Sıcak Dövme Sektöründe Üretim Planlama için Yönetim Bilişim Sistemi Geliştirilmesi

Yıl 2025, Cilt: 37 Sayı: 2, 823 - 838, 30.09.2025

Maide Sina Nur Demir , Nadide Gizem Gürson Dolar , Hadi Gökçen

https://doi.org/10.35234/fumbd.1660311

Öz

Bu çalışmada, üretim planlama süreçlerinin etkinliğini artırmak amacıyla yönetim bilişim sistemleri (YBS) bakış açısıyla bir bilgi sistemi tasarlanmış ve sistemin bir işletmede uygulaması gerçekleştirilmiştir. Geliştirilen YBS tasarımı kapsamında; işletmenin sipariş takibi, stok yönetimi, tedarikçi entegrasyonu ve makine kapasite planlaması gibi işlevleri, VBA tabanlı Excel araçlarıyla entegre edilmiştir. Veri akış diyagramları ve ilişkisel veri tabanı yapıları kullanılarak sistematik bir çözüm oluşturulmuş ve işletmede uygulanmıştır. Oluşturulan yeni üretim programına ilişkin verilerin sonuçları, işletmenin kullanmakta olduğu Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP) üzerindeki veriler aracılığıyla kıyaslanmış ve işletmenin üç ayrı Temel Performans Göstergesi (KPI) kullanılarak karşılaştırılmıştır. Uygulama sonucunda işletmenin üretim planlama süreçlerinde önemli iyileştirmeler sağlanmış ve operasyonel verimlilik artırılmıştır. YBS’nin etkin kullanımı sayesinde süreçler daha sistematik ve kontrollü hale gelmiş, planlama kaynaklı aksaklıklar büyük ölçüde azaltılmıştır. Ayrıca, geliştirilen sistem, değişen üretim koşullarına hızlı uyum sağlayarak süreç yönetimini daha esnek ve etkili bir şekilde desteklemiştir. Sonuç olarak, bu çalışma, YBS’nin üretim planlamada nasıl bir destek mekanizması olarak kullanılabileceğini göstermiş ve süreçlerin iyileştirilmesine önemli katkılar sunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Üretim planlama , yönetim bilişim sistemleri (YBS) , sıcak dövme , veri akış diyagramları , süreç optimizasyonu

Development of Management Information System for Production Planning in Hot Forging Industry

Öz

This study presents the design and implementation of a Management Information System (MIS) tailored to improve production planning efficiency in the hot forging industry. The developed system integrates core operational functions—including order tracking, inventory management, supplier coordination, and machine capacity planning—through a VBA-based Excel interface, supported by relational database structures and data flow diagrams. The system was implemented in a manufacturing company operating in the hot forging and machining sectors. Its performance was evaluated using three key performance indicators (KPIs) and benchmarked against the company’s existing Enterprise Resource Planning (ERP) system. The results demonstrate significant improvements, including a reduction in planning time by 60%, a 30% decrease in planning-related production delays, and an increase in scheduling accuracy to 94%. In addition to operational gains, the system provided enhanced flexibility and responsiveness to dynamic production conditions, contributing to process reliability and organizational agility. These findings align with recent literature emphasizing the role of MIS in driving digital transformation and decision support in industrial environments. Overall, the study offers a practical example of how MIS can serve not only as a planning tool but also as a strategic enabler in manufacturing, particularly in sectors with complex and variable production requirements like hot forging.

Anahtar Kelimeler

Planning , management information systems (MIS) , hot forging , data flow diagrams , process optimization

Kaynakça

• Hartley P, Pillinger I. Numerical Simulation of the Forging Process. Computer Methods in Applied Mechanics and Engineering 2006; (1): 48-49.
• Sert Y, Yeşilyurt M, Günaydın O, Emir LT, Küçükömeroğlu, T. Dövme Aşınma Mekanizmaları. ECJSE 2021; (5): 202-219.
• Kabataş B, Livatyalı H, Temiztaş Aşçıoğlu B. Process optimization for hot forging of difficult parts by computer. JAME 2022; (1): 33-45.
• Campi F, Favi C, Mandolini M, Germani M. An analytical cost estimation model for the design of axisymmetric components with open-die forging technology. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology 2020: 1869-1892.
• Aydoğan E, Asal Ö. Malzeme İhtiyaç Planlaması ve Üretim Kaynakları Pazarlamasının KOBİ’ler Üzerindeki Etkilerinin Araştırılması. SUSBED 2009: 34-42.
• Stevenson M, Hendry L. A review of production planning and control: The applicability of key concepts to the make-to-order industry. IJPR 2005: 869-898.
• Demir H, Gümüşoğlu Ş. Üretim Planlaması, Üretim Yönetimi (İşlemler Yönetimi), 7. Baskı, İstanbul: Beta, 2009: 447.
• Özgen D, Üretim Planlama ve Kontrol Sisteminin Temel Girdilerine Bağlı olarak Toplu Üretim Planlamasının Bilgisayar Destekli Optimizasyonu. (master), Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, 2001.
• Alayalı N. Sıcak dövme sektörü araştırması. (master), İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, 1994.
• Gökçen H. Yönetim Bilgi/Bilişim Sistemleri, Ankara: Palme Yayıncılık. 2007.
• [amar M, Aydın Ö. Türkiye’nin 2010 Sonrası Yönetim Bilişim Sistemleri Alanında Uluslararası Q1 Dergilerinde Durumu. Yönetim Bilişim Sistemleri Dergisi 2021: 811-842.
• Damar M, Bölen MC. Türkiye’de Yönetim Bilişim Sistemleri Alanındaki Araştırmacıların Genel Dokusu Üzerine Bir Değerlendirme. Yönetim Bilişim Sistemleri Dergisi 2021; 12(20): 86-97.
• Mediafy. Yönetim Bilişim Sistemleri: İşletmelere Sağladığı Faydalar ve Uygulama Alanları. 2024 (https://www.mediafy.com.tr/blog/yonetim-bilisim-sistemleri%3A-isletmelere-sagladigi-faydalar-ve-uygulama-alanlari)
• Gökşen Y, Damar M, Doğan O. Üniversite İş Süreçlerinin Koordinasyonu İçin Yönetim Bilişim Sistemlerinin İnşası: Dokuz Eylül Üniversitesi İçin Model Önerisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 2016; (22): 361-373.
• Ediz Ç, Turan AH. Çok Değişkenli Üretim Planlama Kararlarında Bilişim Teknolojisi Uygulamaları. UİİİD 2019; (4): 20-30.