A Short History of Freedom

Yıl 2013, Sayı: 16, 63 - 94, 01.12.2013

Yavuz Adugit

Öz

practical phenomenon, is traced. Freedom first came into scene through an Ancient Greek myth in the history of human thought, and its rational theoretical framework had drawn by the philosophy of Ancient Greek. It took the stage with Plato’s philosophy as human beings`s ability to choose their own structure. In Aristotle philosophy, it appeared as the power of choice accompanied by knowledge. However, in Modern Ages, Spinoza raised objection to the concept of freedom. The concept was resurrected by Hume. Kant viewed freedom as a moral status that is irrefutable, but also cannot be known theoretically. In Marx’s philosophy, freedom is taken as an ultimate goal of politics. In the 20th century philosophy, freedom was predominantly discussed by existentialist philosophers. For Albert Camus freedom was a possibility of persons as a kind of power that determines her/his own thoughts and actions. And, finally, Sartre declared freedom as a basic inevitable ontological category of the existence of person

Anahtar Kelimeler

Freedom, Necessity, Causality, Preference, Choice.

ÖZGÜRLÜĞÜN KISA TARİHİ

Öz

Bu yazıda, özü itibariyle pratik bir fenomen olan özgürlüğün teorik tarihinin izi sürülmektedir. Bir mit aracılığıyla insanlığın düşün dünyasında yerini alan özgürlüğün rasyonel teorik çerçevesi Antik Yunan felsefesinde çizilmiştir. Platon ile birlikte insanın kendi yapısını seçme imkânı olarak felsefe sahnesinde yerini alan özgürlük, Aristoteles’in bilginin eşlik ettiği tercihte bulunma gücü olarak karşımıza çıkar. Ne var ki Modern felsefede Spinoza’nın itirazlarına maruz kalır. Hume’un ebeliğiyle yeniden doğan özgürlük, Kant felsefesinde reddedilemez, ama teorik olarak hakkında hüküm verilemez gizemli bir ahlaki koşul mertebesine çıkar. Marks ile birlikte tamamen toplumsal ilişkiler bağlamında siyasetin nihai amacı olarak felsefede yeni bir görünüm kazanır. Albert Camus felsefesiyle bir tür düşünce ve eylem belirleme gücü olarak bir kişi potansiyeli olarak belirir ve Sartre tarafından kişinin varoluşunun temel ontolojik kategorisi olarak kaçınılmaz ilan edilir

Anahtar Kelimeler

Özgürlük, Zorunluluk, Nedensellik, Tercih, Seçim

Kaynakça

• ARİSTOTELES, Nikomakhos’a Etik, çev. Saffet Babür, Ankara, Ayraç Yayınları, 1997.
• ARİSTOTELES, (1999) Eudemos’a Etik, çev. Saffet Babür, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• CAMUS, Albert, Resistance, Rebellion and Death, Çev. Lustin O’brien, New York, Random House, Inc.,1960.
• CAMUS, Albert, Yabancı, Çev. Nihal Önal, İstanbul, Cem Yayınları, 1990.
• CAMUS, Albert, Sisyphos Söyleni, Çev. Tahsin Yücel, İstanbul, Adam Yayınları, 1992
• CAMUS, Albert, Başkaldıran İnsan, Çev. Tahsin Yücel, İstanbul, Can Yayınları, 1995.
• CAMUS, Albert, Veba, Çev. Nedret Tanyolaç Öztokat, İstanbul, Can yayınları, 1997b.
• FRANSEZ, Moris, Spinoza’nın Tao’su, İstanbul, Kabalcı Yayınları, 2012.
• HUME, David, İnsanın Anlama Yetisi Üzerine Bir Soruşturma, Çev. Oruç Aruoba, Ankara, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, 1976.
• KANT, Immanuel, The Critique of Pure Reason, çev. Norman Kemp Smith, New York, St Martin Press, 1965.
• KANT, Immanuel, Pratik Aklın Eleştirisi, çev. Ioanna Kuçuradi, Ülker Gökberk, Füsun Akatlı, Ankara, TFK Yayınları, 1999.
• KANT, Immanuel, Ahlak Metafizğinin Temellendirilmesi, çev. Ioanna Kuçuradi, Ankara, TFK Yayınları, 2002.
• KUÇURADİ, İoanna, Çağın Olayları Arasında, Ankara, Ayraç Yayınları, 1997.
• LEBESQUE, Morvan, Camus, çev. Ayla Kurultay, İstanbul, Alan Yayıncılık, 1984.
• MARKS, Karl, 1844 Elyazmaları, çev. Kenan Somer, Ankara, Sol Yayınları, 1993.
• MARKS, Karl, Yabancılaşma, (der.), Barışta Erdost, Ankara, Sol Yayınları, 2000.
• BRENKERT, George G., Marks’ın Özgürlük Etiği, çev. Yavuz Alogan, İstanbul, Ayrıntı Yayınları, 1998.
• PLATON, Devlet, çev. Hüseyin Demirhan, İstanbul, Sosyal Yayınları, 2002.
• SARTRE, Jean-Paul, Varlık ve Hiçlik, çev. Turhan Ilgaz, Gaye Çankaya Eksen, İstanbul, İthaki Yayınları, 2009.
• SARTRE, Jean-Paul, Varoluşçuluk, çev. Asım Bezirci, İstanbul, Say Yayınları, 2012.
• SPİNOZA, Baruch, Ethica, çev. Çiğdem Dürüşken, İstanbul, Kabalcı Yayınları, 2011.