ETKİN PİŞMANLIĞIN VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇUNDAKİ GÖRÜNÜMÜ

Yıl 2024, Cilt: 34 Sayı: 2, 879 - 894, 29.05.2024

Osman Kağan Ergür Ahmet Hulusi Akkaş

https://doi.org/10.18069/firatsbed.1447386

Öz

Etkin pişmanlık, failin işlediği suçtan pişmanlık duyarak işlediği suçun olumsuz etkilerini gidermeye vesile olan önemli bir müessesedir. Nitekim suçun faili pişmanlık göstermek suretiyle hem suçtan alacağı cezadan kurtulmakta veya cezasında indirim sağlanmakta hem de işlediği suç neticesinde ortaya çıkan olumsuz sonuçların giderilmesine katkıda bulunmaktadır. Ceza hukukunda kabul gören etkin pişmanlık müessesesi, 7394 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Vergi Usul Kanunu m. 359’a eklenen hükümler doğrultusunda vergi ceza hukuku çerçevesinde vergi kaçakçılığı suçu bakımından da uygulanabilir hale getirilmiştir. Bu müessese ile vergi kaçakçılığı suçunun failinin etkin pişmanlık için öngörülen şartları yerine getirmesi halinde kanunda öngörülen oranlar nispetinde cezasında indirim yoluna gidilecektir. Getirilen bu düzenleme ile birlikte vergi kaçakçılığı suçunun failinin etkin pişmanlıktan yararlanmasına imkân tanınmış olmakla birlikte bu müessesenin uygulanması esnasında ödeme şartında, lehe kanunun tespitinde yetkili mahkemenin belirlenmesinde ve cezaların caydırıcılık ve adil olma özelliklerinin zarar görmesi gibi hususlarda olumsuz hususların olabileceği ihtimal dahilindedir

Anahtar Kelimeler

Etkin pişmanlık, vergi kaçakçılığı suçu, Vergi Usul Kanunu, vergi cezası

The Appearance of Effective Repentance In Tax Evasion Crime

Öz

Effective repentance is an important institution that helps the perpetrator to regret the crime he committed and eliminate the negative effects of the crime he committed. In fact, by showing repentance the perpetrator of the crime is not only freed from the punishment he will receive for the crime, or his sentence is reduced, but also contributes to the elimination of the negative consequences that arise as a result of the crime he committed. The institution of effective repentance, accepted in criminal law, is established by the Law No. 7394 on the Valuation of Immovable Properties Belonging to the Treasury and Amendments to the Value Added Tax Law, the Law on Amendments to Certain Laws and Decree Laws, and the Tax Procedure Law Art. In line with the provisions added to Article 359, it has become applicable for the crime of tax evasion within the framework of tax criminal law. With this institution, if the perpetrator of the crime of tax evasion fulfills the conditions for effective repentance, his sentence will be reduced in proportion to the rates stipulated in the law. With this regulation, the perpetrator of the crime of tax evasion is allowed to benefit from effective repentance, but it is possible that there may be negative issues during the implementation of this institution, such as the payment requirement, the determination of the competent court in determining the favorable law, and the deterrence and fairness of the penalties being damaged.

Anahtar Kelimeler

Effective repentance, tax evasion crime, Tax Procedure Law, tax penalty

Kaynakça

• Akkaş, A. H. (2018). Suç Konusu Malın Değerinin Azlığının Ceza Sorumluluğuna Etkisi. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 9 (1), 323-348.
• Altundiş, M. (2008). Hukuki Güvenlik İlkesi. Yasama Dergisi, 10, 60-94.
• Arslantürk, M. (2018). Etkin Pişmanlık- Vazgeçme- Cezasızlık. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Aslanpınar, Y. B. (2021). TCK’nın Genel Hükümleri Çerçevesinde Vergi Kaçakçılığı Suçları. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Aslanpınar, Y. B. (2022). Vergi Kaçakçılığı Suçlarında Etkin Pişmanlık: Bedelli ve Şartlı Ceza İndirimi. Erişim adresi https://www.aslanpinar.com/yayinlarimiz/makaleler-ve-kose-yazilari/vergi-kacakciligi-suclarinda-etkin-pismanlik-bedelli-ve-sartli-ceza-indirimi?gdprAccept.
• Aykın, H. (2017). Vergi Cezalarında Caydırıcılık Sorunu. Erişim adresi https://vergidosyasi.com/2017/01/09/vergi-cezalarinda-caydiricilik-sorunu/.
• Baba, Y. (2011). Türk Ceza Kanununda Etkin Pişmanlık. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Baki, E. (2016). Türk Ceza Kanununda Etkin Pişmanlık. Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, 2, 27-55.
• Batı, M. ve Özen İnci, Z. (2022). 7394 Sayılı Kanunla Vergi Kaçakçılığı Suçunda (VUK m. 359) Yapılan Değişikliklere Dair Değerlendirmeler. Vergi Sorunları Dergisi, 406, 30-48.
• Batur, N. (2019). Vergi Suç ve Cezalarının Etkinliği. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 142, 181-210.
• Bayar, İ. N. (2010). Vergi Kaçakçılığı (Suç Teorisi-Ceza Teorisi ve Muhakeme Hukuku Açısından Bir İnceleme). (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Buluttekin, M. B. ve İçten, M. P. (2023). Evaluation Of Effective Repentance In The Punishment Of Tax Evasion Crimes In Terms Of Turkish Tax Criminal Law Principles. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 22 (86), 714-742.
• Candan, T. (2022). Kaçakçılık Suçunda Ceza İndirimi/Soruşturma ve Kovuşturma Evrelerinde Etkin Pişmanlık. Erişim adresi https://turgutcandan.com/2022/03/29/kacakcilik-sucunda-ceza-indirimi-sorusturma-ve-kovusturma-evrelerinde-etkin-pismanlik/.
• Demirbaş, T. (2021). Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Demirtaş, S. (2021). Suçun Nitelikli Hallerine Teşebbüs. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 25 (3), 381-429.
• Doğan, B. (t.y.). Etkin Pişmanlık TCK Madde 168. Erişim adresi https://barandogan.av.tr/blog/mevzuat/tck-madde-168-etkin-pismanlik.html.
• Dülger, M. V. (2023). Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Gödekli, M. (2017). Türk Ceza Öğretisi ve Uygulamasında Etkin Pişmanlık. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 29, 277-360.
• Hakeri, H. (2021). Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Adalet Yayınevi. İnsan Hakları Eylem Planı ve Uygulama Takvimi. (2021). Erişim adresi https://insanhaklarieylemplani.adalet.gov.tr/resimler/%C4%B0nsan_Haklar%C4%B1_Eylem_Plan%C4%B1_ve_Uygulama_Takvimi.pdf.
• Keçelioğlu, E. (2021). Sırf Hareket Suçu Soyut Tehlike Suçu mudur?. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 25 (2), 433-464.
• Keklik, R. (2016). 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nda Etkin Pişmanlık. Ankara: Adalet Yayınevi.
• Kır, F. (2021). Yalan Tanıklık Suçu (TCK m. 272) ve Etkin Pişmanlık. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 70 (3), 1107-1132.
• Koca, M. ve Üzülmez, İ. (2021). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Korkmaz, A. (2022). Vergi Suçlarında Etkin Pişmanlık. Beykent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 8 (15), 99-110.
• Korkmaz, M. (2014). Vergi Cezalarının Caydırıcılığı. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Ömercioğlu, A. (2022). 7318 Sayılı Kanun ile Eklenen Vergi Kaçakçılığı Suçları. Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 17 (1), 167-192.
• Özbek, V. Ö, Doğan, K. ve Bacaksız, P. (2021). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Özel, C. (2006). Türk Ceza Kanunu’nda ve Bankacılık Kanunu’nda Etkin Pişmanlık. Erişim adresi http://www.turkhukuksitesi.com/makale_430.htm.
• Özen, M. (2022). 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nda Düzenlenen Vergi Suçları ve Kabahatleri. Ankara: Adalet Yayınevi.
• Özer, İ. (2011). Türk Ceza Hukukunda Etkin Pişmanlık. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Özgenç, İ. (2021). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Sevinç Ceyhan, C. (2022). Türkiye ve Seçilmiş Ülkelerde Vergi Suçlarının Yargılanma Süreci ve Evrensel Yargılama İlkeleri Bakımından Değerlendirilmesi. (Doktora Tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Sümer, A. E. (2021). Yargı Kararları Çerçevesinde Örgüt Suçlarında Etkin Pişmanlık (TCK m. 221). (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Şen, E. (2022). VUK m.359’a İlişkin Uyarlama Davasının Kapsamı ve Etkisi. Erişim adresi https://sen.av.tr/tr/makale/vuk-m359a-iliskin-uyarlama-davasinin-kapsami-ve-etkisi.
• Şenyüz, D. (2020). Vergi Ceza Hukuku. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Şenyüz, D. (2022). Vergi Kaçakçılığı Suçlarında Etkin Pişmanlık. Mali Hukuk Dergisi, 18 (211), 1457-1488.
• Şişman, G. ve Sarsıkoğlu, Ş. (2022). Vergi Kaçakçılığı Suçunda Etkin Pişmanlık. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 30 (3), 1591-1623.
• Taştan, M. (2020). Açıklamalı İçtihatlı Sahte Fatura Düzenleme ve Kullanma Suçları. Ankara, Adalet Yayınevi.
• Türk Dil Kurumu Sözlüğü. (t.y.). Erişim adresi https://sozluk.gov.tr/.
• Ümit, C. (2021). Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda Etkin Pişmanlık Uygulaması: Yasal Gelişmeler Işığında Analitik Bir İnceleme. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12 (1), 133-147.
• Yargıtay 18. Ceza Dairesi, 20.01.2016, E. 2015/13918, K. 2016/1079, https://karararama.yargitay.gov.tr/, E.T. 30.01.2023.
• Yargıtay 19. Ceza Dairesi, 03.04.2019, E. 2019/23643, K. 2019/6679, https://karararama.yargitay.gov.tr/, E.T. 10.07.2023.
• Yargıtay 2. Ceza Dairesi, 09.09.2014, E. 2013/30341, K. 2014/20209, https://karararama.yargitay.gov.tr/, E.T. 12.07.2023.
• Yargıtay 21. Ceza Dairesi, 26.12.2016, E. 2016/1547, K. 2016/7947, https://karararama.yargitay.gov.tr/, E.T. 10.07.2023.
• Yargıtay Ceza Genel Kurulu, 08.12.2015, E. 2014/632, K. 2015/501, https://karararama.yargitay.gov.tr/, E.T. 24.01.2023.
• Yargıtay Ceza Genel Kurulu, 10.12.2019, E. 2017/687, K. 2019/703, https://karararama.yargitay.gov.tr/, E.T. 10.07.2023.
• Yargıtay Ceza Genel Kurulu, 13.06.2017, E. 2017/654, K. 2017/333, https://karararama.yargitay.gov.tr/, E.T. 24.01.2023.
• Yargıtay Ceza Genel Kurulu, 27.03.2018, E. 2017/1118, K. 2018/121, https://karararama.yargitay.gov.tr/, E.T. 27.01.2023.
• Yargıtay Ceza Genel Kurulu, 27.05.2008, E. 2008/11-127, K. 2008/147, https://karararama.yargitay.gov.tr/, E.T. 10.07.2023.
• Yılmaz Furtuna, E. ve Laloğlu, A. (2022). 7394 Sayılı Kanun Bağlamında Vergi Kaçakçılığı Suçunda Etkin Pişmanlık Müessesesi Üzerine Bir Değerlendirme. Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5 (2), 347-372.