An Analysis of Time to Love (1965) According to Its Narrative and Visual Approach from Sufi Perspective

Yıl 2019, , 313 - 334, 26.06.2019

Suphi Keskin

https://doi.org/10.16947/fsmia.582373

Cited By: 2

Öz

Falling in love with semblance theme is first encountered in Divan Literature with

Nizâmî-i Gencevî’s Husrev u Şirin (1281) entitled masnawi. According to sufi approach,

it is a target that can be achieved in the afterlife, love in the physical world therefore,

represents a spiritual and esoteric understanding rather than physical proximity. Metin

Erksan’s Sevmek Zamanı / Time to Love (1965) entitled movie locates itself as a genuine

and discrete example of its era through its proximity to traditional Ottoman theme, falling

in love with semblance, in a sufistic approach that combines thematic traditionalism and

cinematographic renewal. With the study, Time to Love and its main theme, falling in love

with semblance is analyzed through the traditional Ottoman poetry and sufistic approach

according to its content, form and editing techniques.

Anahtar Kelimeler

Time to Love, sufism, falling in love with semblance, narration, form

Zatına Mir’at Edindim Zatını: Sevmek Zamanı (1965) Filminin Anlatısal ve Görsel Yaklaşımının Tasavvuf Nazarından İncelemesi

Öz

Surete âşık olma temasının Divan şiirinde ilk kez işlenmesine Nizâmî-i Gencevî’nin

Husrev ü Şirin (1281) adlı mesnevîsinde rastlanmaktadır. Tasavvufta sevme kavramı öte

dünyada olabileceği için fiziki bir yakınlıkla değil, ruhani ve batıni bir anlayışla temsil

edilir. Metin Erksan’ın 1965 yılında çektiği Sevmek Zamanı filmi surete âşık olma konusunu

ele alışında tasavvufi nazarıyla geleneksel Osmanlı edebiyatına yakın durarak

dönemi içerisinde münferit ve özgün bir yer işgal eden, gelenekle biçimsel yeniliği harmanladığı

bir filmdir. Bu yazıda Sevmek Zamanı filmi, özellikle surete âşık olma teması

ekseninde ele alınarak divan şiiri ve tasavvufun nazarından içeriksel, biçimsel ve kurgusal

özellikleriyle incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sevmek Zamanı, tasavvuf, surete âşık olma, anlatı, biçim

Kaynakça

• Abdülbaki, Muhammed Fuad, Kur’an Kelimelerinin Anahtarı: Kur’an-ı Kerim’de Geçen Kelimelerin Manaları ve Geçtiği Yerler (El Mu’cemu Elfâzi’l- Kur’an-ı Kerim, çev. M. Çanga, İstanbul, Timaş, 1986. Ali, Sabahattin. Kürk Mantolu Madonna, 15. bs., İstanbul, Yapı Kredi, 2004. Bağcı, Serpil, “Mesnevinin Suretleri”, Mesnevi: Hikâyenin Şiiri, ed. H. Aynur, M. Çakır, H. Koncu, S. S. Kuru, & A. E, İstanbul, Turkuaz, 2011. Baker, Ulus, Beyin Ekran, ed. E. Berensel, 4. bs., İstanbul, Birikim, 2017. Barthes, Roland, Camera Lucida, çev. R. Akçakaya, 1. bs., İstanbul, Altıkırkbeş, 2000. Bergson, Henri, The Creative Mind, çev. M. L. Andison, New York, The Philosophical Library, 1946. Celaleddin, Mevlânâ, Mevlana Celaleddin Rubailer, çev. A. Gölpınarlı, 1. bs., İstanbul, Inkilap, 2010. Chittick, William, Tasavvuf: Kısa Bir Giriş, çev. T. Koç, 1. bs., İstanbul, İz, 2003. Deleuze, Gilles, Cinema 1: The Movement-Image, çev. H. Tomlinson & B. Habberjam, 6. bs., Minneapolis, University of Minnesota, 2001a. _________, Cinema 2: The Time-Image, çev. H. Tomlinson & R. Galeta, 6. bs., Minneapolis, University of Minnesota, 2001b. Demirci, Mehmet, “Ölümdeki Hayat: Tasavvuf Düşüncesinde Ölüm”, Tasavvuf: İlmi ve Akademik Araştırmalar Dergisi, cilt 9, sayı 6, (T.Y.), “Görüntüleme”: 21 Nisan, 2018, http://www.tasavvufdergisi.net/DergiArama.aspx?Turu=True&- Kelime=Mehmet Demirci. Erksan, Metin, (Yapımcı-Yönetmen), Sevmek Zamanı [DVD], Türkiye, Troya Film, 2007. Gemuhluoğlu, Zeynep, “Mesnevi’den Sinemaya Aşk, Suret ve Zaman”, Hayal Perdesi, (32), cilt 34, sayı 45, 2013, “Görüntüleme”: 21 Nisan, 2018, http:// www.hayalperdesi.net/haber/yorum/2667-1-mesneviden-sinemaya-ask-suretve- zaman.aspx Gölpınarlı, Abdülbaki, Tasavvuf, ed. T. Türkmenoğlu, 4. bs., İstanbul, Milenyum, 2000. Hikmet, Nazım, Bütün Şiirleri, 4. bs., İstanbul, Yapı Kredi, 2008. Kara, Mesut, Toplumsal Gerçekçi Sinema Metin Erksan’la Başlar, (2012, 7 Ağustos),”Görüntüleme”: 24 Nisan, 2018, https://sadibey.com/2012/07/31/toplumsal- gercekci-sinema-metin-erksanla-baslar/#.Wt-0JMiFNPY Kardaş, Sedat, “Divan Şiirinde Resim ve Heykel”, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (TAED), sayı 47, 2012. “Görüntüleme”: 21 Nisan, 2014, http:// www.turkiyatjournal.com/Makaleler/ 1733758972_SedatKARDAŞ.pdf Kürekçi, Ali İhsan, “Beyaz Perdede Yaşayan İki Gölge: Karagöz ve Sinema”, Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, sayı 52, 2015, http://dergipark. gov.tr/ataunisosbd/issue/2809/37753 Muarız, Kubbealtı Lugatı, (T.Y.), “Görüntüleme”: 24 Nisan, 2018, http://lugatim. com/s/MUÂRIZ Ögke, Ahmet, “İbnü›l Arabi’nin Fususu’l-Hikem’inde Ayna Metaforu”, İlmi ve Akademik Araştırmalar Dergisi (İbnü›l Arabi Özel Sayısı), sayı 23, 2009, “Görüntüleme”: 21 Nisan, 2018, http://www.tasavvuf dergisi.net/ Makaleler/ 1747162164_23.6.pdf Öngören, Reşat, “Tasavvuf”, Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, (T.Y.), “Görüntüleme”: 20 Nisan, 2014, http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/ c40/c400057.pdf Özcan, Abdullah, “Kur’an-ı Kerim’de Allah’in Sevdiği İnsan Tipleri”, Siirt Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt 4, sayı 2, 2017, “Görüntüleme”: http://dergipark.gov.tr/siirtilahiyat/issue/43339/ 527346 Özcan, Nezahat, “Nazım Hikmet’in Mona Lisa’sı: Jokond ile Si-Ya-U”, Hacettepe Türkiyat Araştırmaları Dergisi, cilt 21, 2014, “Görüntüleme”: 21 Nisan, 2019, https://docplayer.biz.tr/20018813-Nazim-hikmet-in-mona-lisa-si-jokondile- si-ya-u-nezahat-ozcan.html Özuyar, Ali, “Türkiye’de Gösterilen İlk Filmler”, Türk Sinema Araştırmaları, 2014, “Görüntüleme”: 20 Nisan, 2018, http://www.tsa.org.tr/tr/yazi/yazidetay/ 12/turkiye’de-gosterilen-ilk-filmler Özön, Nijat, Türk Sinema Tarihi, 1. bs., İstanbul, Doruk, 1965. Parla, Jale, Babalar ve Oğullar: Tanzimat Romanının Epistemolojik Kökenleri, 12. bs., İstanbul, İletişim, 2016. Sefercioğlu, Nejat, “Divan Şiirinde Musiki ile İlgili Unsurların Kullanılışı”, (T.Y.), “Görüntüleme”: 21 Nisan, 2018, http://turkoloji.cu.edu.tr/ESKI TURK EDEBIYATI/nejat_sefercioglu_divan_siiri_musiki_ unsurlar_kullanim.pdf Sontag, Susan, On Photography, 1. bs., New York, Rosetta, 2005. Uludağ, Süleyman, “Ayna”, İslam Ansiklopedisi, İçinde, (T.Y.), “Görüntüleme”: 22 Nisan, 2018, http://www.islamansiklopedisi.info/dia/maddesnc.php?- MaddeAdi=ayna Tanpınar, Ahmet Hamdi, Bütün Şiirleri, 21. bs., İstanbul, Dergah, 2011. Yıldırım, Ece, “Türk Sinemasında Fotoğraf ve Sinema Arasındaki Teknik ve Estetik Tema İlişkileri” (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul, 2010, “Görüntüleme”: 13 Mayıs, 2018, https://tez.yok.gov.tr/ UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp Yıldırım, Tunç, “Metin Erksan’ın Sevmek Zamanı Filminin Eleştirel Alımlaması”, Global Media Journal, TR Edition, cilt 5, sayı 9, 2014, “Görüntüleme”: 24 Nisan, 2018, http://globalmediajournaltr. yeditepe.edu.tr/sites/default/files/Tunç YILDIRIM .pdf Yuva, Hümeyra, “Türk Şiirinde Zaman Temininin Değişimi”, Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 4, 2009, “Görüntüleme”: 21 Nisan, 2018, http://turkoloji.cu.edu.tr/YENI TURK EDEBIYATI/humeyra_yuva_turk_siiri_zaman_temi.pdf