YAŞLI BİREYLERDE YAŞAM MEMNUNİYETi VE SUÇ KORKUSU DURUMUNUN BELİRLENMESİ: TANIMLAYICI BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2020, Cilt: 30 Sayı: 1, 373 - 381, 31.01.2020

Çağdaş Ümit Yazgan Hamza Kurtkapan

https://doi.org/10.18069/firatsbed.594605

Öz

Bu
araştırma yaşlı bireylerde suç korkusu ile yaşam doyumu arasındaki ilişkiyi
incelemektedir. Araştırma, Ocak ve Şubat 2018 tarihleri arasında İstanbul’un
Tuzla, Beşiktaş, Kadıköy ve Maltepe ilçelerinde yerel yönetimler kapsamında
hizmet veren yaşlı yaşam merkezlerinde yürütülmüştür. Araştırmaya yaşlı yaşam
merkezlerinden hizmet alan 65 yaş ve üstü 243 kişi katılmıştır. Veriler,
sosyodemografik özelliklere yönelik soruları ve yaşam doyumu ile suç korkusu
ölçeklerini içeren anket formu aracılığıyla elde edilmiştir. Araştırmaya
katılan yaşlı bireylerin yaşam memnuniyeti puan ortalaması 3,2305 ±
0,74583’tür. Araştırmaya katılan yaşlı bireylerin suç korkusu toplam puan
ortalaması 37,2798 ± 9,46786’dır. Yaşlı bireylerin en fazla korktuğu suç türü
3,7654 puan ortalaması ile dolandırıcılıktır. Araştırmada yaşlı bireylerin
yaşam memnuniyeti ve suç korkusu ölçeği puanlarının cinsiyete göre anlamlı
farklılık gösterdiği, kadınların yaşam memnuniyeti ve suç korkusu puan
ortalamasının erkeklerinkinden yüksek olduğu saptanmıştır. Araştırmada yaşlı
bireylerin yaşam memnuniyeti ortalamaları ile suç korkusu düzeyleri arasında anlamlı
bir ilişki tespit edilememiştir. Yaşam
memnuniyetinin yüksekliği ya da düşüklüğü suç korkusu düzeyini anlamlı düzeyde
etkilememektedir.

Anahtar Kelimeler

Yaşlılık, Suç Korkusu, Yaşam memnuniyeti

Kaynakça

• Acierno, R., Rheingold, A. A., Resnick, H. S. and Kilpatrick, D. G. (2004), “Predictors of Fear of Crime in Older Adults”. Journal of Anxiety Disorders, 18(3), 385-396.Adams, R. E. and Serpe, R. T. (2000), “Social Integration, Fear of Crime, and Life Satisfaction”, Sociological Perspectives, 43(4), 605-629.Alfaro-Beracoechea, L., Puente, A., Da Costa, S., Ruvalcaba, N. and Páez, D. (2018). “Effects of Fear of Crime On Subjective Well-Being: A Meta-Analytic Review”, European Journal of Psychology Applied to Legal Context, 10(2), 89-96.Arun, Ö. (2008), “Yaşlı Bireyin Türkiye Serüveni: Kaliteli Yaşlanma İmkânı Üzerine Senaryolar”, Gaziantep University-Journal of Social Sciences, 7(2), 313-330.Aysan, Ü. (2017), Türkiye'de Yaşlıların Yaşam Memnuniyeti ve Refah Algıları. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.Beck, U. (2011), Risk Toplumu (Çev. K. Özdoğan ve B. Doğan), İstanbul: İthaki Yayınları.Cirhinlioğlu, F. G. ve Ok, Ü. (2010), “İnanç ya da Dünya Görüşü Biçimleri ile İntihara Yönelik Tutum, Depresyon ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkiler”, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (34), s. 1-18.Clarke, A. H. and Lewis, M. J. (1982), “Fear of Crime Among The Elderly: An Exploratory Study”, The British Journal of Criminology, 22(1), 49-62.Cossman, J. S. and Rader, N.E. (2011), “Fear of Crime and Personal Vulnerability: Examing Self-Reported Health”, Sociological Spectrum, 31(2), 141–162.Dağlı, A. ve Baysal, N. (2016), “Yaşam Doyumu Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1250-1262.Diener, E. D., Emmons, R. A., Larsen, R. J. and Griffin, S. (1985), “The Satisfaction With Life Scale”, Journal of Personality Assessment, 49(1), 71-75.Erci, B., Yılmaz, D. ve Budak, F. (2017), “Yaşlı Bireylerde Özbakım Gücü ve Yaşam Doyumunun Umut Düzeylerine Etkisi”, Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 8(2), 72-76.Ferraro, K. F. (1995), Fear of Crime: Interpreting Victimization Risk, Albany: State University of NewYork.Firdaus, G. (2017), “Built Environment And Health Outcomes: Identification of Contextual Risk Factors for Mental Well-Being of Older Adults”, Ageing International, 42, 62-77. Iutcovich, Joyce M. and H. Cox (1990), “Fear of Crime among The Elderly: Is It Justified”, Journal of Applied Sociology, 7: 63–76.İlbay, A. B., Yiğit, Y. ve Özişli, Ö. (2016), “Emeklilerin Yaşam Doyumu ve Rehberlik İhtiyacı İlişkisi-Sakarya Örneği”, İş'te Davranış Dergisi, 1(1), 36-47.Karakuş, Ö. (2013), “Suç Korkusunun Sosyolojik Belirleyenleri: Sosyal Sermaye mi? Sosyal Kontrol mü?”. Journal of Social Sciences Eskisehir Osmangazi University/Eskisehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (1), 1-19.Keser, A. (2005), “The Relationship Between Job And Life Satisfaction İn Automobile Sector Employees İn Bursa-Turkey”, ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 7(2), 52-63.Kul, M. (2009), Toplumda Suça İlişkin Korkunun Yapılaşması, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.Kurtkapan, H. (2018), Kentte Yaşlılık ve Yerel Yönetim Uygulamaları, Ankara: Nobel Yayıncılık.Kul, M. (2013), Suçtan Daha Büyük Suç Korkusu, İstanbul: Yeniyüzyıl Yayınları.Michalos, A. C. and Zumbo B. D. (2000), "Criminal Victimization And The Quality Of Life", Social Indicators Research, 50.3 245-295.Neugarten, B. L., Havighurst, R. J. and Tobin, S. S. (1961), “The Measurement of Life Satisfaction”, Journal of Gerontology, 16, 134-143.Öztürk, M. (2016), “Kent ve Suç Korkusu: Kuramsal Temeller”, A. Esgin ve Ö. Sarı (Eds), Toplumsal Analizler Eseninde Kent Fragmanları içinde (237-274 ss.). Ankara: Phoenix Yayınevi.Öztürk, M., Kocacık, F. ve Gönültaş, M. B. (2016), “Suç Korkusu ve Risk Algısının Toplumsal Cinsiyet Açısından İncelenmesi”, International Journal of Human Sciences, 13(1), 1488-1502.Öztürk, M. ve Yıldız, M. (2017), “Yaşam Doyumu ve Suç Korkusu Arasındaki İlişki (Mersin Örneği)”, Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 1-30.Polit, D.F. and Beck, C.T. (2010), Essentials of Nursing Research: Appraising Evidence for Nursing Practice, Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins, Powdthavee, N. (2005), “Unhappiness And Crime: Evidence From South Africa”, Economica, 72(287), 531-547.Sipahi, E. B. (2016), Suç Korkusu: Türkiye Kentlerinde Bir Alan Araştırması, Konya: Çizgi Kitabevi.Skogan, W.G. (1978), “The Fear of Crime among the Elderly, in U.S. House of Representatives, Research into Crimes Against the Elderly, Part II”, Washington, DC.: U.S. Government Printing Office, Skogan, W. G. and Maxfield, M. G. (1981), “Coping With Crime: Individual and Neighborhood Reactions”, Beverly Hills, CA: Sage Publications.Sutton, R. M. and Farrall, S. (2004), “Gender, Socially Desirable Responding and The Fear Of Crime: Are Women Really More Anxious about Crime?”, British Journal of Criminology, 45(2), 212-224.Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK] (2016). Yaşam Memnuniyeti Araştırması 2015. www.tuik.gov.tr/PdfGetir.do?id=21518 adresinden ednilmiştir.Uludağ, Ş. (2010), “Vatandaşların Suç Korku (Güvenlik Endişesi) Seviyesine Etki Eden Faktörler ve Alınabilecek Önlemler: Malatya Örneği”, Polis Bilimleri Dergisi, 12 (1), 1-28.United Nations Department of Economic and Social Afairs [UNDESA] (2015). World Population Ageing 2015 (ST/ESA/SER.A/390). New York: United Nations.Ünal, S., Karlıdağ, R. ve Yoloğlu, S. (2001), “Hekimlerde Tükenmişlik ve İş Doyumu Düzeylerinin Yaşam Doyumu Düzeyleri İle İlişkisi”, Klinik Psikiyatri, 4(2), 113-118.Veenhoven, R. (1996), “The study of life-satisfaction”. Chapter 1 in:Saris, W.E., Veenhoven, R., Scherpenzeel, A.C. and Bunting B. (eds) 'A comparative study of satisfaction with life in Europe (11-48 ss.), Eötvös University Press.Yazgan, Ç. Ü. (2017), “Suç Korkusu”. F. Güllüpınar (Ed.). Suç Sosyolojisi (66-95 ss.), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları.