Rusya Federasyonu’nun Kafkasya Politikası: Bütüncül Bakış

Yıl 2022, Cilt: 16 Sayı: 31, 257 - 278, 11.12.2022

Ahmet Sapmaz

https://doi.org/10.19060/gav.1217288

Öz

Bu çalışmanın amacı Rusya Federasyonu’nun (RF) Kafkasya politikasını ortaya koymaktır. Genel olarak literatürde RF’nin Güney Kafkasya politikası ve Kuzey Kafkasya politikası ayrı ayrı ele alınmaktadır. Ancak RF’nin özellikle güvenlik politikaları göz önüne alındığında aslında bölgenin bütüncül olarak ele alındığını görmek mümkündür. Soğuk Savaş sonrası dönemde Kafkasya, RF’nin iç, dış ve güvenlik politikasının en dinamik alanlarından birini oluşturmuş ve adeta Moskova’nın gelişmelere karşı tepkisini analiz etmek için bir test alanı vazifesi görmüştür. RF, Kuzey Kafkasya’yı Çeçenistan odaklı olarak kendi sınırları içinde tutmaya çalışırken, Güney Kafkasya devletlerini “yakın çevre” doktrini çerçevesinde kontrolü altında bulundurmak ve bu bölgedeki tek etkili güç olmak istemektedir. Çalışmanın temel varsayımı, RF’nin Kafkasya politikasının bütüncül bir yaklaşım içerdiği yani Güney Kafkasya ve Kuzey Kafkasya politikalarının birbirini tamamlar nitelik gösterdiğidir. Son dönemde meydana gelen gelişmeler çerçevesinde RF’nin Kafkasya üzerinde etki ve kontrolü daha da artmıştır.

Anahtar Kelimeler

Rusya Federasyonu, Kafkasya, Kuzey Kafkasya, Güney Kafkasya.

Kaynakça

• ABUSHOV, Kavus, “Policing the Near Abroad: Russian Foreign Policy in the South Caucasus”, Australian Journal of International Affairs, LXIII/2, 2009, s. 187-212.
• ASKER, Ali, “Rusya’nın Yakın Çevre Siyaseti:Karadeniz-Hazar (Güney Kafkasya) Bölgesi”, 100. Yılında Türkiye ve Rusya İlişkileri ve Karadeniz: Moskova Antlaşması’ndan Günümüze, Mehmet Okur vd., ed., Akçağ, Ankara 2021, s.97-142.
• ASLANLI, Araz, “Azerbaijan-Russia Relations: Is Foreign Policy Strategy of Azerbaijan Changing?”, Turkish Policy Quarterly, IX/3, 2009, s. 137-145.
• Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Resmi İnternet Sitesi, “Joint Statement of the Russian Federation and Georgia”, 17 Kasım 1999, https://www.osce.org/files/f/documents/6/5/39569. pdf.
• Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı Resmi İnternet Sitesi, “Declaration on allied interaction between the Republic of Azerbaijan and the Russian Federation”, 22 Şubat 2022, https://president.az/ en/articles/view/55498.
• BAŞARAN, Ali, “Türkiye-Rusya Federasyonu İlişkilerinde Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, Karadeniz ve Karadeniz Ülkeleri”, 100. Yılında Türkiye ve Rusya İlişkileri ve Karadeniz: Moskova Antlaşması’ndan Günümüze, Mehmet Okur vd., ed., Akçağ, Ankara 2021, s. 197-236.