THE LANGUAGE-WORLD RELATIONSHIP IN THE PHILOSOPHY OF RORTY AND GADAMER

Yıl 2024, Sayı: 37, 25 - 43, 07.05.2024

Mustafa Taşdelen , Arslan Topakkaya

https://doi.org/10.53844/flsf.1408752

Öz

Richard Rorty and Hans-Georg Gadamer are influential philosophers in contemporary philosophy. However, it can be said that their influence is due to their giving a central place to language in their philosophies. Rorty and Gadamer, in their philosophy of language, essentially adopt the understanding of language games as formulated by the later Wittgenstein, in which meaning is formulated as use. However, Rorty and Gadamer have expanded the scope of language games by taking them far beyond the meaning given by Wittgenstein. This scope given to language has shown that the problem of the language-world relationship can be approached differently from traditional paradigms. In Rorty and Gadamer, the world or reality is dealt with as a problem arising in the activities of describing or interpreting human beings. This article focuses on how Rorty and Gadamer deal with the language-world/reality relationship in their philosophy of language and tries to clarify the issue of whether this approach can offer new possibilities for philosophy.

Anahtar Kelimeler

vocabulary, worldviews, conversation, historicity, naming

RORTY VE GADAMER FELSEFESİNDE DİL-DÜNYA İLİŞKİSİ

Öz

Rorty ve Gadamer düşünceleri ile çağdaş felsefede etkili olan filozoflardır. Ancak, bu etkilerinin dile felsefelerinde merkezi bir yer vermelerinden kaynaklandığı söylenebilir. Rorty ve Gadamer dil felsefelerinde esas olarak geç Wittgenstein’ın anlamın kullanım olarak formüle edildiği dil oyunları anlayışını benimser. Bununla birlikte, Rorty ve Gadamer dil oyunlarını Wittgenstein’ın verdiği anlamın çok ötesine taşıyarak kapsamını genişletmişlerdir. Dile verilen bu kapsam dil-dünya ilişkisi sorununun geleneksel paradigmalardan farklı yaklaşılabileceğini göstermiştir. Rorty ve Gadamer’de dünya ya da gerçeklik insanın betimleme veya yorumlama faaliyetlerinde ortaya çıkan bir sorun olarak ele alınmaktadır. Bu makale, Rorty ve Gadamer’in dil felsefelerinde dil-dünya/gerçeklik ilişkisini nasıl ele aldıklarına odaklanmakta ve bu yaklaşım tarzının felsefeye yeni olanaklar sunabileceği konusunu aydınlatmaya çalışmaktadır.

Anahtar Kelimeler

sözcük dağarları, dünya görüşleri, söyleşi, tarihsellik,, adlandırma

Kaynakça

• Dahlstrom, Daniel O., “Hermeneutic Ontology”, içinde Theory and Applications of Ontology: Philosophical Perspectives, editörler, Roberto Poli and Johanna Seibt, (2010) 395-415,
• Frazier, Jessica, “The Destiny Of Phenomenology: Gadamer On Value, Globalism, And The Growth Of Being”, HeyJ, no LXIV (2023): 215–226.
• Frede, Dorothea, “Beyond Realism And Anti-Realism: Rorty On Heidegger And Davidson”, The Review of Metaphysics 4, no 40 (1987): 733-757.
• Gadamer, Hans-Georg, Hakikat ve Yöntem II. Cilt, Çeviren. Hüsamettin Arslan ve İsmail Yavuzcan, 1. Baskı, İstanbul: Paradigma Yayıncılık, 2009.
• Gadamer, Hans-Georg, Philosophical Hermeneutics, editör ve çeviren, David E. Linge, Berkeley: University of California Press, 2008.
• Guignon, Charles and Hiley, David R., “Introduction: Richard Rorty and Contemporary Philosophy”. İçinde Richard Rorty, editörler, Charles Guignon and David R. Hiley, 1- 40. 1. Baskı, New York: Cambridge University Press, 2003.
• Hance, Allen, “Pragmatism As Naturalized Hegelianism”, The Review of Metaphysics 46, no 2 (1992): 343-368. Hekman, Susan, Bilgi Sosyolojisi ve Hermeneutik, Çeviren. Hüsamettin Arslan ve Bekir Balkız, 1. Baskı, İstanbul: Paradigma Yayınları, 1999.
• Khan, Haider A., “Hermeneutics and Dialectics: (Hegel, Husserl, Heidegger and) Hans-Georg Gadamer”, MPRAPaper, no 1 (2008): 1-23.
• Kundakçı, Deniz, Pragmatizm versus Post-marksizim: Rorty ve Laclau-Mouffe örneğinde iki farklı demokratik siyaset anlayışı, 1. Baskı, İstanbul: Hiperlink Yayınları, 2015.
• Lynch, Greg, “Gadamer’s Aspectival Realism” Ergo: An Open Access Journal of Philosophy 7, no 37 (2021): 985-1014.
• Okada, Yusuke, “Is Gadamer a Realist?” Trópos 2, no 12 (2019): 151-171.
• Özkan, Sezal Çınar, Etik, Adalet, Sosyal Umut, 1. Baskı, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., 2021.
• Öztürk, Emre, Hermeneutiğin Öyküsü Gadamer Odaklı Bir Analiz, 1. Baskı, Ankara: Anı Yayıncılık, 2020.
• Palmer, Richard E., Hermenötik Schleirmacher, Dilthey ve Gadamer’de Yorum Teorisi, Çeviren. İbrahim Görener, 1. Baskı, İstanbul: Anka Yayınları, 2002.
• Pihlström, Sami, “Pragmatism and the Ethical Grounds of Metaphysics”, Philosophical Topics 36, no 1 (2008): 211-237.
• Rorty, Richard, Consequences of Pragmatism: Essays 1972-1980, 6. Baskı, Minneapolis: University of Minnesota Press, 2011.
• Rorty, Richard, Essays on Heidegger and others Philosophical Papers Volume 2, 10. Baskı, New York: Cambridge University Press,1999.
• Rorty, Richard, Felsefe ve Doğanın Aynası, Çeviren. Funda Günsoy Kaya, 1. Baskı, İstanbul: Paradigma Yayıncılık, 2006.
• Rorty, Richard, Olumsallık, İroni ve Dayanışma, Çeviren. Mehmet Küçük ve Alev Türker, 1. Baskı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1995.
• Rydenfelt, Henrik, “Realism without representationalism”, Synthese, 2901, no 198 (2021): 2901–2918.
• Verges, Frank G., “Rorty and the New Hermeneutics”, Philosophy 62, no 241 (1987): 307-323.
• Wittgenstein, Ludwig, Felsefi Soruşturmalar, Çeviren. Haluk Barışcan, 1. Baskı, İstanbul: Metis Yayınları, 2005.
• Yamuç, Cemre Uğural, Metaforlarla Düşünmek: Rorty ve Derrida’nın Batı Felsefesi Eleştirilerine Bakış, 1. Baskı, Ankara: Nobel Bilimsel Eserler, 2022, 43.