As Members of Nishapur School, Female Sûfî’ Understanding of Futuvva and Malama

Yıl 2017, , 97 - 115, 23.06.2017

Hatice Çubukcu

https://doi.org/10.16947/fsmia.323354

Öz

One of the sûfî-schools that played a key role in the mystical movemnet in the 3rd

and 4th centuries A.H. is, of course, Nishapur School. The sûfîs who were the members of

Nishapur School drew attention with their understanding of ‘Malama and Futuwwa’. It is

apparent that female sûfîs who belonged to the same school cherished similar tendencies

towards mystical thoughts. Futuwwa appeared in these female sûfîs who were trained by

the sûfî-leaders who were distinguished at the time in such a way as altruism, absolute

reliance on God, not causing any pain to living things or humans, making good deeds

widespread, serving the public and helping the poor. Malama was viewed and characterized

by these female sûfîs as blaming and disgracing one’s own lower-self (nafs), refusing

any kind of pirvate rituals and special clothes, sincerity and anxiety of hypocrisy.

Anahtar Kelimeler

Hypocricy, sincerity, malama, futuwwa, nafs (lower self).

Nişâbur Ekolüne Mensup Hanım Sûfilerde Görülen Fütüvvet ve Melâmet Anlayışı

Öz

Hicrî III. ve IV. Yüzyıllarda tasavvuf hareketi içinde öne çıkan sûfî ekollerden biri de

Nişâbur Ekolüdür. Nişâbur Ekolüne mensup sûfiler “melâmet ve fütüvvet” anlayışlarıyla

dikkat çekmişlerdir. Bu ekole mensup hanım sûfîlerin tasavvuf düşüncelerinde de benzer

eğilimi görmekteyiz. Çoğunlukla zamanın önde gelen sûfîlerinin yakınında yetişmiş olan

bu hanımlarda fütüvvet; îsâr, tevekkül, eziyet vermemek, iyiliği yaymak, halka hizmet,

fakirlere yardım şeklinde tezâhür etmiştir. Söz konusu hanım sûfiler tarafından melâmet

de; riya endişesi, ihlâs, özel kıyafet ve törenlere karşı olma, nefsi ithâm ve aşağılama

şeklinde yorumlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Riyâ, ihlâs, melâmet, fütüvvet, nefs.

Kaynakça

• Afifî, Ebu’l-Âlâ, Tasavvuf İslamda Manevî Hayat, çev. Ekrem Demirli-Abdullah Kartal, İstanbul, İz Yayıncılık, 1996.