Hemşirelik Yüksekokulu 1. Sınıf Öğrencilerinin Öz-Etkililik Algıları ile Problem Çözme Yeterliliklerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2009, Cilt: 17 Sayı: 3, 151 - 157, 17.09.2014

Türkinaz Aştı Merdiye Şendir Rengin Acaroğlu Aylin Öztürk Funda Büyükyılmaz

Öz

Amaç: Bu çalışma, Hemşirelik Yüksekokulu 1.sınıf öğrencilerinin öz-etkililik algıları ile problem çözme yeterliliklerinin
değerlendirilmesi amacıyla tanımlayıcı ve ilişki arayıcı olarak planlandı.
Yöntem: Araştırmanın evrenini, bir Hemşirelik Yüksekokulu’nun 1. sınıfında öğrenim gören, çalışmaya katılmak için gönüllü
olan ve veri toplama araçlarını eksiksiz dolduran 137 öğrenci oluşturdu. Verilerin toplanmasında; öğrencilerin bireysel özelliklerini,
öz-etkililik algıları ve problem çözme yeterliliklerini etkileyebilecek faktörleri içeren “Öğrenci Bilgi Formu”,
“Problem Çözme Envanteri” ve “Öz-Etkililik-Yeterlilik Ölçeği” kullanıldı. Verilerin değerlendirilmesinde sayısal ve yüzdelik
dağılımlar, korelasyon katsayıları, varyans analizi ve Post-Hoc önemlilik testleri kullanıldı.
Bulgular: Araştırma kapsamındaki öğrencilerin yaş ortalamasının 19.66±1.27 yıl ve % 92.7’sinin (n=127) kız öğrenci olduğu
saptandı. Öğrencilerin öz-etkililik algısı puan ortalamasının 88.58±10.57 ve problem çözme yeterliliği puan ortalamasının ise
83.69±17.05 olduğu, öz-etkililik algısı ve problem çözme yeterliliği arasında anlamlı ilişki olduğu belirlendi (r=-0.60, p < 0.01).
Aile içinde alınan kararlara katılan, kararlarına değer verilen ve hemşireliği isteyerek seçen öğrencilerin öz-etkililik
algılarının daha yüksek olduğu saptandı (p < 0.01).
Sonuç: Orta düzeyde öz-etkililik algısı, problem çözme yeterliliğine sahip ve henüz hemşirelik eğitimlerinin ilk yılını tamamlamış
olan öğrencilerin, lisans eğitimleri süresince etkili öğrenme stratejileri ile bu özelliklerinin geliştirilebileceği
düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik öğrencisi, öz-etkililik algısı, problem çözme yeterliliği

Kaynakça

• Aksayan, S., Gözüm, S. (1998). Olumlu sağlık davranışla- rının başlatılması ve sürdürülmesinde öz-etkililik (kendini etkileme) algısının önemi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşi- relik Yüksekokulu Dergisi, 2: 35-42.
• Altun, İ. (2003). The perceived problem solving ability and values of student nurses and midwives. Nurse Education Today, 23: 575-584.
• Birol, L. (2004). Hemşirelik Süreci-Hemşirelik Bakımında Sistematik Yaklaşım. 6. Basım, Etki Matbacılık, İzmir: 97. Chiang, L. C., Chen, H. J., Huang, L. (2006). Student nur- ses’ knowledge, attitudes and self-efficacy of children’s pa- in management: Evaluation of an education program in Tai- wan. Journal of Pain and Symptom Management, 32(1): 82-89.
• Gözüm, S., Aksayan, S. (1999). Öz-Etkililik-Yeterlik Ölçe- ği’ nin Türkçe Formunun güvenirlik ve geçerliliği. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2: 21-32.
• Gözüm, S. (1999). Öz-etkililik-Yeterlik Ölçeği’ nin Türkçe Formunun yapı geçerliliği: Öz-etkililik-yeterlik ile stresle başa çıkma algısı arasındaki ilişki. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2: 35-43.
• Durna, Z., Memiş, S., Özcan, Ş. (1997). Öğrencilerin prob- lem çözmeye ilişkin algılama ve başarma durumlarının de- ğerlendirilmesi. IV. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Sempozyumu (Uluslararası Katılımlı) Bildiri Kitabı, Çevik Matb., İstan- bul, 56-63.
• Keskin, G. Ü., Orgun, F. (2006). Öğrencilerin öz etkililik- yeterlilik düzeyleri ile başa çıkma stratejilerinin incelenme- si. Anatolian Journal of Psychiatry, 7: 92-99.
• Pınar, R., Sabuncu, N. (2004). Hemşirelik yüksekokulu son sınıf öğrencilerinin otomatik düşünceler ve problem çözme yeterliliği konusunda kendilerini algılayışları. Hemşirelik Forumu, 7(5): 23-27.
• Semenoğlu, N. (2001). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim, Ku- ramdan Uygulamaya. Gazi Kitabevi, Ankara, 221-242.
• Sergek, E., Sertbaş, G. (2006). SSK hastanesinde çalışan hemşirelerin sosyodemografik özellikleri ve öz-etkililik, ye- terlilik düzeyleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yükseko- kulu Dergisi, 9: 41-48.
• Şahin, N., Şahin, N. H., Heppner, P. (1993). Psychometric proporties of the Problem Solving Inventory in a group of Turkish university students. Cognitive Therapy and Rese- arch, 17(4): 379-396.
• Yiğitbaş, Ç., Yetkin, A. (2003). Sağlık yüksekokulu öğren- cilerinin öz-etkililik-yeterlik düzeyinin değerlendirilmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 7(1): 6-13.
• Zengin, N. (2007). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinde öz- etkililik-yeterlilik algısı ve klinik uygulamada yaşanılan stresle ilişkisinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşi- relik Yüksekokulu Dergisi, 10: 49- 57.