. (2002). ‘’The effects of leader and follower emotional intelligence on performance and attitude: An exploratory study. The Leadership Quarterly’’‚ 13‚ 243 –27.