An Examination of Romantic Relationship Satisfaction of Individuals Working in Male-Dominated Professions in Terms of Some Variables

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 1, 54 - 63, 30.06.2025

Halil İbrahim Anaçkaya , Nuray Tastan

Öz

In this study, the romantic relationship satisfaction of individuals working in male-dominated professions was examined in terms of various variables. Relationship satisfaction refers to the overall level of satisfaction an individual experiences in their romantic relationship and is an important determinant of psychological well-being. The study included a total of 424 participants working in male-dominated professions such as soldiers, police officers, municipal police officers, security guards, prison guards, and engineers in Turkey. Among the participants, 108 were women, 316 were men, and their ages ranged from twenty four to sixty. Criterion sampling was used for sample selection, and data were collected through a personal information form and the Relationship Satisfaction Scale (RSS). The analysis results showed that age group and gender had no significant effect on relationship satisfaction. However, variables such as marital status, education level, and work experience in the profession were found to have significant effects on relationship satisfaction. Regression analysis results indicated that as the number of years spent in the profession increased, individuals' romantic relationship satisfaction decreased. The findings suggest that the romantic relationship satisfaction of individuals working in male-dominated professions may vary based on certain socio-demographic factors. It is believed that the results of this study will contribute to the literature on understanding the relationship between relationship satisfaction and professional conditions.

Anahtar Kelimeler

Ale-Dominated Occupations , Relationship Satisfaction , Romantic Relationship , Demographic Variables

Erkek Egemen Mesleklerde Görev Yapan Bireylerin Romantik İlişki Doyumlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Öz

Bu çalışmada, erkek egemen mesleklerde görev yapan bireylerin romantik ilişki doyumları bazı değişkenler açısından incelenmiştir. İlişki doyumu, bireyin romantik ilişkisindeki genel doyum düzeyini ifade eder ve bireyin psikolojik iyi oluşunun önemli bir belirleyicidir. Çalışmada, Türkiye’de asker, polis, zabıta, güvenlik görevlisi, gardiyan ve mühendis gibi erkek egemen meslek gruplarında çalışan toplam 424 katılımcı yer almıştır. Katılımcıların 108’i kadın, 316’sı erkektir ve yaş aralığı yirmi dört ile altmış arasında değişmektedir. Araştırmada örneklem seçimi için ölçüt örneklem yöntemi tercih edilmiş, veriler ise kişisel bilgi formu ile İlişki Doyum Ölçeği (İDÖ) kullanılarak toplanmıştır. Analizler sonucunda, yaş grubu ve cinsiyetin ilişki doyumu üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamıştır. Buna karşın medeni durum, eğitim düzeyi ve meslekte çalışma süresi gibi değişkenlerin ilişki doyumu üzerinde anlamlı etkiler oluşturduğu görülmüştür. Regresyon analiz sonuçları, meslekte geçirilen süre arttıkça bireylerin romantik ilişki doyumlarının azaldığını göstermektedir. Elde edilen bulgular, erkek egemen mesleklerde çalışan bireylerin romantik ilişki doyumlarının bazı sosyo-demografik faktörlere bağlı olarak değişebileceğini göstermektedir. Çalışmanın bulgularının, ilişki doyumu ile mesleki koşullar arasındaki ilişkinin anlaşılması açısından alanyazına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Erkek Egemen Meslekler , İlişki Doyumu , Romantik İlişki , Demografik Değişkenler

Kaynakça

• Akyıldız, H. (2006). Freud’çu liberal ve Marksist kişilik kuramlarının türevi olarak toplum, iktisat, siyaset teorileri. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (11), 1–23.
• Amato, P. R. (1993). Children's adjustment to divorce: Theories, hypotheses, and empirical support. Journal of Marriage and the Family, 55(1), 23–38. https://doi.org/10.2307/352955
• Atak, H. & Taştan, N. (2012). Romantik ilişkiler ve aşk. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(4), 520–546.
• Bem, S. L. (1981). Gender schema theory: A cognitive account of sex typing. Psychological Review, 88(4), 354–364. https://doi.org/10.1037/0033-295X.88.4.354
• Bora, A. (2008). Sivil toplum kuruluşları için toplumsal cinsiyet rehberi. Ankara: Sivil Toplum Geliştirme Merkezi, Odak Ofset Matbaacılık.
• Bowen, M. (1978). Family therapy in clinical practice. New York: Jason Aronson.
• Burke, R. J., & Mikkelsen, A. (2006). Work and well-being in the public sector: The impact of a new job. Journal of Public Administration Research and Theory, 16(3), 567–584. https://doi.org/10.1093/jopart/mui058
• Bussey, K., & Bandura, A. (1999). Social cognitive theory of gender development and differentiation. Psychological Review, 106(4), 676–713. https://doi.org/10.1037/0033-295X.106.4.676
• Butler, J. (2008). Cinsiyet belası. İstanbul: Metis Yayınları. Carstensen, L. L., Isaacowitz, D. M., & Charles, S. T. (1999). Taking time seriously: A theory of socioemotional selectivity. American Psychologist, 54(3), 165–181. https://doi.org/10.1037/0003-066X.54.3.165
• Cutrona, C. E. (1996). Social support in couples: Marriage as a resource in times of stress. Sage Publications.
• Demir, M. (2008). Sweetheart, you really make me happy: Romantic relationship quality and personality as predictors of happiness among emerging adults. Journal of Happiness Studies, 9(2), 257–277. https://doi.org/10.1007/s10902-007-9051-8
• Demirtaş, H. A., Topuz, A., & Yaman, E. (2017). Evli bireylerin evlilik doyumu düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(8), 169–181.
• Diener, E., & Seligman, M. E. P. (2002). Very happy people. Psychological Science, 13(1), 81–84.
• Dökmen, Z. Y. (2004). Toplumsal cinsiyet: Sosyal psikolojik açıklamalar. Ankara: Sistem Yayıncılık.
• Dursun, N. (2010). Türkiye'de haber, habercilik ve gazetecilik çalışmalarında kadın sorunlarına bakış ve feminist yaklaşımlar (1975–2010). Akademia.edu. https://www.academia.edu/3051542/
• Eagly, A. H., & Wood, W. (2012). Social role theory. In P. A. M. Van Lange, A. W. Kruglanski, ve E. T. Higgins (Eds.), Handbook of theories of social psychology (Vol. 2, pp. 458–476). Sage Publications.
• Fincham, F. D., & Beach, S. R. H. (2010). Marriage in the new millennium: A decade in review. Journal of Marriage and Family, 72(3), 630–649. https://doi.org/10.1111/j.1741-3737.2010.00722.x
• Fincham, F. D., & Bradbury, T. N. (1990). The impact of attribution processes on marital quality: An integrated review. Psychological Bulletin, 107(1), 42–57. https://doi.org/10.1037/0033-2909.107.1.42
• Fowers, B. J., & Olson, D. H. (1989). ENRICH marital inventory: A discriminant validity and cross-validation assessment. Journal of Marital and Family Therapy, 15(1), 65–79. https://doi.org/10.1111/j.1752-0606.1989.tb00777.x
• Glenn, N. D., & Weaver, C. N. (1988). The changing relationship of marital status to reported happiness. Journal of Marriage and the Family, 50(2), 317–324. https://doi.org/10.2307/352004
• Graham, J. M., & Christiansen, K. (2009). The reliability of relationship satisfaction: A reliability generalization meta-analysis. Journal of Family Psychology, 23(1), 39–48.
• Greenhaus, J. H., & Beutell, N. J. (1985). Sources of conflict between work and family roles. Academy of Management Review, 10(1), 76–88. https://doi.org/10.5465/amr.1985.4277352
• Gültekin, L., Güneş, G., & Ertun, C. (2013). Toplumsal cinsiyet ve yansımalar. Ankara: Atılım Üniversitesi Yayınevi.
• Hegewisch, A., & Williams, C. (2018). The gender wage gap: 2018 earnings differences by race and ethnicity. Institute for Women's Policy Research. https://iwpr.org
• Hendrick, S. S. (1988). A generic measure of relationship satisfaction. Journal of Marriage and the Family, 50(1), 93–98. https://doi.org/10.2307/352430
• Hinde, R. A. (1997). Relationships: A dialectical perspective. France: Psychology press
• Huston, T. L., & Melz, H. (2004). The case for (promoting) marriage: The devil is in the details. Journal of Marriage and Family, 66(4), 943–958. https://doi.org/10.1111/j.0022-2445.2004.00064.x
• Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü. (2008). Kadının statüsü ve sağlığı ile ilgili gerçekler. Ankara: Afşaroğlu Matbaası.
• Kalkan, M., & Ersanlı, E. (2009). Evlilik doyumu: Yaş, eğitim süresi, evlilik süresi ve evlilik biçimi açısından bir değerlendirme. İlköğretim Online, 8(3), 776–784.
• Kalkan, M., Kaya, S. & Ersanlı, E. (2012). Çalışan evli bireylerde iş-aile çatışması, evlilik doyumu ve bağlanma stillerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 807–830.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi (27. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Karney, B. R., & Bradbury, T. N. (1995). The longitudinal course of marital quality and stability: A review of theory, methods, and research. Psychological Bulletin, 118(1) 3–34. https://doi.org/10.1037/0033-2909.118.1.3
• Leaper, C. (2000). Gender, affiliation, assertion, and the interactive context of parent–child play. Developmental Psychology, 36(3), 381–393. https://doi.org/10.1037/0012-1649.36.3.381
• Martin, C. L., & Ruble, D. N. (2004). Children’s search for gender cues: Cognitive perspectives on gender development. Current Directions in Psychological Science, 13(2), 67–70. https://doi.org/10.1111/j.0963-7214.2004.00276.x
• Mill, H. T. (1994). Enfranchisement of woman. In A. P. Robson & J. M. Robson (Eds.), Sexual equality: Writings by John Stuart Mill. University of Toronto Press.
• Özen, Ş. (1998). Türkiye’de kadın ve erkek kamu yöneticilerinin yönetim tarzı açısından farklılaşması ve eril erkek–dişil kadın varsayımının geçerliliği. 20. Yüzyılın Sonunda Kadınlar ve Gelecek Konferansı, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü, Ankara.
• Özkaplan, N. (2009). Duygusal emek ve kadın işi/erkek işi. Çalışma ve Toplum, 2(21), 15–24.
• Sarı, A., Hamamcı, Z. & Güçray, S. (2015). Üniversite öğrencilerinin romantik ilişki doyumunun yordanması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(43), 69–81.
• Sarı, T. & Korkut Owen, F. (2016). Romantik ilişkilerde akılcı olmayan inançların ve bağlanma boyutlarının ilişki doyumu üzerindeki yordayıcı rolünün incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37, 204–216.
• Stackert, R. A., & Bursik, K. (2003). Why am I unsatisfied? Adult attachment style, gendered irrational relationship beliefs, and young adult romantic relationship satisfaction. Personality and Individual Differences, 34(8), 1419–1429. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(02)00124-1
• Sternberg, R. J. (1986). A triangular theory of love. Psychological Review, 93(2), 119–135.
• Terzi, S., & Özbay, S. (2016). Romantik ilişkilerde bağlanma yaralanmaları ölçeğinin geliştirilmesi. 21. Yüzyıl Eğitim ve Toplum, 13(5).
• Whisman, M. A., Uebelacker, L. A., & Weinstock, L. M. (2000). Psychopathology and marital satisfaction: The importance of evaluating both partners. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 68(5), 803–808.
• Wood, W., & Eagly, A. H. (2006). Social role theory of sex differences and similarities: A current appraisal. In T. Eckes & H. M. Trautner (Eds.), The developmental social psychology of gender (pp. 38–66). Lawrence Erlbaum Associates.
• Yalçın, İ. & Ergene, T. (2010). Evli bireylerde psikolojik dayanıklılık ve yaşam doyumu arasındaki ilişkide evlilik doyumunun aracı rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(33), 1–10.
• Yıldırım, A. & Duy, B. (2014). İlişki doyumu ile psikolojik iyi oluş arasındaki ilişki: Bağlanma stillerinin aracı rolü. Klinik Psikiyatri Dergisi, 17(1), 25–33.
• Yıldırım, A., & Duy, B. (2014). Romantik ilişkilerde bağlanma stilleri, ilişki doyumu ve psikolojik iyi oluş. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(6), 2105–2114. https://doi.org/10.12738/estp.2014.6.2238.