Tectonics Features of Uzunköy (West of Zile, Tokat, N. Turkey) and its Surroundings

Yıl 2022, Cilt: 34 Sayı: 1, 239 - 247, 20.03.2022

Ayhan Üstündaş Murat İnceöz

https://doi.org/10.35234/fumbd.1014570

Öz

The area was affected mainly by the Alpine orogenic events and the effects of the Early Cimmericien, Oregonian and the Pyreneen orogenic phases have been determined. Thrust faults were formed in related with overthrusting of Tokat Metamorphics and Amasya Group to Çekerek Formation and of overthrusting members of Çekerek Formation over each other. Thrust faults dipping in NNW direction and striking in NE-SW were formed by tectonic movements after Middle Eocene. Fold axis, and strikes of thrust faults indicate that this region was affected by compressinal tectonic regime approximately in N-S and/or NW-SE strike during the period of Late Alpine Orogeny.

Anahtar Kelimeler

Zile, Tokat Massif, Amasya Group, Thrust Fault, Klippe

Uzunköy (Zile Batısı, Tokat) Çevresinin Tektonik Özellikleri

Öz

Öz: Alpin dağ oluşumu hareketlerinin etkili olduğu bölgede Erken Kimmeriyen, Oregoniyen ve Pireniyen orojenik fazlarının izleri saptanmıştır. İnceleme alanında görülen bindirme fayları, Tokat Metamorfitleri ile Amasya Grubu’na ait formasyonların, Çekerek Formasyonu üzerine itilmesiyle ve Çekerek Formasyonu üyeleri arasındaki tektonik dokunaklarla belirgindir. Yaklaşık olarak KD-GB doğrultulu ve KKB’ya eğimli olan bindirme fayları, bölgedeki Orta Eosen sonrası tektonik hareketlere bağlı olarak oluşmuştur. Gerek kıvrım eksenleri gerekse bindirme faylarının sahip oldukları doğrultular, bölgenin Geç Alpin Orojenezi döneminde yaklaşık K-G ve/veya KB-GD doğrultulu basınç gerilmesi etkisinde kaldığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Zile, Tokat Masifi, Amasya Grubu, Bindirme Fayı, Tektonik Klip

Kaynakça

• Baykal F. Zile-Tokat-Yıldızeli bölgesinin Jeolojisi. İstanbul Üniv. Fen Fak. Mecm. Seri B, 1947; 12(3): 191-209.
• Okay AC. Sivas ile Tokat arasındaki bölgenin jeoloji etüdü. İ.Ü. Fen Fak. Mecm. Seri B. 1955; 20(1-2): 95-108.
• Alp D. Amasya yöresinin Jeolojisi. Doktora Tezi, İstanbul Üniv. Fen Fak. Monografileri. İstanbul, Türkiye, 1972.
• Tüysüz O. Amasya ve Çevresinin Jeolojisi. Türkiye 11. Petrol Kongresi, Bildiriler kitabı 1996; Ankara, 32-48.
• Tatar Y. Ofiyolitli Çamlıbel (Yıldızeli) bölgesinin stratigrafisi ve petrografisi. M.T.A. Enst. Derg. 1977; 88: 56-73.
• Koçyiğit A. Hasanoğlan (Ankara) yöresinin tektono-stratigrafisi: Karakaya orojenik kuşağının evrimi. Yerbilimleri 1987; 14: 269-293.
• Bozkurt E, Koçyiğit A. Almus Fault Zone: its age, total offset and relation to the North Anatolian Fault Zone. Turk J Earth Sci. 1995; 4: 93-104.
• Bozkurt E, Koçyiğit A. The Kazova Basin: an active negative flower structure on the Almus Fault Zone, a splay fault system of the North Anatolian Fault Zone, Turkey. Tectonophysics 1996; 265: 239-254.
• Okay AI. Tüysüz O, Tethyan sutures of northern Turkey. Geological Society, London, Special Publications 1999; 156(1): 475-515.
• Koçbulut F, Tatar O. Orta Anadolu Bindirme Kuşağının Akdağmadeni-Yavu arasındaki stratigrafik özellikleri. Cumhuriyet Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Yerbilimleri Dergisi 2001; 18(2): 103-112.
• Koçbulut F, Kavak KŞ, Tatar O, Analysis of Ezinepazarı-Sungurlu Fault Zone (Turkey) using Landsat TM data and its kinematic implications. Arab. J. Geosci. 2015; 8 (8): 6425-6439.
• Ketin İ. Tectonic units of Anatolia (Asia Minor). Mineral Resarch and Exploration İns. of Turkey Bull. 1966; 66: 23-34.
• Şengör AMC, Yılmaz Y. Tethyan evolution of Turkey: A plate tectonic approach. Tectonophysics 1981; 75: 181-241.
• Tüysüz O. Karadeniz’den Orta Anadolu’ya bir jeotravers: Kuzey Neo-Tetisin tektonik evrimi. TPJD Bülteni 1993; 5(1): 1-33.
• Blumenthal MM. Beitraege zur Geologie des Landschaften am Mittleren und unteren Yeşilırmak (Tokat, Amasya, Havza, Erbaa, Niksar), MTA Yayınları, Seri D, 1950; No 4: 1-153.
• Emre Ö, Duman YT, Özalp S, Elmacı H, Olgun Ş. 1:250.000 Ölçekli Türkiye Diri Fay Harita Serisi, Çorum (NK 36-16) Paftası. Seri No: 30, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Ankara, Türkiye, 2011.
• Barka A. Kuzey Anadolu fay zonunudaki bazı Neojen-Kuvaterner havzalarının jeolojisi ve tektonik evrimi. Türkiye Jeoloji Kurumu, Ketin Sempozyumu; 1984; Ankara. 209-227.
• Şengör AMC, Yılmaz Y, Sungurlu O. 1985, Tectonics of the Mediterranean Cimmerides. Nature and evoluton of the western termination of the Paleo-Tethys: The Geological Evolution of the Eastern Mediterranean (Edts. Dixon JE, Roberstson AHF), Geol. Soc. Spec. Publ. 17, Blackwell Sci. Publ. 1985; 77-112.
• Okay AI. Tectonic units and sutures in the Pontides, northern Turkey. In: Şengör AMC. (ed.) Tectonic evolution of the Tethyan region. Kluwer Academic Publications, Dordrecht 1989; 259: 109-115.
• Tüysüz O, Dellaloğlu AA. Orta Anadolu’da Çankırı Havzası ve çevresinin Erken Tersiyer’deki paleocoğrafik evrimi. Türkiye 10. Petrol Kongresi, Bildiriler Kitabı 1994; Ankara. 56-76.
• Altıner D, Koçyiğit A, Farinacci A, Nicosia U, Conti MA. Kuzeybatı Anadolu güneyinin Jura-Erken Kretase’de paleocoğrafik evrimi. Tübitak Doğa Türk Yerbilimleri Dergisi 1992; 1: 1-9.