Examining Studies towards Laboratory Safety in Science Education

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 91 - 99, 30.05.2021

Erkan Özcan , Sevinç Kaçar

Öz

Increasing number of scientific studies and technological developments raise importance of training scientifically literate individuals. Thus, laboratory applications, which holds an important role in embodying abstract concepts, have became more important. However, while laboratory applications offer effective learning experience and promote permanent learning, they also have potential to bring many dangers. If not be careful, laboratory applications might cause deep issues such as burning and poisoning. Therefore, it is important to determine the situation of literature in terms of laboratory safety and evaluate students, teachers and pre-service teachers’ background. Parallel to this, aim of the current study is to investigate studies conducted towards laboratory safety and review findings. Within this aim, document analysis research method and content analysis technique used were used in current study. Study field is limited to academical articles about laboratory safety (secondary school, high school and university) reached via Google Academic website and conducted between 2011-2021. After literature review, 20 scientific publications were found. Studies were analyzed by researchers and results showed that students, teachers and pre-service teachers lack information about laboratory safety. Thus, it can be said that more studies, especially experimental and action studies are needed about laboratory safety of students, teachers and pre-service teachers.

Anahtar Kelimeler

Science laboratory, Laboratory safety, Science education

Fen Eğitiminde Laboratuvar Güvenliğine Yönelik Çalışmaların İncelenmesi

Öz

Artan bilimsel çalışmalar ve teknolojik gelimeler ile birlikte fen okuryazarı birey yetiştirilmeye duyulan önem her geçen gün artmaktadır. Bu nedenle fen derslerinin önemli özellikle de fen soyut fen kavramlarının somutlaştırılmasında önemli bir yer tutan laboratuvar uygulamaları daha önemli hale gelmiştir. Ancak laboratuvar dersleri öğrenmede kalıcılığı arttırması, etkin öğrenme deneyimleri sunmasının yanı sıra birçok tehlikeyi de beraberinde getirmektedir. Laboratuvar derslerinde dikkat edilmez ise yanık, zehirlenme gibi ciddi sorunlarla karşılaşılabilir. Bu nedenle de laboratuvar güvenliği konusunda alanyazın durumunun tespit edilmesi ve buradan yola çıkarak öğrenci, öğretmen ve öğretmen adaylarının durumlarının değerlendirilmesi önemlidir. Buna paralel olarak, bu çalışmada, fen eğitiminde laboratuvar güvenliğine yönelik yapılan çalışmaların incelenmesi ve bulgularının derlenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda çalışmada doküman analizi araştırma yöntemi ve içerik analizi veri analizi tekniği kullanılmıştır. Çalışma alanı 2011-2021 yılları arasında laboratuvar güvenliği ve fen labotuvarı (ortaokul, lise ve lisans dersleri) ile Google Akademik sayfasından erişilebilen makelelerle sınırlandırılmıştır. Çalışma sonucunda 20 bilimsel yayına erişilmiştir. Araştırmacılar tarafından çalışmalar analiz edilmiş ve sonuç olarak söz konusu çalışma bulgularından yola çıkarak katılımcı öğrenci, öğretmen ve öğretmen adaylarının laboratuvar güvenliği konusunda önemli eksikliklerinin olduğu anlaşılmıştır. Bu bağlamda, öğrenci, öğretmen ve öğretmen adaylarının laboratuvar güvenliği konusunda bilinç seviyelerinin artırılması için daha fazla çalışmaya, özellikle deneysel ya da eylem araştırması çalışmalarına ihtiyaç duyulduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Fen laboratuvarı, Laboratuvar güvenliği, Fen eğitimi

Kaynakça

• Akıllı, H. İ., & Aydoğdu, C. (2019). Fen bilimleri öğretmen adaylarının güvenli laboratuvar kullanımını gerçekleştirme amaçlarının planlanmış davranış teorisiyle belirlenmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(29), 202-227.
• Alı, N. L., Ta, G. C., Zakaria, S. Z. S., Halim, S. A., Mokhtar, M., Ern, L. K., & Alam, L. (2018). Assessing awareness on laboratory safety: a case study in pahang, malaysia (Penilaian Kesedaran Keselamatan Makmal: Kajian Kes di Pahang, Malaysia). Jurnal Pendidikan Malaysia (Malaysian Journal of Education), 43(02), 73-80. http://dx.doi.org/10.17576/JPEN-2018-43.02-07
• Alyammahi, A. R. (2015). The current status of safety ın high school chemical laboratories ın kentucky. Online Theses and Dissertations. 331.
• Artdej, R. (2012). Investigating undergraduate students’ scientific understanding of laboratory safety. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 46, 5058-5062.
• Ateş, İ. & Özarslan, M. (2014). Üstün zekâlı ve yetenekli ögrencilerin fen bilimleri laboratuvar çalışmalarındaki güvenlik önlemleri ile ilgili görüşleri. Journal of Educational Science, 2(3).
• Aydın, S., Diken, E. H., Yel, M., & Yılmaz, M. (2011). Fen ve teknoloji ile biyoloji öğretmen adaylarının laboratuvar güvenliği hakkındaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 31(2).
• Aydoğdu, C., & Şener, F. (2016). Fen eğitiminde laboratuvar kullanım tekniğinin ve güvenliğin önemi ve CLP tüzüğünün getirileri üzerine bir araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Eğitim Dergisi, 1(1), 39-54.
• Chen, L. (2021). Research of the safety path of university laboratory basing on the analysis of grey correlation degree. Journal of Intelligent & Fuzzy Systems, (Preprint), 1-8.
• Chin, W., Yahaya, W. A. J., & Muniandy, B. (2015). Virtual Science Laboratory (ViSLab): a pilot study on signaling principals towards science laboratory safety training. In International Conference on Language, Literature, Culture and Education, Malaysia.
• Çepni, S. (2010). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. 5. Baskı. Trabzon
• Çepni, S., Akdeniz, A.R. ve Ayas, A. (1995). Fen bilimleri eğitiminde laboratuvarın yeri ve önemi (ııı): ülkemizde laboratuvarın kullanımı ve bazı öneriler. Çağdaş Eğitim, 206, 24-28.
• Çepni, S., Ayas, A., Sands, M. (1997). Fen Eğitiminde Güvenlik, YÖK/Dünya Bankası, Milli Eğitimi Geliştirme Projesi, Ankara.
• Demir, E. (2016). Fen laboratuvarlarının fiziki şartlarının ve fen bilimleri öğretmenlerinin laboratuvar güvenliği konusundaki bilgi düzeylerinin araştırılması. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Derman, M., & Çakmak, M. (2016). Biyoloji öğrencilerinin laboratuvar güvenliği konusundaki görüşlerinin incelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 178-187.
• Gökmen, A., & Atmaca, S. (2019). Öğretmen adaylarının laboratuvar güvenlik işaretleri konusundaki farkındalıkları. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 6(2), 426-442.
• Hasenekoğu, İ. (2003). Laboratuvar güvenliği (2-3), Erzurum: Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Hill, D. J., Williams, O. F., Mizzy, D. P., Triumph, T. F., Brennan, C. R., Mason, D. C., & Lawrence, D. S. (2019). Introduction to laboratory safety for graduate students: an active-learning endeavor. Journal of Chemical Education, 96(4), 652-659.
• Kırbaşlar, F. G., Güneş, Z. Ö., & Derelioğlu, Y. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının laboratuvar güvenliği konusuna yönelik düşünce ve bilgi düzeylerinin araştırılması. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 30(3).
• Lazarowitz, R., & Tamir, P. (1994). Research on using laboratory instruction in science. Handbook of Research On Science Teaching And Learning, 94-130.
• Olajumoke, S. O., & Benjamin, A. E. (2017). Science education undergraduate students’ level of laboratory safety awareness. Journal of Education, Society and Behavioural Science, 23(4), 1-7. 10.9734/JESBS/2017/37461
• Özmen, H. (2004). Fen öğretiminde öğrenme teorileri ve teknoloji destekli yapılandırmacı (constructivist) öğrenme. The Turkish Online Journal of Educational Technology–(TOJET), 3(1), 14.
• Pickering, M. (1993). The teaching laboratory through history. Journal of Chemical Education, 70(9), 699-700.
• Schenk, L., Taher, I. A., & Öberg, M. (2018). Identifying the scope of safety issues and challenges to safety management in Swedish middle school and high school chemistry education. Journal of Chemical Education, 95(7), 1132-1139.
• Shamsudin, N. M., Mahmood, N. H. N., Rahim, A. R., & Dalim, S. F. (2018). Preliminary analysis: Learners safety awareness: evidence from safety and health training science laboratory. Journal of Economic & Management Perspectives, 12(1), 427-434.
• Wangdi, D., & Tshomo, S. (2016). Investigating chemical laboratory safety based on students’ ability to recognise the common laboratory hazard symbols. EIPEducational Innovation, 41.
• Zhao, Y. (2016). Exploration of university life science laboratory safety management. Laboratory Science, 06.