Dewey’s Pragmatism: In A Role Share With The Hegelian And Marxist Metaphysics

Yıl 2016, Sayı: 22, 351 - 367, 01.09.2016

Meriç Bilgiç

Öz

Pragmatizm is generally known as puting itself in a totallly different position than the traditions of history of philosophy, and being the thinking tradition of the new American nation, as getting rid of historical, theoretical barriers on front of sciences, being democtaric and libertarian, and also known as being an anti-Marxist ideology and being against historicist metaphysics. This article signs out just the opposit positions of all these common opinions by taking into consideration some basic thoughts of John Dewey’s philosophical texts: Is Pragmatism a strict succesor of Hegelian tradition, a new-Hegelian and even a historicist metaphysic that emulates Marxism, and just because of this reason, can it embody rather a possibility of totalitarianism than being libertarian and democratic, does it replace science with technology in favour of market?

Anahtar Kelimeler

Neo-Hegelian Pragmatism, Pragmatist logic of scientific inquiry, naturalist Pragmatist morality, Pragmatist historicist monism, totalitarianism.

Hegelci ve Marxist Metafiziklerle Rol Paylaşımı İçinde

Öz

Pragmatizm kendini tarihten gelen felsefe geleneklerinden apayrı bir yere koymak ve yeni Amerikan ulusunun yeni düşünme geleneğini oluşturmakla, bilimin önündeki tarihsel, teorik engelleri kaldırmakla, demokratik ve özgürlükçü olmakla, Marxizme karşı bir ideoloji oluşturmakla ve tarihselci metafiziklere karşı olmakla tanınır. Bu makale Dewey’nin felsefi metinlerindeki temel görüşlerini örnek alarak Pragmatizm üzerine yaygınlaşmış bu genel kanıların tam aksini desteklemektedir: Burada, Pragmatizmin sıkı bir Hegelci geleneğin devamı, Marxizme öykünen yeniHegelci, hatta tarihselci bir metafizik olmasının ve bu nedenle de özgürlükçü ve demokratik olmaktan çok totaliteryanizme açılan bir olanağı bünyesinde barındırmasının ve bilimin yerine pazara dönük teknolojiyi koymasının olanağına kısaca işaret edilmektedir

Anahtar Kelimeler

Yeni-Hegelci Pragmatizm, Bilimsel sorgulamanın Pragmatist mantığı, Pragmatist doğal ahlak, Pragmatist tarihselci monizm, totalitaryanizm.

Kaynakça

• Arendt, Hannah. (1994). İnsanlık Durumu. Çev. Şener, B.S. İstanbul: İletişim Yayıncılık.
• Bergson, Henri. (1986). Yaratıcı Tekâmül, Çev. Tunç, Ş. İstanbul: M.E.G.S.B. Yayınları.
• Dewey, John. (1910). How We Think. Buston: D.C. Heath& Co Publishers. (2008a). “Context and Thought”, The Later Works of John Dewey: 1925 – 1953, Cilt 6, Ed. Jo Ann Boydston. Carbondale: Southern Illinois University Press.
• (2008b).The Latter Works, 1925-1953. Cilt 12, Logic, The Theory of Inquiry. Edt. Jo Ann Boydson. Carbondale: Southern Illinois University Press.
• (2010). John Dewey’s Philosophy of Spirit, with 1897 Lecture on Hegel. Edt. Shook, John R., Good, James Allen. New York: FordhamUniversity Press.
• Hegel, G.W. Friedrich. (1996). Wissenschaft der Logik/ Mantık Bilimi. Çev. Yardımlı, A. 2. Basım. İstanbul: İdea Yayınevi.
• (2003). The Elements of Law. Edt. Wood, A. W., Trans. Nisbet, H.B. Cambridge: Cambridge University Press.
• Hickman, A. Larry. (1992). John Dewey’s Pragmatic Technology. Bloomington: Indiana University Press.
• (2007). Pragmatism as Post-postmodernism, New York: Fordham University Press.
• Kant, Immanuel. (2000). Critique of Pure Reason. Trans. Guyer, P., & Wood, A. D. (Ed.). New York: Cambridge University Press.
• Kuçuradi, İoanna. (1999). Nietzsche ve İnsan. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
• Marx, Karl. (1904). A Contribution to the Critique of Political Economy. Chicago: Charles H. Kerr&Company.
• Marx, Karl. ve Engels, Frederich. (2003). Kutsal Aile. Çev. Somer, K. Ankara: Sol Yayınları.
• Matthew J. Brown. (2012). John Dewey’s Logic of Science. The Journal of the International Society for the History of Philosophy of Science, (Vol. 2, No. 2), 258-306. Chicago: The University of Chicago Press.