NURİ PAKDİL’İN ŞİİRLERİNDE KİMLİĞİ İNŞA EDEN MEKÂNLAR: MEKÂNLARI İNŞA EDEN KİMLİKLER

Yıl 2020, Cilt: 30 Sayı: 2, 153 - 164, 03.09.2020

Veysel Şahin

https://doi.org/10.18069/firatsbed.724518

Öz

Ontolojik açıdan bireyin kendilik değerlerini oluşturmada önemli bir yere sahip olan mekân, bireyin kendi içsel bütünlüğünü dışa aktarılmasıdır. Kişi, kendi varlığını ve değerlerini kavradıkça mekânla ontolojik bağlar oluşturur. Oluşturulan bu bağlar derin ve estetik imajlara dönüştükçe mekân-insan diyalektiği büyük bir farkındalığa dönüşür. Bu bakımdan mekân, insanın her an varoluşunun konumlandığı yeni oluş ve kılınışların yaşandığı öznel, özel odak değer düzlemidir.
Bu çalışmada Nuri Pakdil’in şiirlerinde kurduğu özel ve öznel mekânsal düzlemleri ele almaya çalıştık. Pakdil’in, ‘Sükût Suretinde’, ‘Ahid Kulesi’, ‘Osmanlı Simitçiler Kasidesi’ ve ‘Anneler ve Kudüsler’ adlı eserlerinde oluşturduğu mekânsal optik algı, insandan mekâna, mekândan insana doğru açımlandıkça derin ve estetik bütünlük oluşturur. Onun şiirlerinde mekân, evden mahalleye, şehirden ülkeye, ülkeden kıtalara eklenerek daha geniş bir toplumsal alana dönüşür. Pakdil’de mekân, coğrafya fikirlerinin oluşmasındaki simgesel ve imgesel derinliği olan ilk tohumdur.
Kentli bir şair olan Nuri Pakdil’in şiirlerinde yaşadığı çağın sadece bir tanığı olmaya karşı çıkan eylemci ruhunun, mekânlar üzerinden adeta somutlandığı görülmektedir. Nuri Pakdil’in şiirlerinde de onun düşsel dünyasında kendi ‘ben’ini tamamlayan Mekke, Kudüs, İstanbul ve Ortadoğu önemli yer tutar.

Anahtar Kelimeler

Nuri Pakdil

Kaynakça

• Akalın, Şükrü Halûk (2009), Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
• Bedir, Âtıf (2004), “Bir Yazarın Karasevdası: Kudüs”, Hece, S.85, s.300-303.
• Dilaçar, Agop (1989), “Gramer: Tanımı, Adı, Kapsamı, Türleri, Yöntemi, Eğitimdeki Yeri ve Tarihçesi”, TDAY Belleten 1971, TDK, Ankara. Emre, Akif (2004), “Toprak ve Ülkü Acısı”, Hece, S. 85 s.22-28.
• Enginün, İnci (1995), Halide Edip Adıvar’ın Eserlerinde Doğu Batı Çatışması, MEB Yay., İstanbul.
• Göçer, Ali (2013), “Mekânı Okuyan Adam”, Edebiyat Eylemi ve Nuri Pakdil, (Edit: Hüseyin Su), Hece Yayınları, Ankara.
• Heidegger, Martin (2008), Varlık ve Zaman, (Çev. Kaan H. Ötken), Agora Kitaplığı, İstanbul.
• İnci- Elçi, Handan(2003), “Abdülhak Şinasi Hisar ve Ev”, Türk Dili Dergisi, S.623, S.717, s.715-719.
• Karakoç, Sezai (2008), Çıkış Yolu I- Ülkemizin Geleceği, Diriliş Yayınları, İstanbul.
• Kur’an-ı Kerim, Araf Suresi Ayet 143: https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/A'r%C3%A2f-suresi/1097/143-ayet-tefsiri.
• Lings, Martın (2003), Simge Köken Örnek ( Çev. Süleyman Sahra), Hece Yayınları, Ankara.
• Narlı, Mehmet (2014), Şiir ve Mekân, Akçağ Yayınları, Ankara.
• Pakdil, Nuri (2014a), Ahid Kulesi, Edebiyat Dergisi Yayınları, Ankara.
• Pakdil, Nuri (2014b), Osmanlı Simitçiler Kasîdesi, Edebiyat Dergisi Yayınları, Ankara.
• Pakdil, Nuri (2014c), Bir Yazarın Notları II, Edebiyat Derisi Yayınları, Ankara.
• Pakdil, Nuri (2015a), Sükût Sûretinde, Edebiyat Dergisi Yayınları, Ankara.
• Pakdil, Nuri ( 2015b), Anneler ve Kudüsler, Edebiyat Dergisi Yayınları, Ankara.
• Pakdil, Nuri (2015c), Edebiyat Kulesi, Edebiyat Derisi Yayınları, Ankara.
• Pakdil, Nuri (2015d), Bir Yazarın Notları I, Edebiyat Derisi Yayınları, Ankara.
• Sennett, Richard (1999), Gözün Vicdanı, (Çev. Süha Sertabiboğku, Can Kurultay), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Su, Hüseyin (2004), “Çelik Adam”, Hece, S.85, Ocak, s.8-15.
• Su, Hüseyin, (2013), “Nuri Pakdil’de Red Düşüncesi ve Bu Düşüncenin Hayatındaki Açılımı”, (Editör: Hüseyin Su), Hece Yayınları, Ankara.
• Tanpınar, Ahmet Hamdi (2006), Beş Şehir, Dergâh Yayınları, İstanbul.
• Tuncay, Suavi (2002), “İnsan Davranışlarının Ekolojik Sisteme Etkilerinin Çevre Psikolojisiyle Örtüştürülmesi”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, S.7, s.155-168.
• Yardım, Mehmet Nuri (2000), Romancılar Konuşuyor, Kaktüs Yayınları, İstanbul.