HEMMÂM SAHÎFESİ’NDEKİ RİVÂYETLERİN HZ. PEYGAMBER’E NİSBET VE MUHTEVA PROBLEMİ -HIZIR HADİSİ ÖZELİNDE

Yıl 2013, Cilt: 18 Sayı: 1, 0 - 0, 30.06.2013

Sinan Erdim

Öz

Hemmâm b. Münebbih’in Sahîfesi hadis literatürünün eldeki ilk yazılı eseri kabul edilmektedir.
Sahîfe, rivayetlerinin güvenirliliğini ifade etmek amacıyla bazı muhaddislerce “es-Sahîfetü’s-
Sahîha” olarak isimlendirilmiştir. Sahîfe’deki rivayetler, imandan ibadete, ahlaktan muamelata,
tarihten kültüre, kıyamet alâmetlerinden ahiret ahvaline dair çeşitli konular hakkında olup hepsi
de merfû olarak nakledilmiştir. Bu çalışmamızda Sahîfe’nin İsrâili rivayetlerinden biri olan Hızır ile
ilgili hadis, Sahîfe’nin merfû ve mevkûf durumuna ışık tutmak amacıyla incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hemmâm b. Münebbih, es-Sahîfetü’s-Sahîha, Merfû, Mevkûf, Hızır

ÖZELİNDEThe Belonging and Content Problems of The Narratives to the Prophet in Sahifatu Hammâm -Upon Khidr’s Narration-

Öz

Kaynakça

• BEĞAVÎ, Ebû Muhammed Huseyn b. Mes’ûd el-Ferrâ’, Meâlîmu’t-Tenzîl, I-VIII, Dâru Taybe, Beyrut, 1417.
• BEYDÂVÎ, Ebu Ömer Muhammed Şîrâzî, Envâru’t-Tenzîl ve Esrâru’t-Te’vil, I-V, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l- Arabî, Beyrut, 1996.
• BUHÂRÎ, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmâîl, el-Câmi’u’s-Sahîh, I-VI, (tahk. Mustafa Dîb El-Boğa), Dâru İbn Kesîr, Beyrut-1987.
• ERUL, Bünyamin, Hadislerin Dili, İlk Hadis Belgesi Hemmâm’ın Sahîfesi, TDV, Ankara, 2009.
• EVGİN, Abdulkadir, Hadislerde Hızır-Gayb İlişkisi, Ankara İlâhiyât Yayınları, Ankara, 2007.
• HATTÂBÎ, Hamd b. Muhammed b. İbrahim, Ğaribu’l-Hadîs, I-III, Câmiatu Ummi’l-Kurâ, Mekke, 1402.
• El-HATÎB EL- BAĞDÂDÎ, Ebû Bekir Ahmed b. Ali b. Sâbit, el-Kifaye fi İlmi’r-Rivâye,-I-, el-Mektebetü’l-İlmiyye, Medine, trs.
• IRÂKÎ, Veliyyyuddin Ahmed b. Abdurrahim b. Hüseyin Ebû Zur’â, et-Takyîd ve’l- İzâh Şerhi Mukaddimeti İbn’s-Salâh,-I-, el-Mektebetü’s- Selefiyye, Medine, 1969.
• İBN ADİYY, Ebû Muhammed Abdullah, el-Kâmil fî Duafâi’r-Ricâl, I-VII, Dâru’l-Fikr, Beyrut, 1409.
• İBN ASÂKİR, Ebu’l-Kâsım Ali b. Hasan b. Hibetillah b. Abdillah eş-Şâfî, Târihu Medîneti Dımeşk, I-LXXX, Dâru’l-Fikr, Beyrut, 1419.
• İBN EBÎ HÂTİM, Ebû Muhammed Abdurrahman b. Ebî Hâtim, Kitâbü’l-Cerh ve’t-Ta’dîl, I-IX, Dâru İhyâi’t-Tür’asi’l-Arabî, Beyrut, 1952.
• ……, et-Tefsîr, I-X, el-Mektebetü’l-Asriyye, Beyrut, trs.
• İBN HACER, Şihâbüddîn Ebû’l-Fadl Ahmed b. Ali, Fethu’l-Bârî, I-XIII, Dâru’l-Ma’rife, Beyrut, 1379.
• ……., Tehzîbu’t-Tehzîb, I-XII, Dâru’l-Fikr, 1404.
• ………, en-Nüket alâ Kitabi İbni’s-Salâh, I-II, İmâdetu’l- Bahsi’l- İlmiyye, Medine, trs.
• ……, Tağlîk’ut-Ta’lîk alâ Sahihi’l-Buhârî, I-V, el-Mektebu’l-İslâmi, Beyrut, 1405.
• İBN HANBEL, Ahmed b. Muhammed eş-Şeybânî el-Mervezî, Müsned, I-VI, Çağrı Yayınları, İstanbul, 1992.
• İBN HİBBÂN, İbn Ahmed Ebû Hâtim et-Temîmî el-Bustî, es-Sikât, I-IX, Dâru’l-Fikr, 1975.
• İBN KESÎR, İmâdüddîn Ebu’l-Fidâ İsmâîl b. Ömer, el-Bidâye ve’n-Nihâye, I-XIV, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l- Arabî, Beyrut, 1408.
• ........, Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm, I-VIII, Dâru Taybe, Beyrut, 1420.
• İBN KUTEYBE, Ebû Muhammed Abdullah b. Müslim, el-Meârif, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut, 1970.