Legal Status of Gestor in The Negotiorum Gestio

Yıl 2014, Sayı: 3 - Bahar, 293 - 309, 03.07.2014

Pınar Uzun Şenol

https://doi.org/10.16947/fsmiad.68123

Öz

Negotiorum gestio is an important issue of Law of Obligations special provisions in
which settled between the Articles 526 – 531 in the Part 10 of Turkish Code of Obligations
numbered 6098, can be defined as a spontaneous agency in which the gestor, acts
on behalf and for the benefit of a principal, but without his or her consent,
Legal status of gestor in the negotiorum gestio differs according to negotiorum gestio
which splits into two types as a virtual negotiorum gestio and a non-virtual negotiorum
gestio. Virtual gestor hast to act for the benefit of a principal and suitable for the virtual
or assumed purpose of him. Whilst, legal status of virtual gestor in which settled between
the Articles 526-528 in Code of Obligations under the headings of “fullfilling”, “liability”
and “incapacity of gestor”; legal status of non-virtual gestor is settled in the Article 530
which rules differently.

Anahtar Kelimeler

Negotiorum Gestio; Virtual and Non-Virtual Negotiorum Gestio; Gestor; Virtual and Non-Virtual Gestor

Vekaletsiz İş Görmede İş Görenin Hukuki Durumu

Öz

Borçlar hukuku özel hükümlerin önemli konularından biri olan ve 6098 sayılı Türk
Borçlar Kanununun 10. bölümünde 526 - 531. maddeleri arasında düzenlenen vekaletsiz
iş görme, vekaleti olmayan bir kimsenin bir başkasının işini görmesi yani kısaca iş görenin
iş görme yükümünün yokluğu şeklinde tanımlanabilir.
Vekaletsiz iş görmede iş görenin hukuki durumu, gerçek (caiz olan) ve gerçek olmayan
vekaletsiz iş görme olmak üzere ikili bir ayrıma tabii tutulan vekaletsiz iş görme
türüne göre farklılık arz eder. Öyle ki, iş sahibinin menfaatine ve gerçek ya da varsayılan
amacına uygun hareket etmesi gereken kimse olan gerçek vekaletsiz iş görenin hukuki
durumu, Borçlar Kanunu md. 526-528 hükümleri arasında “işin görülmesi”, “sorumluluk”
ve “iş görenin ehliyetsizliği” olmak üzere üç başlık halinde düzenlenmiş iken; bilerek
ya da bilmeyerek, başkasının işini kendi işiymiş gibi ve kendisine menfaat sağlamak
üzere görmekte olan ve işi yapmak konusunda herhangi bir yükümlülüğü olmadığı gibi,
yetkisi de olmayan gerçek olmayan vekaletsiz iş görenin hukuki durumu ise TBK md.
530 hükmü uyarınca farklı esaslara bağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Vekaletsiz İş Görme; Gerçek Olan ve Olmayan Vekaletsiz İş Görme; Vekaletsiz İş Gören; Gerçek ve Gerçek Olmayan Vekaletsiz İş Gören

Kaynakça

• Arkan Akbıyık, Azra, Gerçek Olmayan Vekaletsiz İş Göme, İstanbul, Alfa Yayınları, 1999.
• Bar, Christian V., Benevolent Intervention In Another’s Affairs, Oxford University Press, 2006.
• Zevkliler, Aydın - Gökyayla, K. Emre, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 12. Bası, Ankara, 2013.
• Gümüş, Mustafa Alper, Borçlar Hukuku Özel Hükümler Cilt 2, İkinci Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık, 2012.
• Gümüş, Mustafa Alper, Borçlar Hukuku Özel Hükümler Cilt 2, Birinci Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık, 2010.
• Günay, Cevdet İlhan, Türk Borçlar Kanunu Şerhi, Ankara, Yetkin Yayınları, 2012.
• Hatemi, Hüseyin, “Türk Hukukunda Gerçek Olmayan Vekaletsiz İş Görme Kurumuna İlişkin Düşünceler”, Prof. Dr. M. Kemal Oğuzman’ın Anısına Arma- ğan, İstanbul, 2000, s. 383-389.
• Karahasan, Mustafa Reşit, Türk Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri, C. II, İstanbul, 2002.
• Kırca, İsmail, “Vekaletsiz İş Görmenin Temsil Hukukunda Uygulama Alanı Bulduğu Haller”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (AÜHFD), Cilt 44, Sayı 1-4, 1995, s. 443-450.
• Tandoğan, Haluk, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri Cilt 2, Beşinci Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık, 2010.
• Tandoğan, Haluk, Mukayeseli Hukuk ve Hususiyle Türk-İsviçre Hukuku Bakımından Vekaletsiz İş Görme, Ankara Hukuk Fakültesi Yayını No:109, İstanbul, 1957.
• Uygur, Turgut, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Şerhi Cilt 2, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2012.