1992 ERZiNCAN DEPREMiNi YAŞAYAN OKUL ÇAĞINDAKi ÇOCUKLARlN ADOLESAN DÖNEMLERiNDE DEPRESYON BELiRTiLERi VE UMUTSUZLUK DÜZEYLERi

Yıl 2001, Cilt: 12 Sayı: 47, 31 - 44, 24.08.2015

Duygu Arıkan Sebahat Gözüm Serpil Yılmaz

Öz

Bu <;al1sma, 1992 Erzincan depreminde okul <;agmda olan .;ocuklann deprem­ den yaklasik sekiz ytl soma ad6lesan donernlerinde depresyon belirtileri ve gelecege yonelik olumsuz beklentilerini yans1tan umutsuzluk diizeylerini belirlemek amac1yla yaptlm1sllr.

I 992 Erzincan depreminde 6-7 yaglannda olan <;ocuklann verilerin toplanacag1 tarihte (1999-2000 6gretim y1h) 14-15 yailarmda olacaklan hesaplanarak .;ah§ma do­ kuzuncu s1mf ogrencileri Uzerinde yapilm1§tlr.

1992 Erzincan depreminin maballelere gore hasar derecesi  (agir-orta-hafif hasar) Baymd!flik ve iskan Miidiirliigiinden belirlenerek, agir hasar goren mahalleler­ de oturan <;ocuklann okudugu Atatiirk Lisesi'nin dokuzuncu SIIllf ogrencileri (n: 146) ile orta hasarll mahallelerin .;ocuklanmn okudugu Kazim Karab.e)!'ir Lisesi'nin doku­ zuncu sm1f ogrencilerinin (n: 72) tamarn1, hafif hasar goren rnahallelerin c;ocuklarmm okudugu Erzincan Lisesi'ndeki dokuzuncu sm1f 6grencileri fazla oldugu ii;in bu okul­ da, kura ile c;ekileu iki iubedeki 134 6grenci ara§tirrna kapsanuna almrn1§1lr. Ara§llf­ rna toplarn 352 ogrenciyle yiiriit(ilmiistlir.

Veriler, 9ah§rnan1n amac1na uygun olarak haz1rlanan soru formu, Tegin tarafmdan iilkemize uyarlanan Beck Depresyon 01.;egi ve Seber ve Durak tarafmdan iilkernize uyarlanan Beck Urnutsuzluk 6li;egi ile toplanm1§1lr.

Ara§tirrna kapsammdaki ogrencilerin 383'iiniin depremde Erzincan'da oldugu belirlenrni§tir. Deprem s1ras1nda  Erzincan' da olanlar1n, gd9-Uk altinda kalanlar1n, yaralanan ve yak1n c;evresinde 61-U.rn deneyimleyenlerin depresyon ve umutsuzluk puanlan  aras1nda anlamll bir  fark bulunma1n1§ttr.  Ailesinde  yaralanma  deneyimi  olan-

arm depresyon puam 17.78±10.4, olmayanlann 15.25±9. 9 olarak saptanm11 ve fark anlamh bulunmu1tur(t:2.2;   p<0.05).

Atatiirk Lisesi'nde okuyau ogrencilerin umutsuzluk  puau1 6.58±3.7, Kaz1m Karabekir Lisesi'ndekilerin 6.16±3.5 ve Erzincan Lisesi'ndekilerin 5.38±3.3 dir ve fark aulamhdrr  (F:3.3; p<0.05).

Depremde ekonomik kayb1 fazla olanlann depresyon ve umutsuzlnk  puanlan daha yiiksek olmakla birlikte fark dnemli bulunmam1§t1r. Diizenli olarak sigara i<;me orau1 depremde  Erzincau'da  olanlarda  (383.3)  daha  fazladir.

Ara§t!fmanm sonw;lan, depremde ailesinde yaralanma ve ekonomik kayb1 olanlarm, depremde agrr hasar g6ren mahallelerde bulunan c;ocuklann, uzun d6nemde depresyon belirtileri, gelecege ydnelik olumsuz beklentiler ve sigara ic;me y6niinden izlerrmesi gerektigine i1aret etmektedir.

Anahtar  Kelimeler:  Deprem,  Uzun  ddnem  etkileri,  Depresyon,  Umutsuzluk

Anahtar Kelimeler

-