BİST’E KAYITLI GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM ORTAKLIKLARININ FİNANSAL PERFORMANSININ CRITIC VE ORESTE YÖNTEMLERİYLE ANALİZİ

Yıl 2020, Cilt: 30 Sayı: 1, 223 - 240, 31.01.2020

Haşim Bağcı , Semiha Kılıçaslan

https://doi.org/10.18069/firatsbed.641427

Cited By: 4

Öz

Girişimcilik günümüzün hem popüler
hem de yapılması istenilen konularından biridir. Girişimci bireylerden
istenilen; yeni fikir ve düşünceler üretmeleri ve bu düşünceleri hayata
geçirmeleri için yeni teknolojiler kullanmalarıdır. Ancak bu bireyler sermaye yetersizliği
dolayısıyla fikirlerini yaşama dahil etmede zorluk yaşamaktadır ve bu noktada
devreye girişim sermayesi yatırım ortaklıkları girmektedir. Girişim sermayesi
yatırım ortaklıkları, borsaya kayıtlı olarak faaliyet gösteren sermaye piyasası
kurumlarıdır. Amacı; girişimci bireylerin fikirlerini yaşama dahil etmektir.
Ancak sadece yeni kurulan işletmeleri değil, büyümeye gitme hedefindeki
işletmeleri de desteklemektedir.

Bu çalışmada 2014-2018 yılları
arasında Borsa İstanbul (BİST)’e kayıtlı 7 işletmenin finansal durumları mali
oranlar yardımıyla incelenmiştir. Çalışmanın amacı; her oranın ağırlığını
hesaplamak ve belirlenen ağırlıklara göre girişim sermayesi yatırım
ortaklıklarını kıyaslamaktır. Belirlenen amaç doğrultusunda; Critic ve Oreste
yöntemleri kullanılmıştır. Bu iki yöntemin seçilmesinin sebebi; birbirleriyle
ilişkili ve birbirini tamamlayıcı yöntemler olmasıdır. Critic tekniğine göre;
girişim sermayesi yatırım ortaklıkları için kârlılık oranı en önemli iken aktif
devir hızı ise en az önem verilen mali oranlardır. Ayrıca firmaların
karşılaştırılması için kullanılan Oreste yöntemine göre; Hedef Girişim
Sermayesi Yatırım Ortaklığı mali durumu en iyi firma olarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Girişimcilik, Girişimciliğin Finansmanı, Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı, Critic, Oreste Yöntemi

Kaynakça

• Akbulut, R., Rençber, Ö.F. ve Şen, B. (2016). Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıklarının Karlılıklarına Göre Performanslarının Analizi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 19(36): 273-290.
• Akış, M. L. (2017). Girişimcilik Seminerleri Ve Türkiye İş Kurumu İçin Öneriler. T.C. Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü. Uzmanlık Tezi. Ankara.
• Akkaya, G.C. ve İçerli, M.Y. (2001). Kobi’lerin Finansal Problemlerinin Çözümünde Risk Sermayesi Finansman Modeli. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 3(3): 61-70.
• Akyüz, K. C., Gedik, T., Akyüz, İ. ve Yıldırım, İ. (2006). Rize İlindeki Lise ve Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Yeteneklerinin İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi. 20(1): 233-246.
• Aydın, E. (2018). Girişim Sermayesi Yatırım Fon ve Ortaklıklarının Gelir Vergisi Ve Kurumlar Vergisi Bakımından Vergilendirilmesi. Marmara Üniversitesi İ.İ.B. Dergisi. 37(2): 57-82.
• Aytaç, D. (2015). Yeniliğin Finansmanı: Girişim Sermayesi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 16(1): 59-80.
• Barton C. ve Lischeron J. (1991). Defining Entrepreneurship. Journal of Small Business Management. January. 29: 45-61.
• Bayazıtlı, E., Özdemir, F.S. ve Çolak, A. (2015). Risk Sermayesi Yatırımı ve Rüzgâr Enerjisi Sektöründe Örnek Olay İncelemesi. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 8(3): 83-100.
• Bozkurt, Ö.Ç. ve Alparslan, A.M. (2012). Girişimcilerde Bulunması Gereken Özellikler İle Girişimcilik Eğitimi: Girişimci ve Öğrenci Görüşleri. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi. 8(1): 7-28.
• Busenitz, L. W., Gomez, C.& Spencer, J.W. (2000). Country Institutional Pofiles: Unlockıng Entrepreneurial Phenomena. Academy of Management Journal. 43(5): 994-1003.
• Çetindamar, D. (2002). Türkiye’de Girişimcilik. TÜSİAD Yayınları. İstanbul.
• Çolak, A. (2015). Risk Sermayesi Yatırım Ortaklığı Ve Rüzgâr Enerjisi Sektöründeki Uygulaması: Türkiye’den Örnek Bir Çalışma. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Doktora Tezi. Ankara.
• Çonkar, M.K. (2017). Bir İslami Finansman Aracı Olarak Girişim (Risk) Sermayesi Finansman Yöntemi: İşleyişi, Finans Sistemimize Katkıları. Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı Araştırmaları Dergisi. 3(2): 100-124.
• Deviren, N. V. ve Yıldız, O. (2017). Ekoturizm Girişimciliğinin Toplum Temelli Turizm Açısından Değerlendirilmesi: Muğla Karabağlar Yaylası Örneği. 3. Uluslararası Girişimcilik, İstihdam Ve Kariyer Kongresi. 623-63412-15 Ekim 2017 Muğla.
• Diakoulaki, D., Mavrotas, G. & Papayannakis, L. (1995). Determining Objective Weights in Multiple Criteria Problems: The Critic Method. Computers & Operations Research, 22: 763-770.
• Elmas, B. ve Yılmaz , H. (2016). Firmaların Finansman Sorununa Alternatif Olarak Girişim Sermayesi Finansman Modelinin Kullanımı: İstanbul İlinde Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 30(4): 811-830.
• Ertuğrul, M. ve Altundal, V. (2018). Startup Finansmanında Katılım Bankalarının Potansiyel Rolü Üzerine Bir Değerlendirme. AKÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 20(1): 27-40.
• Ertürk, H. ve Sayılgan, G. (2014). Girişim Sermayesi Fonları ve Bu Fonların Geliştirilmesinde Kamunun Rolü. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 43(2): 293-318.
• Garipcin, S.A. (2017). Girişimcilerin Melek Finansman ve Risk Sermayesi Finansman Tekniklerine İlişkin Bilgi Ve Farkındalıklarının Belirlenmesi: Afyonkarahisar ve Uşak İlleri Üzerine Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. Afyon.
• Gerni, M., Nişancı, M., Alkan, A. ve Yurttançıkmaz, Z.Ç. (2013). Geçiş Ekonomilerinde Girişimciliğin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkileri. Uluslararası Avrasya Ekonomileri Konferansı, 18 – 19 Eylül, 2013. St. Petersburg, Rusya. 761–767.
• Gün, M. Ve Karadağ, H. (2016). A Study On Venture Capıtal: Performance Analysıs Of Venture Capıtal Investment Trust Incorporatıons In Turkey. Bolu Abant izzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 16(1): 57-74.
• Günay, S.G. ve Basalp, A. (2011). Girisimciler, Melek Yatırımcılar ve Risk Sermayesi Firmaları Arasında Kurulacak Bir Ağ, Bu Ağın Yapısı ve Önemi. Business and Economics Research Journal. 2(2): 153-164.
• Gürünlü, M. (2018). Gelişmekte Olan Piyasalarda İnovasyon Ve Girişimciliğin Finansmanı Sorunu Ve Alternatif Çözüm Önerileri. İşletme Araştırmaları Dergisi. 10(4): 286-303.
• İpekten, O.B. (2006). Risk Sermayesi Finansman Modeli. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 7(1): 385-408.
• İştar, E. (2013). Alternatif Bir Finansman Modeli Olarak Risk Sermayesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 12(46): 183-198. Jahan, A., Mustapha, F., Sapuan, S. M., Ismail, Y. & Bahraminasab, M. (2012). A Framework For Weighting of Criteria in Ranking Stage of Material Selection Process. International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 58: 411-420.
• Johnson, D. (2001). What is Innovation and entrepreneurship? Lessons for Larger Organisations. Industrial and Commercial Training. 33(4): 135-140.
• Kamuyu Aydınlatma Platformu, (2019). https://www.kap.org.tr/, Erişim Tarihi: 15.06.2019.
• Karasioğlu,F. ve Duman, H. (2006). Gelişmekte Olan Ülkelerde Girişimcilik Kültürü ve Risk Sermayesi Üzerine Bir İnceleme. Uluslararası Girişimcilik Kongresi. Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Yayınları: 86 Kongreler Dizisi: 11. Bişkek. 148-159.
• Karlsson,C., Friis, C.,&Paulsson, T. (2004). Relating Entrepreneurship to Economic Growth, CESIS Electronic Working Paper Series.Paper No: 13.
• Kasalak, M. A. (2014). Bölgesel Kalkınma Açısından Sosyokültürel Yapının Girişimciliğe Etkisi, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31: 249-266.
• Leibenstein, H. (1968). Entrepreneurship and Development. American Economic Review. 58: 72-83.
• Long, W. (1983). The Meaning Of Entrepreneurship. American Journal of Smal Business. 8(2): 47-56.
• Mousa Hamdan, (2019). Entrepreneurshıp And Economıc Growth: An Emirati Perspective. The Journal of Developing Areas Volume. 53(1): 65-78.
• Münyas, T. (2017). Girişim Sermayesi Yapısı ve Verilerle Türkiye Uygulaması. Maliye Finans Yazıları (Özel Sayı): 277-294.
• Özkılınç, D.N. (2014). Türk Kobi’leri İçin Alternatif Finans Bulma Yöntemleri ve Sermaye Piyasası. Journal of Yasar University. 9(34): 5833-5850.
• Pastijn, H. & Leysen, J. (1989). Constructing an Outranking Relation with Oreste. Mathematical and Computer Modelling: An International Journal, 12 (5): 1255-1268.
• Pastjin H. & Leysen J. (2003). Using an Ordinal Outranking Method Supporting The Acquisition of Military Equipment. Royal Military Academy Renaissance Avenue, 8 (3): 4-12.
• Sakaryalı, A.M.D. (2014). İnovasyon ve Risk Sermayesi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi. 9(1): 183-210.
• Schumpeter, A. J. (1934). The Theory of Economics Development. Oxford University Press. Oxford. U.K.
• Sermaye Piyasası Kurulu (2019). Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları. (https://www.spk.gov.tr/Sayfa/Index/16/5/0, Erişim Tarihi: 04/10/2019).
• Sermaye Piyasası Kurulu, (2007). Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları. Ankara: SPK Yatırımcı Bilgilendirme Kitapçıkları-6.
• Sermaye Piyasası Kurulu, (2016). Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları. Ankara: SPK Yatırımcı Bilgilendirme Kitapçıkları-6.
• Tuna, A.K. ve İsabetli, İ. (2014). İnovasyonun Finansmanı Ve Risk Sermayesi. İktisat Fakültesi Mecmuası. 64(1): 27-47.
• Tülüce, N. S. ve Yurtkur, A.K. (2015). Term of Strategic Entrepreneurship and Schumpeter’s Creative Destruction Theory. Procedia Social and Behavioral Sciences. 207: 720-728.
• Türkan, Y. (2015). Nanoteknoloji Yatırımları ve Yatırım Modelleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi . 5(10): 79-116.
• Uygurtürk, H. ve Soylu, N. (2016). Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıklarının Likidite Ve Karlılık Performanslarının Copras Yöntemi İle Analizi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 9(2): 637-650.
• Wennekers, S. & Thurik, R. Linking Entrepreneurship and Economic Growth. Small Business Economics. 13(1): 27-56.
• Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (2019). Girişim Sermayesi yatırım Ortaklığı Sistemi. (http://yoikk.gov.tr/upload/komiteler/kobi/gsyo.pdf) Erişim tarihi: Erişim tarihi: 03/10/2019
• Yatmaz, F.E. (2012). Girişim Sermayesi: Türkiye İçin Bölgesel Model Önerisi. T:C. Kalkınma Bakanlığı Uzmanlık Tezi.
• Yiğit, M. ve Güner, Ü. : (2008). DışTicaret ve Girişimcilik Perspektifinden Türkiye’ de Risk Sermayesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20: 257-275.
• Zhao, H., Seibert, S.E.& Hills, G. E. (2005). The Mediating Role of Self-Efficacy in The Development of Entrepreneurial Intentions. Journal of Applied Psychology, 90(6): 1265–1272.