NERGİSÎ HAKKINDA BİR BİBLİYOGRAFYA DENEMESİ

Yıl 2019, Cilt: 29 Sayı: 2, 57 - 72, 30.08.2019

Bahir Selçuk

https://doi.org/10.18069/firatsbed.583203

Cited By: 2

Öz

XVII. yüzyıl Türk edebiyatının önemli isimlerinden biri olan Mehmed
Nergisî, Saraybosna’da doğmuştur. Aile unvanından dolayı Nergisî, Nergisîzâde,
Nergiszâde isimlerini kullanmış, Nergisî ismiyle meşhur olmuştur. Saraybosna’da
eğitimini tamamlayan Nergisî, İstanbul’a gelip Kafzâde Feyzullah Efendi’ye
intisap etmiştir. Kadılık ve müderrislik görevlerinde bulunmuştur. Daha çok
münşi olarak tanınan ve edebiyatımızdaki tek mensur hamse sahibi olan Nergisî, aynı
zamanda iyi bir şair ve önemli bir hattattır. Bazı kaynaklarda, onun divan
sahibi olduğu ifade edilmektedir. Nergisî’nin mensur eserlerinde kendisine ait
Türkçe, Farsça ve Arapça şiirleri bulunmaktadır. Bunun yanında şiir
mecmualarında da Nergisî adına kayıtlı şiirler mevcuttur.

Nergisî
ve eserleri hakkında özellikle son dönemlerde araştırmaların artmış olduğu
görülmektedir. Fakat Nergisî gibi güçlü ve çok yönlü bir sanatkâr hakkında yapılan
çalışmaların henüz istenen seviyede olduğunu söylemek zordur. Bu çalışmada
Nergisî’nin eserleri ile ilgili nüshalar ve eserleri hakkında yapılan
çalışmalar bir araya getirilerek tasnif edilerek ilim âlemine sunulmuştur.
Böylece Nergisî üzerine araştırma yapacaklara yol gösterme, çalışmaların hangi
aşamada olduğuna dikkat çekme ve neler yapılabileceğine dair bir fikir verme
amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Nergisî, münşi, şair, hattat, bibliyografya

Kaynakça

• Akün, Ö. Faruk (1993). “Nergisî”, İslam Ansiklopedisi. C.9. İstanbul: MEB Yay.
• Atik, Kayhan (1990). Gazavât-ı Mesleme. Yüksek Lisans Tezi. Kayseri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aynur, Hatice (2005). Üniversitelerde Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları Tezler Yayınlar Haberler. (1990-2005). İstanbul: Mas Matbaacılık.
• Bilgin, Azmi (2007).”Türk Tasavvuf Edebiyatı Literatürü”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi. C. 5. S.10. s. 331-352.
• Cunbur, Müjgan (1956). Fuzuli Hakkında Bir Bibliyografya Denemesi. İstanbul: Maarif Basımevi.
• Çakır, Müjgan (2007). “Kıyafetnameler Hakkında Bir Bibliyografya Denemesi”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi. C:5/S:9.s. 333-350.
• Çaldak, Süleyman (2006). “Nergisî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. C.32. Ankara: TDV Yay. s.560-562.
• Çaldak, Süleyman (2010). Nergisî ve Nihâlistân’ı. 2. Baskı. İstanbul: Kesit Yay.
• Çaldak, Süleyman (2014). “Nergisî’nin Farsça Gazelleri”. UTEK 14 Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Kongresi. Saraybosna. Bosna Hersek (23-25 Mayıs).
• Çelik, Nurten (2012). Nergisî İksîr-i Sa’âdet (İnceleme-Metin-Dizin). Yüksek Lisans Tezi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Direkli, İbrahim (2013). El-Akvâlü'l-Müselleme fi-Gazâvâti'l-Mesleme (Metin-Dizin). Yüksek Lisans Tezi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Erken, Jülide (2018). “Tezkireler Üzerine Bir Bibliyografya Denemesi”. Mecmua. Yıl: 3. S. 6. s.35-77.
• Gıynaş, Kamil Ali (2011). “Şiir Mecmuaları Hakkında Yapılan Çalışmalar Bibliyografyası”. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. S:25. s. 245-260.
• Haksever, Halil İbrahim (1995). Eski Türk Edebiyatında Münşe’âtlar ve Nergisî’nin Münşe’âtı. Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Koncu, Hanife (2007a). “Yusuf u Züleyha Bibliyografyası”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi. C:5/S:10. s. 617-630.
• Koncu, Hanife (2007b). “Leyla ve Mecnun Bibliyografyası”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi. C:5/S:10 s. 597-615.
• Koşik, Halil Sercan (2013). “Nef’î Hakkında Bir Bibliyografya Denemesi”. Turkish Studies. Volume 8/1 Winter 2013. p.1977-1993.
• Oluk, Fahri (2007). “El-Vasfu'l-Kâmil fi-Ahvâli Veziri'l-Âdil” Adlı Yazma Eserin Transkripsiyon ve Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi.
• Öztoprak, Nihat (2013). “Âmil Çelebioğlu’nun Bibliyografyası”. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi. 10. İstanbul. s.13-24.
• Selçuk, Bahir (2009). Nergisî Meşâkku’l-Uşşâk (İnceleme-Metin). Erzurum: Salkımsöğüt Yay.
• Selçuk, Bahir (2013). Nergisî Kânûnu’r-Reşâd (Ahlâku’s-Saltana Çevirisi). İstanbul: Kesit Yay.
• Selçuk, Bahir (2014). “Bir Şehir Medhiyesi: Nergisî’nin Saray Kasidesi”. International Journal of Language Academy. Volume 2/3 Autumn. 27-39.
• Selçuk, Bahir (2014). “Şiir Mecmualarında Nergisî’nin Türkçe Gazelleri ve Bu Gazeller Üzerine Bir Değerlendirme”. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Yıl: 6. S. 12. 1-20.
• Selçuk, Bahir (2015). “Nergisî’nin Kâfzâde Fâizî Mersiyesi”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. C.25. S.1. 1-14.
• Selçuk, Bahir (2016). “Nergisî’nin Yeni Bir Gazeli Üzerine”. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature. Volume 2. Issue 1. Winter. s. 405-412.
• Selçuk, Bahir; Elçi, Fatih (2013). “Sultan Abdulaziz’e Sunulmuş Bir Siyasetnâme Çevirisi: Kavalalı Hüseyin Kâzım’ın “Risâle-i Seciyye’si”. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Yıl: 6. Nisan. S.12.
• Sinan, Betül (2007). “Necati Bey ve Şeyh Galip Literatürü”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi. C:5/S:10. s. 565-586.
• Tığlı, Fatih (2007), “Klasik Türk Edebiyatında Şehrengiz Çalışmaları Hakkında Bibliyografya Denemesi”. Turkish Studies. Volume 2/4. s. 763-770.
• Tülücü, Süleyman (2011). “Şeyh Galip Hakkında Bazı Bibliyografik Notlar”. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. S:36. s. 253-263.