GÜNEY KAFKASYA JEOPOLİTİĞİNDE DEMİRYOLLARININ ROLÜ

Yıl 2022, Cilt: 32 Sayı: 1, 37 - 54, 18.01.2022

Reyhan Rafet Can

https://doi.org/10.18069/firatsbed.1006624

Cited By: 2

Öz

Önemli bir geçiş potansiyeline sahip olan ancak tam olarak yararlanılamayan Güney Kafkasya, uluslararası ilişkilerdeki kilit aktörlerin jeopolitik ve jeo-ekonomik çıkarların odak noktasında yer alır. Güney Kafkasya, Avrupa ile Asya'nın birleştiği noktada, Hazar ve Karadeniz arasında, hidrokarbon bakımından zengin Hazar devletleri ile bunların başlıca ithalatçıları olan AB ve Türkiye arasındaki konumundadır. Bölge, Doğu’dan Batı’ya (antik İpek Yolu) ve Güney’den kuzeye iletişim ve ticaret yollarının kesiştiği stratejik açıdan önemli bir ulaşım merkezidir. Güney Kafkasya jeopolitik konumu nedeniyle, uluslararası ulaşım koridorlarının taşıyıcısı olarak kabul edilmektedir. Güney Kafkasya’da demiryolları, bölgenin ekonomik kalkınmasında önemli role sahiptir. Bu çalışmada Güney Kafkasya’da demiryollarının uluslararası ulaşım koridoru boyunca rolü, gelişimi ve gelecekteki beklentileri değerlendirilmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde Güney Kafkasya’da demiryollarının tarihsel gelişimi, ikinci bölümde demiryollarının jeopolitik önemi üzerinde durulurken, üçüncü bölümde Güney Kafkasya’da alternatif demiryolu hatlarının jeopolitik bir unsur olarak nasıl değerlendirilmesi gerektiği üzerine durulacaktır. Sonuç olarak Güney Kafkasya'da yeni demiryolları ve ticaret koridorları ortaya çıkarken, terk edilmiş hatların restore edilmesiyle Rusya ve Türkiye güçlü ittifaklar kurarak Güney Kafkasya'ya daha derin nüfuz etme çabası içine girdiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Güney Kafkasya,, Jeopolitik,, Ulaşım,, Demiryolları,

The Role of Railways in the Geopolitics of the South Caucasus

Öz

South Caucasus, which has an important transition potential but cannot be fully exploited, is at the focal point of the geopolitical and geo-economic interests of the key actors in international relations. The South Caucasus is located at the junction of Europe and Asia, between the Caspian and the Black Sea, between the hydrocarbon-rich Caspian states and their main importers, the EU and Turkey. The region is a strategically important transport hub where communication and trade routes intersect from East to West (ancient Silk Road) and from South to North. Due to its geopolitical location, the South Caucasus is considered to be the carrier of international transport corridors. Railways in the South Caucasus have an important role in the economic development of the region. In this study, the role, development and future prospects of railways along the international transport corridor in the South Caucasus were evaluated. In the first part of the study, the historical development of the railways in the South Caucasus, the geopolitical importance of the railways in the second part, while the third part will focus on how alternative railway lines should be evaluated as a geopolitical element in the South Caucasus. As a result, while new railways and trade corridors emerged in the South Caucasus, it was concluded that by restoring the abandoned lines, Russia and Turkey formed strong alliances and tried to penetrate deeper into the South Caucasus.

Anahtar Kelimeler

South Caucasus,, Geopolitics,, Transportation,, Railways,

Kaynakça

• Çablin, A. (2021). Rosiyski Sivet po Mejdunarodniy Delam. Kak povliyayet «Nakhichevanskiy koridor» na strany Yuzhnogo Kavkaza. https://russiancouncil.ru/analytics-and-comments/columns/postsoviet/kak-povliyaet-nakhichevanskiy-koridor-na-strany-yuzhnogo-kavkaza/. Erişim Tarihi: 25.09.2021.
• Davtyan, V. (2017). Transportno-Logisticheskaya Situatsiya Na Yuzhnom Kavkaze: Zheleznodorozhnyye Voyny. Mirovaya Ekonomika İ Mezhdunarodnyye Otnosheniya, Cilt: 61, № 7, 93-100.
• Ekici, Y. (2017). Azerbaycan ve Ermenistan Arasında Bitmeyen Dağlık Karabağ Sorunu. VAKANÜVİS- Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi, Yıl:2, No:1, 62-77.
• Eyubova, E. S. (2012). Transportnyye Uzly V Sısteme Rasseleniya Azerbaydzhana. AMIT, 3(20), 1-11.
• Gasparyan, D. (2009). Yuzhnyy Kavkaz Kak Perekrestok Mezhdunarodnykh İnteresov, 61-67.
• Gondauri, D., and Moistsrapishvili, M. (2019). Statistical and Financial Analysis of Georgian Railway`s Main Performance İndicators in 2006-2019. İnternational Business Research, 12 (10), 64-74.
• Grigoryan, V.V., Abramyan, V.G. (2010). Perspektivy Razvitiya Zheleznodorozhnogo Transporta Respubliki Armeniya, 75-79.
• Güngör, G. (2021). Kafkasya’da Ulaşım Projeleri, Avrasya İncelemeleri Merkezi, Analiz No: 2021/20. https://avim.org.tr/tr/Analiz/Kafkasya-Da-Ulasım-Projelerı, Erişim Tarihi:26.09.2021.
• Hayastani Transportayin Herrankarnery Transporti Volorti Glkhavor Plan. (2011). Asian Development Bank Publiched.
• İsmailova, A. M. (2013). Znacheniye Zheleznodorozhnogo Transporta V Razvitii Ekonomiki Yuzhnogo Kavkaza Na Rubezhe Vekov (Xıx-Nachalo Xx V.), Vestnik Chelyabinskogo gosudarstvennogo universiteta, 18(309), 27-30.
• İvanov, S. M. (2019). Yuzhnyy Kavkaz V Regionalnoy Geopolitike, Diplomaticheskaya Sluzhba, 2(83), 41-52.
• Kavkaz İ Srednyaya Aziya. (2015). Uchebnyy Kurs Dlya Sotsialnykh Rabotnikov Chast 1 Obshchiye Polozheniya O Geografii, Kulture İ Religii Migrantov İz Sredney Azii İ Kavkaza. Mezhdunarodnaya Organizatsiya Truda, 2 Pervoye İzdaniye.
• Kazımlı, E. (2018). Azerbaycan’ın Jeopolitik Konumu ve Karabağ Sorunu, TASAM. https://tasam.org/tr-TR/Icerik/51267/azerbaycanin_jeopolitik_konumu_ve_karabag_sorunu, Erişim Tarihi: 26.09.2021.
• Kazymbeyli, İ. F. (2019). Ekonomika Erivanskoy Oblasti İ Rol Razvitiya Transportnoy Sistemy V Yeye Transformatsii V Seredine Xıx Nachale Xx Veka, Nauchnyy Dialog, № 9, 323-335.
• Kerimov, B. A., Kerimov, D. A. (2014). Tendentsii İ Perspektivy Razvitiya İnfrastruktury Transporta Respubliki Azerbaydzhan. Obshchestvo s ogranichennoy otvetstvennostyu Tsentr razvitiya nauchnogo sotrudnichestva, N:4, 88-93.
• Livejournal, (2015). Abkhazskaya Zheleznaya Doroga. https://ru-railway.livejournal.com/2705121.html, Erişim Tarihi: 26.09.2021.
• Logisticheskiye Protsessy İ Morskiye Magistrali II, Armeniya, (2013). Proyekt Finansiruyetsya Yevropeyskim Soyuzom. http://www.traceca-org.org/fileadmin/fm-dam/TAREP/65ta/Master_Plan/Master_Plan_Main_Document_ru.pdf. Erişim Tarihi: 29.11.2021.
• Mapsland-Abkhazia. (2021). https://www.mapsland.com/asia/abkhazia/small-map-of-abkhazia-with-roads-railroads-cities-and-airports. Erişim Tarihi: 26.11.2021.
• Mapsland-Armenia. (2021). https://www.mapsland.com/search?keyword=armenia, Erişim Tarihi: 26.11.2021.
• Mapsland-Azerbaijan. (2021). https://www.mapsland.com/asia/azerbaijan, Erişim Tarihi: 26.11.2021.
• Mapsland-Georgia. (2021). https://www.mapsland.com/search?keyword=georgia, Erişim Tarihi: 26.11.2021.
• Mirimanova, N. (2013). Vosstanovleniye Zheleznykh Dorog Na Yuzhnom Kavkaze: Otsenka Potentsialnogo Ekonomicheskogo Effekta Zheleznaya Doroga Sochi-Sukhumi-Tbilisi-Yerevan. International Alert.
• Özpay, A. G. (2018). Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu ve Türkiye Açısından Jeopolitik Önemi, Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı:37, 103-111.
• Raskrytiye Potentsiala Zheleznykh Dorog Strategiya Razvitiya Zheleznodorozhnogo Transporta Tsares 2017-2030 Gody. (2017). Aziatskiy bank razvitiya, Filippinakh.
• Regnum. İnformatsiyonyo Agentsvo. (2021). https://regnum.ru/pictures/2676232/2.htmli. Erişim Tarihi: 26.11.2021.
• Sidamonidze, D. (2018). Sakartvelos Rkinigza, Rogorts Samkhret Kavkasiuri Satransporto Derepnis Natsili, Journal Of Young Researchers, No:7, 21-35.
• The Geopolitics of Railways in South Caucasus. (2021). https://caucasuswatch.de/news/3686.html, Erişim tarihi: 25.09.2021.
• Trainpıx, Jeleznodorojnaya Fotogaleriya. (2019). https://trainpix.org/photo/294022/ Erişim Tarihi: 26.09.2021.
• Vardomskiy, L., Pylin, A. and Sokolova, T. (2014). The South Caucasus countries: Features of development and regional cooperation (Research report)/Under the common redaction of L. Vardomskiy. Moscow, RAS İnstitute of Economy.
• Vestnik Kafkaza. (2021). Kak Menyayetsya Transportnaya Geopolitika Na Yuzhnom Kavkaze. https://vestikavkaza.ru/analytics/kak-menaetsa-transportnaa-geopolitika-na-uznom-kavkaze.html. Erişim tarihi: 25.09.2021.
• Yapıcı, U. (2015). Türkiye’nin Güney Kafkasya Politikası (1989-1993): Batı’nın Belirleyiciliği, Alternatif Politika Cilt:7, Sayı:3. 425-456.
• Yegiazaryan, A. (2014). Armeniya: Osnovy Tranzita Dlya Strany, Ne İmeyushchey Vykhoda K Moryu. Tsentralnaya Aziya İ Kavkaz, Tom:17, Vypusk:4. 88-103.
• Zengazur Koridoru: Hangi ülke faydalanacak (2021). https://sesqazeti.az/news/politics/858470. Erişim tarihi: 25.09.2021.
• Zheleznyye Dorogi Vazhnyy Faktor Mira Na Yuzhnom Kavkaze. (2021). https://www.aa.com.tr/tr/dunya/zengezur-koridoru-turkiye-ile-azerbaycan-arasinda-yeni-baglanti-saglayacak/2259193, Erişim Tarihi: 26.09.2021.