Elit Yüzme Sporcularının Egzersiz Bağımlılığı Düzeylerinin İncelenmesi
Yıl 2020,
Cilt: 5 Sayı: 4, 399 - 412, 14.12.2020
Batuhan Batu
,
Ali Dursun Aydın
Öz
Araştırmada elit yüzme sporcularının egzersiz bağımlılığı düzeylerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya lisansı olan sporcular katılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu Türkiye Yüzme Federasyonu’nda aktif durumda olan 82 kadın, 55 erkek, toplamda 137 elit sporcudan oluşmaktadır. Araştırmada ‘’Kişisel Bilgi Formu’’ ve Demir, Hazar ve Cicioğlu (2018) tarafından geliştirilen ‘’Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği’’ veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Araştırmada sporcuların yaşı ile bireysel-sosyal ihtiyaçların ertelenmesi ve çatışma alt boyutu arasında negatif yönde orta düzeyde anlamlı ilişki saptanmıştır. Araştırmaya katılan sporcuların yüzme stilleri ile egzersiz bağımlılığı düzeyleri arasındaki farklılık incelendiğinde sırt üstü yüzen katılımcıların serbest ve kurbağalama yüzen katılımcılara oranla egzersiz bağımlılığı puanlarının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Cinsiyet, spor yaşı ve egzersiz yapma sıklığı ile egzersiz bağımlılığı alt boyutları arasında anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Araştırmada elit yüzme sporcularının egzersiz bağımlılığı düzeylerinin bağımlı grupta yer aldığı sonucuna varılmıştır.
Kaynakça
- Adams, J. (2009). Understanding exercise dependence. Journal of Contemporary Psychotherapy, 39(4), 231-240
- Adams, J.M., Miller, T.W., ve Kraus, R.F. (2003). Exercise dependence: diagnostic and therapeutic issues for patients in psychotherapy. Journal of Contemporary Psychotherapy, 33(2), 93-107.
- Amerikan Psikiyatri Birliği (2001). Psikiyatride Hastalıkların Tanımlanması ve Sınıflandırılması Elkitabı, Yeniden Gözden Geçirilmiş 4. Baskı (DSM-IV-TR) (E Köroğlu, Çev.). Ankara, Hekimler Yayın Birliği
- Berczik, K., ve ark. (2012). Exercise Addiction: Symptoms, Diagnosis, Epidemiology, and Etiology. Substance Use ve Misuse, 403-417.
- Birgönül, Y., (2019). Tenis Sporuna Yönelik Egzersiz Bağımlılığı Ve Huzur İlişkisi, Balıkesir Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir
- Bootan, J. S. (2018). Kickboks, Taekwondo ve Muay Thai Sporcularının Egzersiz Bağımlılığının Araştırılması,Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Elazığ.
- Bozdoğan, A. (2006). Yüzme. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
- Büyüköztürk Ş, Çakmak EK, Akgün ÖE, Karadeniz Ş, Demirel F. Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara, Pegem Atıf İndeksi, 2017:301
- Cicioğlu, H. İ., Tekkurşun Demir, G., Bulğay, C. ve Çetin, E. (2019). Elit Düzeyde Sporcular ile Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Egzersiz Bağımlılığı Düzeyleri, Bağımlılık Dergisi, 20(1), 1-5.
- Costa S, Cuzzocrea F, Hausenblas HA, Larcan R, Oliva P. Psychometric examination and factorial validity of the Exercise Dependence Scale-Revised in Italian exercisers. J Behav Addict, 2012;1(4):186-190.
- Çetin, E., Bulğay, C., Demir, G. T., Cicioğlu, H. İ., Bayraktar, I., ve Orhan, Ö. (2020). The Examination of the Relationship Between Exercise Addiction and Performance Enhancement in Elite Athletes. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-12.
- Davis, C. (1990). Weight and Diet Preocupation and Addictiveness: The Role of Exercise, Personality and Individual Differences, 11, 823-827.
- Demir, G. T., Hazar, Z., ve Cicioğlu, H. İ. (2018). Exercise Addiction Scale (EAS): A Study of Validity and Reliability. Kastamonu Education Journal, 26(3), 865-874.
- Demir, G., ve Türkeli, A. (2019). Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Egzersiz Bağımlılığı ve Zihinsel Dayanıklılık. Spor Bilimleri Araştırma Dergisi 4(1), 10-25.
- FZmijewsk, C., ve Howard, M. (2000). Exercise dependence and attitudes toward eating among young adults. Eating Behaviors, 181.
- Gonul, T. D., Aynur, Y., Oguz, K. E., ve Ekrem, L. I. (2016). Why does my child swim? Mechanism of parent guidance. Ovidius University Annals, Series Physical Education and Sport/Science, Movement and Health, 16(2 SI), 442-449.
- Hamer M, Karageorghis CI. Psychobiological mechanisms of exercise dependence. Sports Med, 2007;37(6):477-484.
- Hannula, D. (2001). The Swim Coaching Bible. Human Kinetics. 21-133
- Hausenblas, H.A., ve Downs, D.S. (2002). Exercise dependence: a systematic review. Psychology of Sport and Exercise, 3(2), 89- 123.
- Koruç, Z., ve Arsan, N. (2009). Egzersiz Davranışını İzleyen Etmenler: Egzersiz Bağlılığı Ve Egzersiz Bağımlılığı. Spor Hekimliği Dergisi, 105-113.
- Menteş, E., Menteş, B., ve Karacabey, K. (2011). Adölesan Döneminde Obezite ve Egzersiz. Uluslar Arası İnsan Bilimleri Dergisi, cilt:8 sayı:2.
- Odabaş B., (2003)., 12 Haftalık Yüzme Temel Eğitim Çalışmalarının 7-12 Yaş Gurubu Kız ve Erkek Yüzücülerin Fiziksel ve Motorsal Özellikleri Üzerine Etkisi, Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli.
- Orhan S, Yücel AS, Gür E, Karadağ M. Spor merkezlerinde egzersiz bağımlılığının incelenmesi. Turkish Studies, 2019, 14(2): 669-678.
- Ögel, K., ve Akt: Cicioğlu ve ark. (2019). Elit Düzeyde Sporcular ile Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Egzersiz Bağımlılığı Düzeyleri. Bağımlılık Dergisi – Journal of Dependence.
- Özer , K. (2013). Fiziksel Uygunluk. İstanbul: Nobel Yayınevi.
- Patton, M. Q. (2014). Qualitative research ve evaluation methods: Integrating theory and practice. Sage publications.
- Polat, C., ve Şimşek, K. (2015). Spor merkezlerindeki bireylerin egzersiz bağımlılığı düzeylerinin incelenmesi: Eskişehir İli Örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 354-369.
- Sadıq, B. J. (2018). Investigation of the exercise dependence of Athlets' Kick Boxing, Taekwondo and Muay Thai. Fırat University, Institute of Health Sciences Department of Physıcal Education and Sports Master Thesis.
- Szabo, A. (2018). Addiction, passion, or confusion? New theoretical insights on exercise addiction research from the case study of a female body builder. Europe's Journal of Psychology, 14(2), 296–316. https://doi.org/10.5964/ejop.v14i2.1545.
- Tanrıverdi, H. (2012). Spor Ahlakı Ve Şiddet. Publication of Association Esprit, Societe et Rencontre, 1071-1093.
- Turkay, H., Mumcu, H.E., Çeviker, A., Güngöz, E., ve Özlü, K. (2019). Beden eğitiminde temel psikolojik ihtiyaçlar ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(2), 1135-1155.
- Uçar, SA. (2019). Yetişkinlerde Egzersiz Bağımlılığı İle Narsisizm Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Uzun, U. (2019). Spor bilimleri eğitimi alan yüksek öğretim öğrencilerinin egzersiz bağımlılığının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Uz, İ. (2015). Fitness merkezlerine düzenli katılan bireylerde egzersiz bağımlılığın incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Çanakkale.
- Vardar, E. (2012). Egzersiz Bağımlılığı. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 163-173.
- Yeltepe, H. (2005). Egzersiz Bağımlılığının Tanımlanması ve “Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği-21” in Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışmasının Yapılması, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
- Yıldırım, İ., Yıldırım, Y., Ersöz, Y., Işık, Ö., Saraçlı, S., Karagöz, Ş., ve Yağmur, R. (2017). Egzersiz bağımlılığı, yeme tutum ve davranışları ilişkisi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 12(1), 43-54.
- Yıldırım, N., ve Akın, U. (2017). Öğretmenlerin Eğitime İnanma Düzeylerinin Çeşitli eğişkinler Açısından İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 213-227.
- Yıldızçiçek, C (2019), Psikolojik Bir Rahatsızlık Olan Egzersiz Bağımlılığının Öz Yeterlilik İle İlişkisinin İncelenmesi, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Yılmaz, A., Şentürk, U., ve Ramazanoğlu, F. (2014). Bedensel Engellilerde Spor Konulu Araştırmaların İçerik Analizi. Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri Dergisi, Cilt:9 sayı:1-2.